Pula – jedno z najciekawszych miast Istrii

Chorwacja od wielu lat przyciąga Polaków jak magnes. Nasi rodacy, jadąc do tego kraju na wakacje, wybierają przede wszystkim takie miasta jak Dubrownik, Split czy Zadar. Często pomijają mniejsze lub mniej znane, chociaż uroku im nie brakuje. Jednym z takich miejsc jest Pula – najstarsze miasto wschodniego Adriatyku.

Pula znajduje się na siedmiu wzgórzach, nad zatoką w południowo-zachodniej części półwyspu Istria, w otoczeniu małych wysp. Dzięki antycznej arenie zyskała przydomek chorwackiego Rzymu. To największe miasto w regionie, liczące ponad 58 tys. mieszkańców, może poszczycić się długą historią - pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą sprzed 3 tys. lat. O powstaniu Puli mówi mitologia grecka. Według Likofrona, poety i filozofa, zawdzięcza ona swoje istnienie mieszkańcom Kolchidy. Jazon i Argonauci po nieudanej wyprawie po złote runo, zdecydowali się nie wracać na wybrzeże Morza Czarnego, tylko osiedlić na półwyspie Istria. W ten sposób narodziła się Pula.

Niewielkie i pozbawione znaczenia miasto zaczęło nabierać ważności, gdy w 177 r. p.n.e. przeszło w ręce Rzymian. Podczas podboju półwyspu przez imperium szybko stało się centrum handlowo-administracyjnym. Pola, bo tak ją wtedy nazywano, wzbogaciła się o wiele wspaniałych budowli. Niektóre zachowały się do dziś - monumentalny amfiteatr, świątynia Augusta czy mały teatr. To one budują atmosferę współczesnego miasta, wciąż przypominając o kulturalnej i gospodarczej roli ośrodka na przestrzeni wieków.

Pula, zbudowana na planie koła, wokół wzgórza pełniącego funkcje obronne, we wczesnym średniowieczu dostała się pod rządy Bizancjum, przeżywając kolejne lata prosperity. Niestety z tego czasu zachowały się tylko fragmenty kilku bazylik. Jest to jednak wystarczająco dużo, by docenić bogactwo mieszkańców. W XII w. ośrodek przeszedł pod panowanie Wenecji, stawiając - w następnych stuleciach - opór kilku najazdom. Naprawdę trudne lata przyszły jednak w połowie XVII w. Szalejące epidemie nie oszczędziły Puli, pozostawiając przy życiu zaledwie 300 osób. Miastu udało się jednak przetrwać.

Co warto zobaczyć?

Muzeum Archeologiczne Istrii
Prezentuje eksponaty pochodzące z wykopalisk archeologicznych prowadzonych w Puli i jej okolicy. Znaleziska to głównie przedmioty z czasów prehistorycznych i rzymskich oraz mozaika przeniesiona z kaplicy św. Marii.

Forum
Najstarszy plac miasta. I najważniejszy. Pełni rolę głównego miejsca spotkań mieszkańców i turystów już od czasów Imperium Rzymskiego.

Świątynia Augusta
Budowlę, wzniesioną na przełomie tysiącleci (między 2 r. p.n.e. a 14 r. n.e.), dedykowano pierwszemu cesarzowi rzymskiemu. Na przestrzeni wieków pełniła różne funkcje - była miejscem pogańskiego kultu, kościołem chrześcijańskim, a nawet magazynem zboża. Zniszczona podczas II wojny światowej, została starannie zrekonstruowana i obecnie można w niej oglądać kolekcję kamiennych rzeźb.

Ratusz
Budynek wzniesiono w 1296 r. na miejscu dwóch świątyń rzymskich (jedna dedykowana była Dianie). Jego fasada i loggia pochodzą jednak z XVII w. W ścianę frontową wmurowano stare herby i fragmenty rzeźb. W budynku od zawsze mieściła się siedziba administracyjna miasta.

Amfiteatr
To szósty pod względem wielkości zachowany rzymski amfiteatr, zwany popularnie Areną (mieścił ponad 23 tys. osób). Wybudowany został w I w. n.e. za panowania cesarza Wespazjana. Dwie kondygnacje arkad i piętro z otworami tworzą ażurową ścianę (33 m wysokości) otaczającą arenę i ławki dla publiczności. W podziemiu mieściły się niegdyś po mieszczenia dla gladiatorów, połączone z areną korytarzami (ostatnie walki odbyły się w 404 r. n.e., nim zostały zakazane). Obiekt pełnił później funkcję rynku, a za panowania Wenecjan służył za miejsce pozyskiwania kamieni. Obecnie gości festiwale muzyczne i filmowe oraz służy za tło koncertującym gwiazdom.

Twierdza
Wzniesiona na wzgórzu w centrum panuje nad okolicą - widoku z murów obronnych nie zasłaniają żadne budowle. Strategiczne położenie wzniesienia doceniano już w czasach prehistorycznych - plemię Histrian miało tu swoją siedzibę. W średniowieczu tereny przeszły w ręce kościoła, a w XII w. postawiono tu pierwszą fortecę. Wenecka twierdza pochodzi z XVII w. Obecnie mieści się w niej muzeum historyczne.

Brama Herkulesa
Najstarszy zachowany zabytek rzymskiej architektury w Puli (połowa I w. p.n.e.). Nazwana tak od imienia antycznego opiekuna miasta. Jest to prosta, kamienna brama pomiędzy dwiema okrągłymi średniowiecznymi basztami. Nad bramą wyrzeźbione są głowa i maczuga Herkulesa.

Plaże w Puli o okolicy
W samym mieście kąpiel raczej nie wchodzi w grę. Dla turystów przygotowano rozległe plaże niedaleko Verudeli, na wybrzeżu Zlatne Stijene. Można tam dojechać autobusami miejskimi. Najbliższe kąpieliska Puli to Medulin i Premantura.
Zobacz też: Środkowa Dalmacja – najpiękniejszy region Chorwacji