Zdobyli szczyt zaginionego świata

Polsko-wenezuelska ekspedycja zdobyła, po raz pierwszy w historii, izolowaną górę Tramén Tepui w południowo-wschodniej Wenezueli. Na jej zboczach Polacy odkryli unikalne okazy fauny, w tym zupełnie nowe dla nauki endemiczne gatunki motyli.

Rejon, w który udali się uczestnicy ekspedycji, leży na pograniczu południowo-wschodniej Wenezueli, Gujany i północnej Brazylii. Rozciąga się tam kraina zwana przez biogeografów Pantepui, jedna z najstarszych formacji geologicznych świata. Charakteryzuje ją jeden z najwyższych na świecie wskaźników endemizmu i niedostępności. Piaskowce o ponad 200-metrowych pionowych ścianach otoczone są gęstą, nieprzebytą puszczą. Żyją tam żaby z pazurami, jaszczurki lubiące kąpiele wodne czy mięsożerne kwiaty. Tramén Tepui, usytuowana skrajnie na północy jako pierwsza w masywie górskim, ma klimat wyjątkowo niesprzyjający eksploracji. Podczas ekspedycji zdarzały się ponad trzy doby nieustannego deszczu bez przerwy, przy opadzie dobowym na średnim poziomie 180-200 mm/m2. Przedzieranie się przez górski las deszczowy wymaga stałego wycinania maczetami trudnej drogi, a pobyt tam to ciągła walka z wilgotnością powietrza na poziomie 98-99%, chmarami gryzących owadów,
błotem i bagnami.

Niedostępny szczyt Tramén Tepui, którego wysokość wynosi 2726 metrów, został po raz pierwszy zdobyty w styczniu 2012 roku przez doświadczoną grupę eksploratorów-przyrodników z Polski i Wenezueli. Podczas nawigacji przez dżunglę i na szczyt doskonale sprawdził się Garmin Oregon – wyjątkowo wytrzymały i przystosowany do działania w każdych warunkach pogodowych odbiornik GPS.

Członkom ekspedycji udało się odkryć aż trzy nowe gatunki endemicznych motyli oraz rozpoznać nowy, również endemiczny, gatunek żaby! Pomocy przy identyfikacji nowych gatunków motyli udzieliło Muzeum Zoologiczne Uniwersytetu Jagiellońskiego.

– To ważne odkrycie naukowe, nie tylko dlatego, że dokonali go Polacy, ale głównie ze względu na przybliżenie nas do odpowiedzi na jedno z najważniejszych aktualnie pytań światowej biogeografii: skąd pochodzi niezwykła, endemiczna fauna i flora obszaru Pantepui? – mówi Izabela Stachowicz, biolog z Uniwersytetu Jagiellońskiego, członkini wyprawy. – Kraina ta kojarzona była dzięki powieści „Zaginiony Świat” Sir Conan Doyle’a z dinozaurami i ewolucją życia w kompletnej izolacji. Tymczasem nasze odkrycie i coraz więcej badań wskazują na prawdopodobne pochodzenie fauny tepui z obszarów andyjskich. Polska ma długie i wspaniałe tradycje prowadzenia ważnych dla nauki światowej badań w AmeryceAmeryce Południowej dotyczących Andów i lodowców andyjskich, Kanionu Colca czy eksploracja płaskowyżu Sarisariñama. To są tradycje, które trzeba kontynuować – dodaje Izabela Stachowicz.

Podczas tak trudnej ekspedycji niezwykle ważny jest odpowiedni ekwipunek. Firma Garmin Polska wyposażyła uczestników wyprawy w dwa zaawansowane odbiorniki GPS – Oregon 550T oraz Oregon 450T.

„Zdobycie niedostępnego szczytu Tramén Tepui i odkrycie nowych gatunków to niezwykłe osiągnięcia,” mówi Jakub Szałamacha, Marketing Manager, Garmin Polska. „Cieszymy się, że Garmin mógł przyczynić się do takiego sukcesu. Wspieranie polskiej nauki i nowych odkryć jest dla nas bardzo ważne. Wyprawa na Tramén Tepui dowiodła również, że nawigacje Garmin sprawdzają się nawet w najcięższych warunkach i na terenach nietkniętych ludzką stopą.”

Wyprawę oraz niezwykłe odkrycia polskich naukowców opisuje artykuł we wrześniowym wydaniu miesięcznika „National Geographic Polska”, zatytułowany „U wrót zaginionego świata”.

Redakcja miesięcznika „National Geographic Polska” wraz z uczestnikami wyprawy ogłosiła konkurs na nazwę nowego gatunku motyla. Szczegóły konkursu znajdują się w magazynie oraz na stronie: www.motyl.national-geographic.pl.

Więcej zdjęć: Niedostępna góra i nieznane motyle