Najbardziej utytułowany alpinista świata

Reinhold Messner niezwykły człowiek, najbardziej utytułowany alpinista świata, pisarz, fotograf, podróżnik, biznesman, poseł do Parlamentu Europejskiego. Czy istnieje dziedzina, w której się nie sprawdził? Jego życie byłoby świetnym scenariuszem do filmu ale filmy są fikcją a życie Messnera to najprawdziwsza rzeczywistość.

Reinhold Messner urodził się 17 października 1944 roku w Południowym Tyrolu we Włoszech. Dorastał w Villnöss, małej wiosce w Dolomitach. W szkole nie był orłem, w 1966 roku nie zdaje matury ale od 1968 roku studiuje budownictwo na uniwersytecie w Padwie. Wspinaczkę rozpoczął jako pięciolatek pod okiem swojego ojca i przez trzydzieści lat należał do grona najwybitniejszych alpinistów na świecie. W samych Dolomitach odbył ponad pięćset wspinaczek wyznaczając wiele nowych dróg. W trakcie kilkuset wypraw jako pierwszy stanął na ponad stu dziewiczych szczytach i jako pierwszy człowiek w historii zdobył Koronę Himalajów, czyli wszystkie 14 ośmiotysięczników. Realizacja projektu kosztowała go 16 lat wyrzeczeń i ciężkiej pracy ale zapewniła mu miejsce w encyklopediach całego świata.

W historii światowego himalaizmu zapisał się też jako ten, który pierwszy wszedł na wierzchołek Mount Everestu bez wsparcia tlenowego. Działo się to w 1978 roku a jego partnerem był Peter Habeler. Szukając kolejnych wyzwań, Reinhold Messner przemierzył pieszo Antarktydę, Grenlandię, Tybet oraz największe piaskowe pustynie kuli ziemskiej, w tym Takla Makan i Gobi. Jest znany także z poszukiwania Yeti i podjęcia próby wyjaśnienia tajemnicy Człowieka Śniegu. W przeciwieństwie do niektórych współczesnych fałszywych bohaterów Messner nigdy nie próbował bić rekordów dla nich samych. Odmówił przyjęcia srebrnego medalu olimpijskiego z rąk prezesa MKOL, ponieważ dla niego alpinizm nie był sportem opartym o rywalizację a miarą sukcesu nie jest liczba przeciwników pozostawionych w polu. Kiedy Jerzy Kukuczka jako drugi człowiek w historii zdobył Koronę Himalajów otrzymał od Messnera krótki ale jakże wymowny telegram: Nie jesteś drugi, jesteś wielki! Do dziś główny dziedziniec Messner Mountain Museum w Sigmundskron
ozdabia tylko jedna rzeźba, jest nią popiersie Kukuczki.

Starał się jak najbliżej obcować z naturą, ograniczając przy tym sprzęt techniczny do minimum. W czasach powszechnego uzależnienia od mass mediów Messner wybierał samotne wyprawy, starał się nie korzystać ze zdobyczy techniki, zaczynając od butli tlenowych a kończąc na telefonie satelitarnym. Odkrywał przyrodę, wchodząc z nią w nieustanną konfrontację. Sam przyznaje, że właśnie na tym polega prawdziwa przygoda albo przeżyjesz albo nie.

Podbijając samotnie Nanga Parbat, kierował się mottem brytyjskiego wspinacza Alberta Mummer’ego: „by fair means”, natomiast na lodach Arktyki podążał za "call of the North" norweskiego oceanografa Nansena. Podążając ku Biegunowi Południowemu, towarzyszyła mu filozofia irlandzkiego podróżnika i badacza Antarktydy, Ernesta Shackleton’a.
Jednak początki jego himalajskiej kariery nie były łatwe. W 1970 roku na pierwszej wyprawie na Nanga Parbat zginął jego brat Gunter, na drugiej na Manaslu gnie kolejnych dwóch kolegów. Messner musiał poradzić sobie z poczuciem winy, jaka rodzi się w człowieku, który „przeżył” a jednocześnie znaleźć w sobie energię i odwagę by podejmować kolejne ekstremalne wyzwania w „strefie śmierci”, czyli powyżej 8000 m. Na Nanga Parbat wrócił jeszcze by dokonać pierwszego w historii samotnego wejścia na ośmiotysięcznik ale też żeby odszukać ciało swojego brata. Jego kość udową przechowuje w swoim zamku Juval koło Blozano.

Przez wiele lat w rodzinnych stronach był zupełnie niedoceniany, ludzie mówili o nim: „Ten Messner to prawdziwy wariat” Czy Messner od początku miał pomysł na siebie? Z pewnością nie, pracował jako nauczyciel matematyki i sportu, jednak w końcu zrobił dokładnie to, o czym mówił angielski super wspinacz Chris Bonington: Jeśli praca przeszkadza ci we wspinaniu musisz… zrezygnować z pracy”. W 1971 roku ostatecznie porzucił spokojne życie na rzecz swojej górskiej pasji. Dopiero kiedy odniósł sukces finansowy i uzyskał całkowitą niezależność, zdobył uznanie w Południowym Tyrolu. Przełomem było wspomniane wejście na Everest i profesjonalizacja alpinizmu jako sportu. Można powiedzieć, że Messner był pierwszym zawodowym alpinistą, który z własnego nazwiska zrobił odrębną markę. Przy czym skuteczność i konsekwencja z jaką działał na tym polu może onieśmielić nawet najlepszego menadżera.

Równocześnie jest autorem 50 książek o tematyce górskiej, które zostały przetłumaczone na kilkanaście języków. Jest współtwórcą filmów dokumentalnych, pisze znakomite artykuły, publikowane na łamach: „National Geographic”, „Stern” czy „Die Zeit”. Jest honorowym członkiem Royal Geographical Society oraz The Explorers Club w Nowym Jorku.

Po wycofaniu się z czynnego alpinizmu zamieszkał na zamku Juval, w Południowym Tyrolu. W zamku tym stworzył muzeum, w którym zgromadził znaczną kolekcję sztuki tybetańskiej. Poświęcił się też działalności społecznej i politycznej, w szczególności działał na rzecz wolnego Tybetu oraz ochrony środowiska, sam prowadzi duże ekologiczne gospodarstwo rolne. Był mocno zaangażowany w projekt Europy małych ojczyzn, wspierający rozwój regionalny ze szczególnym uwzględnieniem terenów górskich. Założył Messner Mountain Foundation (MMF), fundację wspierającą młodych alpinistów i ich wyprawy górskie na całym świecie. Obecnie rozwija projekt Messner Mountain Museum (MMM). Ktoś pomyśli: biznes w muzeach? Po co pakować w to pieniądze? Jednak i tym razem Reinhold nie zawodzi, zniszczone zamki i twierdze obrócił w przedsiębiorstwo przynoszące zyski. Całość przedsięwzięcia obejmuje pięć muzeów, wtopionych w krajobraz Dolomitów. Każde z nich związane jest z górami i szeroko rozumianą kulturą górską. Od sztuki i religii ludów
górskich po wspinaczkę skalną oraz lodową. Messner ukazuje góry nie tylko jako arenę dokonań sportowych ale też jako miejsce życia wielu różnych grup etnicznych, chroniąc ich spuściznę i zabytki od zniszczenia. To prawdziwy człowiek renesansu, jest nie tylko sportowcem ale też społecznikiem i wizjonerem, którego praca będzie służyła przyszłym pokoleniom. Jego dokonania w tym zakresie, pasja i poświęcenie z jaką pracuje na rzecz kultury górskiej zasługują na najwyższe uznanie.

Reinhold Messner będzie gościem XI Dni Lajtowych, górskiego festiwalu, który odbędzie się w Zakopanem od 12 do 14 listopada, w Hotelu Nosalowy Dwór. Organizatorem imprezy jest Polski Klub Alpejski.