Pięć (Pre)historycznych artefaktów, które musisz zobaczyć w Chorwacji

Apoksiomen na wyspie Lošinj

Apoksiomen, wykonana z brązu rzeźba, pochodzi z II lub I wieku przed naszą erą i jest hellenistyczną kopią rzeźby z IV wieku przed naszą erą. Ma wysokość 192 cm i przedstawia sportowca, który czyści swoje ciało skrobakiem (greckie słowo "Apoxymenos" oznacza "skrobak"). Mimo, iż uważa się, że ten motyw artystyczny nie był zwyczajowy, na świecie jest osiem takich rzeźb, a ta znajdująca się w Chorwacji jest z nich najlepiej zachowana. Najprawdopodobniej, przed wiekami, w czasie burzy załoga statku wyrzuciła ją za burtę, aby zapobiec zatopieniu jednostki. Posąg został odkryty przez nurkującego turystę na dnie morza w pobliżu wyspy Lošinj w 1997 roku. Odnowa Apoksiomena trwała siedem lat. Dzisiaj na Lošinju ma on swoje muzeum, jedyny w swoim rodzaju dom poświęcony tylko i wyłącznie temu wyjątkowemu znalezisku. 

Taniec Śmierci w kościele w miejscowości Beram

Kościół św. Marii na Škrilinah, znajduje się w lesie nieopodal miasteczka Beram. Może jest niewielki i na uboczu, ale właśnie dzięki swojej lokalizacji późnogotyckie freski na ścianach kaplicy pozostały nienaruszone. Większość z nich namalował Vincent z Kastvu. Jednak najbardziej imponująca jest sama wizja Tańca Śmierci, średniowiecznej alegorii o jej uniwersalności. W tym arcydziele możemy również zobaczyć kupców, rycerzy, szlachtę, a nawet papieża tańczących ze śmiercią. Procesję prowadzi kostur grający na kobzie. Zobrazowany motyw Tańca Śmierci ma przypominać, jak kruche jest nasze życie.

Vučedolska Gołębica i najstarszy europejski kalendarz w Muzeum Miasta Vukovar

Stanowisko archeologiczne Vučedol znajduje się na brzegu Dunaju, około 5 kilometrów od Vukovaru. Jest to jedna z najważniejszych lokalizacji archeologicznych kultury eneolitycznej. Osada przeżywała rozkwit między 3000 i 24000 rokiem przed naszą erą, dlatego odpowiada okresowi sumeryjskiemu w Mezopotamii, Dawnym Królestwom w Egipcie i pierwszym osadom w Troi. Kultura materialna, szczególnie produkcja ceramiki, wskazuje na wysoko rozwiniętą cywilizację dzięki wyjątkowej jakości technologicznej oraz harmonii formy i zdobień. Zapewne najbardziej znanym dziedzictwem kultury vučedolskiej jest Vučedolska Gołębica. To bogato zdobione, 20 cm, naczynie w kształcie ptaka wykorzystywane było podczas obrzędów religijnych. Poza Vučedolską Gołębicą, znanym artefaktem z Vučedolu jest również Orion, naczynie ceramiczne z ozdobnym wzorem, które uważa się za najstarszy kalendarz w Europie. Vučedolska Gołębica i Orion przechowywane są w Muzeum Miasta Vukovar, wraz z pozostałymi ważnymi znaleziskami i ciekawymi informacjami o kulturze vučedolskiej. 

Zagrzebska mumia w Muzeum Archeologicznym w Zagrzebiu

Zagrzebska mumia znajdująca się w Muzeum Archeologicznym w Zagrzebiu, to prawdziwa rzadkość na skalę światową. Została przywieziona z Egiptu do Zagrzebia około 1860 roku. Po dokładnym sprawdzeniu okazało się, że kawałki tkaniny, w którą mumia niegdyś została zawinięta pokryte są niezwykłymi znakami, dlatego przypuszczano, że chodzi o nieznany dotąd język. Z czasem naukowcy Heinrich Brugsch i Richard Burton (nie ten Richard Burton, który grał Marka Antoniusza w filmie "Kleopatra" 😊) odkryli, że tajemnicze zapisy to nie hieroglify, jak uważano początkowo, ale język etruski. Bandaże, na których znajdował się zapis (i które później posłużyły do zawinięcia mumii) dziś znane są pod nazwą "Liber linteus Zagrebiensis" ("Lniana Księga z Zagrzebia"). Tekst składa się z 1300 słów zapisanych na pięciu kolejnych taśmach i jest najdłuższym znanym tekstem w języku etruskim. Poza tym, to jedyny zachowany egzemplarz lnianej księgi z czasów starożytnych. Jednak nadal pozostaje tajemnicą, co właściwie zapisano w tekście i w jaki sposób bandaże z tekstem Etrusków trafiły na egipską mumię.

Ślady neandertalczyków w Muzeum Krapińskich Neandertalczyków

Krapina to zagorskie miasteczko, położone na północy Chorwacji. Kryje jedno z najważniejszych znalezisk archeologicznych neandertalczyków na świcie. W1899 roku wzgórzu Hušnjakovo w pobliży Krapiny odkryto największą i najbogatszą kolekcję szczątków neandertalczyków odnalezioną w jednym miejscu. W miejscu tego znaleziska, powstało Muzeum Neandertalczyków Krapińskich, w którym zobaczyć można rekonstrukcję jaskini, a także prezentacje multimedialne. Budynek muzeum wewnątrz kształtem przypomina skamieniałą muszlę. Jest to wyjątkowe miejsce, w którym odwiedzający mogą odbyć prawdziwą podróż do czasów prehistorycznych.