Kupujesz wycieczkę - pamiętaj!

Choć biura podróży coraz bardziej liczą się z prawem, to wciąż jeszcze zdarzają się nadużycia przy konstruowaniu umów. Pojawiają się w nich tzw. niedozwolone klauzule. Sprawdź, o czym koniecznie trzeba pamiętać przed złożeniem podpisu pod umową.

Wahania kursów walut mogą być zmartwieniem nie tylko dla osób spłacających kredyty hipoteczne. Również wakacyjny wyjazd za granicę może okazać się droższy niż planowaliśmy. UOKiK przypomina o prawach konsumentów korzystających z usług biur podróży.

W czerwcu ub. roku Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przedstawił wyniki kontroli wzorców umownych stosowanych przez organizatorów turystyki. Spośród skontrolowanych 137 przedsiębiorców aż u 96,4 proc. stwierdzono nieprawidłowości. Zarzuty Urzędu dotyczyły głównie stosowania postanowień naruszających ustawę o usługach turystycznych oraz tożsamych ze znajdującymi się w Rejestrze klauzul niedozwolonych. UOKiK kwestionował m.in. postanowienia dotyczące ograniczania odpowiedzialności biur za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy oraz przyznawania sobie przez organizatora turystyki prawa do jednostronnej zmiany umowy – zwłaszcza ceny – bez uzasadnionej przyczyny. Do dzisiaj UOKiK zakończył 117 postępowań, nałożył na przedsiębiorców kary w łącznej wysokości ponad 480 tys. zł.

Już od kilku miesięcy konsumentów kuszą oferty wakacyjnego wypoczynku w 2009 roku. Dwa tygodnie na słonecznej plaży w Bułgarii, Grecji czy Hiszpanii to dla wielu osób wymarzony sposób spędzenia urlopu. Zanim jednak zdecydujemy się na konkretną propozycję ustalmy wszystkie szczegóły wyjazdu oraz zapoznajmy się z treścią umowy i regulaminem przed ich podpisaniem. Szczególnie zwróćmy uwagę na warunki dotyczące zmiany ceny wycieczki. Dla kupujących kilka miesięcy wcześniej usługę turystyczną zmartwieniem mogą okazać się wahania kursów walut.

Pamiętajmy, że zgodnie z ustawą o usługach turystycznych koszt imprezy, po podpisaniu przez nas umowy, nie może ulec zmianie. Wyjątek stanowi jedynie sytuacja, kiedy umowa wyraźnie to przewiduje i to w ściśle określonych przypadkach: wzrost kursów walut, kosztów transportu oraz podatków, opłat urzędowych, lotniskowych czy przeładunkowych w portach morskich. UOKiK przypomina, że każda zmiana ceny wycieczki w związku z wymienionymi wyjątkowymi sytuacjami powinna być zawsze udokumentowana przez organizatora turystyki. Niedopuszczalne są sytuacje, w których dopłaty wyznaczane są arbitralnie bez konkretnych, adekwatnych do sytuacji wyliczeń. Warto pamiętać, że w przypadku gdy nie zgadzamy się na dopłatę zaproponowaną nam przez organizatora mamy prawo do odstąpienia od umowy bez ponoszenia kosztów. Ponadto w sytuacji dokonanej już zapłaty za wycieczkę – biuro podróży jest zobowiązane zwrócić klientowi całą kwotę.

*Urząd przypomina, o czym warto pamiętać wybierając ofertę wakacyjnego wyjazdu: * ♦ dokąd i za ile: upewnijmy się, że cena nam podana obejmuje wszystkie opłaty i koszty, w tym np. ubezpieczenie NW czy przejazd z lotniska do hotelu, oraz uwzględnia nasze preferencje, jak chociażby dopłatę za pokój z widokiem na morze. Warto wyjaśnić również co oznaczają sformułowania: blisko morza (czy oznacza to, że mamy do niego 50, 100 czy 500 metrów?), hotel czterogwiazdkowy – standard tej samej kategorii obiektów np. w Egipcie i Polsce może się różnić;
♦ rodzaj oferty: pamiętajmy, bez względu na nazwę oferty – first minute czy last minute – przysługuje nam pełny zakres ochrony przewidziany przepisami, np. w przypadku zmiany ceny;
♦ wahania walutowe: kupując wiele tygodni przed wyjazdem wycieczkę warto zwrócić uwagę w jakiej walucie i po jakim kursie organizator przelicza cenę wyjazdu w dniu, w którym podpisujemy umowę. Informacja ta jest ważna szczególnie, gdy kursy walut podlegają dużym wahaniom. Jeśli w dniu podpisania umowy przedsiębiorca stosuje kursy obowiązujące kilka miesięcy wcześniej – znacznie korzystniejsze dla klienta od obecnych, to istnieje duże ryzyko, że cena wycieczki ulegnie zmianie. Nie może się to jednak stać później niż na 21 dni przed wyjazdem, a przedsiębiorca musi udokumentować, że na podwyższenie ceny miały wpływ ściśle określone przypadki – po tym terminie cena wycieczki nie może ulec zmianie;
♦ ubezpieczenie na wypadek zmiany ceny: przedsiębiorcy coraz częściej oferują możliwość wykupienia ubezpieczenia, które pokrywa koszty ewentualnego podwyższenia ceny wyjazdu. Przed jego wybraniem należy jednak uważnie zapoznać się z umową, żebyśmy wiedzieli czy polisa obejmuje każdą sytuację podwyższenia kosztów;
♦ zmiana warunków umowy: organizatorzy turystyki często przyznają sobie prawo do zmiany programu imprezy oraz jej warunków, w tym kategorii hotelu i jego rodzaju, położenia itp. w stosunku do informacji zawartych w katalogu lub umowie, bez przyznania turyście możliwości bezkosztowego odstąpienia od kontraktu. Zgodnie z ustawą o usługach turystycznych, w przypadku, gdy przedsiębiorca jest zmuszony zmienić istotne warunki kontraktu – przykładowo kategorię hotelu – powinien niezwłocznie powiadomić o tym klienta. W takiej sytuacji konsument ma prawo do odstąpienia od umowy i natychmiastowego zwrotu wszystkich wniesionych świadczeń, bez obowiązku zapłaty kary umownej.

Jednocześnie UOKiK przypomina, że w razie pojawienia się problemów prawnych w związku z zawarciem umowy z organizatorem usług turystycznych, jej obsługą lub wypowiedzeniem konsumenci mogą liczyć na pomoc miejskich i powiatowych rzeczników konsumentów czy organizacji pozarządowych – Federacji Konsumentów, Stowarzyszenia Konsumentów Polskich. Bezpłatne porady udzielane są również pod numerem telefonu 0 800 800 008.

Raport UOKiK i adresy przebadanych firm dostępne są na : www.uokik.gov.pl
mcieloch@uokik.gov.pl