Atrakcje Podlasia - Białystok

Trudno w to uwierzyć, ale do końca XVII wieku Białystok był wioską. Dopiero za sprawą władających nim Branickich uzyskał prawa miejskie i zaczął się powoli rozwijać. Z czasem z niewielkiej mieściny stał się prężnie rozwijającym ośrodkiem przemysłowym, położonym na szlaku łączącym Warszawę z sercem carskiego imperium. Był dumą i radością hetmana Branickiego, później stał się natchnieniem Zamenhofa - twórcy _ esperanto _. Wielokulturowość czuć tu na każdym kroku.
Marta Legieć

Wizytówką miasta jest błyszczący z daleka Pałac Branickich - jedna z najlepiej zachowanych rezydencji magnackich w Polsce. Stojący w samym sercu Białegostoku, zbudowany w końcu XVII wieku przez Tylmana z Gameren, został rozbudowany w połowie XVIII wieku przez jednego z największych magnatów Polski - Jana Klemensa Branickiego. Stworzył miejsce, które miało konkurować z najwspanialszymi posiadłościami Europy. Projekt pałacu z ogrodem opierał się na założeniach francuskich. Podczas budowy rezydencji właściciele skupili wokół siebie znakomitych artystów epoki, co widać gołym okiem. Bywali tu królowie, cesarze i carowie. Jak na polski Wersal przystało. W 1920 roku w pałacu rozgościł się Tymczasowy Komitet Rewolucyjny Polski razem z panami Dzierżyńskim, Konem i Marchlewskim, którzy pracowali nad powołaniem wówczas w Polsce siedemnastej republiki radzieckiej. Od 1950 r. właścicielem rezydencji jest Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. Wewnątrz okazałego budynku znajduje się rektorat uczelni, a zwiedzać można
tylko jego niewielki fragment. Warto dodać, że francuski ogród na jego tyłach wygląda jak filmowa scenografia. Można po nim spacerować bez ograniczeń. To wizytówka miasta, najbardziej reprezentacyjna jego część i najpopularniejsza atrakcja turystyczna.

Za czasów hetmana Branickiego ukształtowało się historyczne centrum: magnacka rezydencja, a obok miasteczko z trójkątnym rynkiem i ratuszem oraz niewielkim białym kościołem na pagórku. Miasto rozwijało się szybko. Za sprawą przemysłu w drugiej połowie XIX w. jego ludność wzrosła sześciokrotnie. Białystok stał się wówczas miastem wielonarodowościowym zamieszkiwanym przez Polaków, Rosjan, Białorusinów, Żydów i Niemców.

Współczesne centrum Białegostoku z roku na rok pięknieje. Zauważają to turyści, którzy zjeżdżają tu coraz liczniej. Dużym ich zainteresowaniem cieszy się nie tylko Pałac Branickich, ale też szlaki turystyczne, które działają tu od kilku lat m.in. fabrykantów, wielu kultur, Branickich, architektury drewnianej czy szlak turystyczny śladami PRL. Ten ostatni powstał po to, by pokazać, jak zmieniło i zmienia się miasto i jakie jest jego nowe oblicze. Wystarczy wejść na wielki plac i rozejrzeć się wokół ratusza. Kilkanaście lat temu to miejsce zajmował zielony, dość przypadkowo zakomponowany skwer. Teraz przestrzeń zachwyca, podobnie jak ciąg kolorowych kamieniczek ze zdobionymi fasadami domów.

Obok zabytkowych kościołów katolickich w Białymstoku stoją również cerkwie i synagoga. Na uwagę zasługują: stary kościół farny i dominujący nad nim neogotycki kościół katedralny. Warto zobaczyć także klasycystyczną cerkiew p.w. św. Mikołaja Cudotwórcy, która urzeka przepięknym ikonostasem czy zespół kościelny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny.

Wieki wspólnego życia ludzi różnych kultur, wyznań i narodowości ukształtowało specyficzny, wyjątkowo oryginalny charakter miasta. Wielokulturowość zainspirowała młodego idealistę z Białegostoku, Ludwika Zamenhofa, do stworzenia uniwersalnego języka, którym ludzie na całym świecie mogliby komunikować się w najprostszy sposób. W 1885 r. ukończył projekt języka znanego w dzisiejszej formie jako _ esperanto _. To obecnie najpopularniejszy międzynarodowy język pomocniczy. Samo miasto próbuje przyciągnąć turystów proponując im podążanie "szlakiem esperanto i wielu kultur", a multimedialne Centrum im. Ludwika Zamenhofa to jedna z największych tutejszych atrakcji. W bibliotece znajdują się m.in. podręczniki do nauki języka. Jest nawet "Pan Tadeusz" przetłumaczony na _ esperanto _.
Warto zajrzeć do, znajdującego się w Operze i Filharmonii Podlaskiej, multimedialnego Regionalnego Centrum Informacji Turystycznej. Turysta może tu m.in. dowiedzieć się o atrakcjach i zabytkach w regionie czy szlakach turystycznych, obejrzeć mapy, sprawdzić noclegi czy skorzystać z gotowych ofert zwiedzania.
Marta Legieć