Legendy najwspanialszych stadionów świata

Jednym z najważniejszych elementów przygotowań do Euro 2012 w naszym kraju była budowa czterech stadionów, na których obecnie rozgrywają się mecze najlepszych europejskich drużyn narodowych. Ale stadion to nie tylko mury i widownia. To przede wszystkim ludzie - zarówno kibice, jak i piłkarze tworzący klimat miejsca. Oto legendarne areny z całego świata, które nie bez kozery są nazywane świątyniami futbolu.

1. Na gruzach starego...
Wembley *to stadion-legenda. To tu polska reprezentacja, "Orły Górskiego", w 1974 roku dzięki remisowi z Anglikami zakwalifikowała się do Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej, to także tutaj rozgrywał się w 2011 roku finał *Ligi Mistrzów, w którym FC Barcelona po raz kolejny pokonała Manchester United. Ciągłość historii starego stadionu narodowego reprezentacji *Anglii *w *Londynie *zapewnia "nowe" Wembley pobudowane na miejscu areny zburzonej w 2003 roku. Symbolika jest ważna w futbolu, tak jak i przesądy. Pewnie też z tego powodu w czasie budowy zakopano na boisku "kapsułę czasu" z m.in. fragmentem murawy poprzedniego stadionu oraz nagraniem meczu finałowego z mistrzostw świata z 1966 roku, kiedy to reprezentacja Anglii zdobyła swój pierwszy (i jak na razie jedyny) Puchar Świata w Piłce Nożnej. Nowa arena, mogąca pomieścić ok. 90 tys. widzów działa od 2007 roku i wyróżnia się charakterystycznym łukiem widocznym z niemal każdego punktu Londynu. Stadion jest nie tylko świadkiem meczów piłkarskich -
odbywają się tu także mecze rugby, zawody lekkoatletyczne i gigantyczne koncerty.

2. Więcej niż klub
Katalonia *to jeden z regionów *Hiszpanii, który od zawsze podkreślał swoją odrębność od reszty kraju. Dzięki temu ocalał język kataloński, który w czasach dyktatury generała Franco był oficjalnie zakazany. Tylko na stadionie Camp Nou w Barcelonie, w czasie meczów klubu FC Barcelona można było swobodnie porozumiewać się po katalońsku. Nic dziwnego, że od dawna przydomkiem klubu jest "Duma Katalonii", a ich stadion to prawdziwa ostoja patriotyzmu. To jednocześnie największa arena w Europie - może tu zasiadać ponad 98 tys. kibiców jednocześnie, odbywają się tu mecze zarówno klubowe, jak i reprezentacji Hiszpanii. W takim miejscu można odczuć, że "ściany" naprawdę pomagają wygrywać piłkarzom FC Barcelona, a twierdza Camp Nou jest niemal niezdobyta.

3. Los Blancos
Mówiąc o arenie FC Barcelona nie można pominąć stadionu ich największego, wręcz odwiecznego rywala - Realu Madryt. Ich stadion - Santiago Bernabéu w Madrycie nie jest może tak imponujący, bo może pomieścić "zaledwie" niecałe 86 tys. kibiców, jednak to arena "Los Blancos" (czyli "Białych" od koloru koszulek) należy do ulubionych stadionów hiszpańskiej rodziny królewskiej. Polityka i różnice ekonomiczne miedzy Madrytem a Barceloną są główną przyczyną antagonizmów miedzy oboma klubami - mówi się, ze Katalonia *pracuje na *Kastylię, a Real Madryt był zawsze popierany przez generała Franco, a co za tym idzie rodzinę panującą w Hiszpanii. Pomijając bolesną przeszłość - arena Realu Madryt niezmiennie zachwyca swoją urodą i już na stałe wpisała się w krajobraz miasta, a pokolenia piłkarzy "królewskich" znaleźli swoje miejsce w historii światowego futbolu. Odbywały się tu czterokrotnie finały Ligii Mistrzów, stadion był świadkiem alarmów bombowych, a każda informacja o przebudowie areny z miejsca
wzbudza kontrowersje. Ciekawe, jak dalej potoczy się jego historia?

4. Największy na świecie
Wbrew pozorom największy stadion na świecie nie znajduje się w Ameryce Południowej ale... u naszych południowych sąsiadów. W czeskiej Pradze, w dzielnicy Strahov stoi arena, o której niemal zapomniano. Przez lata służyła jako miejsce spartakiad, koncertów, a przede wszystkim meczów, jednak po przemianach ustrojowych nie znaleziono dla niej godnego zastosowania. Stadion zaczął popadać w ruinę, były nawet plany jego zburzenia, jednak ostatecznie go pozostawiono. Mogąca pomieścić ponad 240 tys. kibiców arena obecnie służy tylko treningom lokalnych klubów. Płyta stadionu liczy 310 na 202 metry, co pozwoliło utworzyć 6 pełnowymiarowych boisk treningowych i 2 mniejsze. Może jeszcze wrócą lata jego świetności? Zobaczymy.

5. Papuga - rzeka - stadion
Za największy, używany do rozgrywek piłkarskich stadion uznaje się arenę Maracana *w *Rio de Janeiro. Jednak rekord liczby widzów, jaki tam pobito (ponad 200 tys. w czasie finału mistrzostw świata w 1950 roku) pochodzi z czasów, gdy na stadionach nie były wymagane krzesełka ani konieczność siedzenia przez większą część meczu. Obecnie szacunkowo określa się, że może na nim przebywać od 95 tys. do 103 tys. kibiców. Jest to dzieło architektury sportowej, które uznano za dobro narodowe i jako takie wpisano na listę zabytków. Mimo że oficjalnie stadion nosi imię Jornalista Mário Filho, to w powszechnym użyciu jest nazwa Maracana. Nazwa areny pochodzi podobno od płynącej w pobliżu rzeki, a ta z kolei - od popularnej w *Brazylii *papugi.

6. Chwała partii!
Mieszkańcy Korei Północnej twierdzą, że to właśnie oni wybudowali największy stadion piłkarski na świecie. Rungrado May Day Stadium *w *Phenianie *może pomieścić ponad 150 tys. widzów, a rekord frekwencji, który pobito w czasie zawodów zapaśniczych wyniósł 190 tys. widzów. Stadion był świadkiem dramatycznych wydarzeń - pod koniec lat 90. XX wieku na płycie boiska spalono żywcem kilku generałów armii północnokoreańskiej. Obecnie odbywają się tu zawody lekkoatletyczne, spektakularne pokazy gimnastyczne oraz parady okolicznościowe. Problem w tym, że nie gra tu już w piłkę reprezentacja narodowa, która przeniosła się na pobliski stadion *Kim Il Sunga.

7. Stadion Boga *
To jedyne takie miejsce na świecie, gdzie dwukrotnie rozegrano finały Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej - w 1970 i 1986 roku. *Estadio Azteca, czyli Stadion Azteków w Mexico City w Meksyku *był świadkiem meczy, które przeszły do historii futbolu. To tu Brazylia i Argentyna zdobyły mistrzostwo świata, a *Diego Maradona strzelał najpiękniejsze bramki. Jego "Gol Stulecia" z 1986 roku został nawet upamiętniony tablicą na ścianie stadionu. To także tu miała miejsce słynna "Ręka Boga", gol Maradony z mistrzostw w 1986 roku, w którym, według niego, pomogła boska interwencja, a nie jego własna ręka. Stadion niegdyś mógł pomieścić ponad 130 tys. widzów, obecnie zmniejszono jego pojemność 104 tys. jednak na trybunach zasiada nie więcej niż 90 tys. kibiców. Arena nosi przydomek "Kolos Świętej Urszuli" od dzielnicy, w której została zbudowana.

8. Wolność słowa
Soccer City w stolicy RPA - Johannesburgu *to wyjątkowe miejsce nie tylko dla mieszkańców *Republiki Południowej Afryki, ale i całego Czarnego Lądu. Stadion niezwykły, bo był areną nie tylko wydarzeń sportowych, ale i politycznych. To tu w 1990 roku Nelson Mandela wygłosił swoje pierwsze przemówienie po wyjściu z więzienia, tu także odbyły się w 1993 roku uroczystości pogrzebowe Chrisa Hani, zamordowanego aktywisty apartheidu. Ma formę afrykańskiego glinianego garnka, który otaczają płomienie. W 2010 roku odbywały się na nim mecze oraz finał Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej. Przed samym otwarciem mistrzostw szamani tutejszych plemion pobłogosławili stadiony oraz zabili krowę przed Soccer City. Miało to odgonić demony i przebłagać duchy przodków, by nie bały się ludzi mówiących różnymi językami. W czasie ceremonii otwarcia rytuały błogosławieństwa i przebłagania duchów zostały odtworzone na płycie boiska. Stadion jest trzecią co do wielkości areną *Afryki *- może pomieścić nawet 104 tys.
kibiców! Jednak oficjalnie przyjmuje się, że dopuszczalna liczba osób, które mogą przebywać na trybunach to ok. 90 tys.

9. Ruchoma forteca
Czy stadion mający pojemność ponad 80 tys. widzów na samych tylko trybunach można złożyć, jakby był zbudowany z klocków? Okazuje się, że tak. Ten cud architektury i techniki znajduje się w Paryżu, nazywa się Stade de France i jest flagowym stadionem Francji. Wzniesiono go z okazji organizowanych w 1998 roku Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej. Znajduje się w podparyskiej dzielnicy Saint-Denis i oprócz rozgrywek piłkarskich odbywają się tutaj mecze rugby i spektakularne koncerty. W celu przeprowadzenia zawodów lekkoatletycznych dolny poziom trybun zostaje przesunięty - zajmuje to 80 godzin, przy dwudziestogodzinnej pracy 40 ludzi dziennie. Jeden składany moduł waży 700 ton, a to powoduje, że pojemność trybun jest zmniejszana do 74 tys. miejsc siedzących. Co ciekawe, do konstrukcji stadionu aktywnie przyczynili się... Polacy. Firmy z Kluczborka, *Wielunia *i *Chojnic *zajęły się produkcją elementów niezbędnych do budowy dachu nad areną.

10. Pochowajcie mnie tutaj...
Oddanie dla piłki nożnej zarówno kibiców, jak i samych piłkarzy, nie zna granic. Stadion staje się ich domem, żywym organizmem, który każdego tygodnia wsłuchuje się w modlitwy, okrzyki radości i strachu tysięcy wiernych fanów, chłonie pot i łzy dzielnych sportowców. Londyński stadion Stamford Bridge przechodził burzliwe dzieje od samego momentu powstania, pod koniec XIX wieku. Mogący pomieścić w tej chwili ponad 40 tys. kibiców, wciśnięty między stare fabryki dzielnic Chelsea i Fulham, stadion stwarzał wiele problemów w trakcie koniecznych napraw. Skutkiem tego jest wygląd trybun - każda z czterech części areny ma inne wymiary, wysokość, a nawet zadaszenie. W tej chwili jest to jeden z najnowocześniejszych stadionów w Anglii.

Wielu sportowców po cichu marzy, by po zakończeniu intensywnego życia spocząć, na wieki, pod zieloną murawą. Co najmniej jednemu z piłkarzy to się udało. I właśnie pod murawą Stamford Bridge, w miejscu, z którego są oddawane rzuty karne, w 2006 roku zostały złożone prochy Petera Osgooda, legendy klubu Chelsea FC. Takie wyróżnienie przypada tylko bohaterom, a dla fanów i piłkarzy Chelsea taką postacią był niezmordowany "Ossie". Obecnie wielu piłkarzy, zanim wykona rzut karny z południowego krańca boiska, z szacunkiem całuje murawę.

Tekst: (AT)