Wilno (541,3 tys. mieszkańców) to stolica oraz największe i najstarsze miasto na Litwie. Pierwsze wzmianki o mieście pochodzą z 1323 r.: wielki książę litewski Giedymin w swoich listach zapraszał rzemieślników, kupców i zakonników z Europy Zachodniej do przybycia i osiedlenia się w stolicy księstwa. W 1387 r. po przyjęciu przez Litwę chrześcijaństwa miastu nadano prawa magdeburskie.
Wilno kształtowało się jako ośrodek tolerancji, w którym osiedlali się i współżyli przedstawiciele różnych narodowości – Polacy, Białorusini, Rosjanie, Niemcy, Żydzi i in.; tutaj rozkwitały rzemiosła i handel. W 1579 r. został powołany uniwersytet i stolica litewska stała się największym ośrodkiem kulturalno-oświatowym regiony.
Architektura miasta odzwierciedla najpiękniejsze przykłady stylów architektury Europy Południowej i Zachodniej – gotyk, renesans, a w szczególności rozkwitł swoisty barok „litewski“, także zwany ostatnim wyraźnym rozbłyskiem baroku w Europie.
W owym czasie w panoramie miasta pojawiła większość niezwykle smukłych kościołów i dzwonnic o dynamicznych kształtach. Koniec XVIII w. wzbogacił stolicę o piękne budynki klasycystyczne.
Stolica litewska jest największym najdalej na północy i wschodzie Europy leżącym miastem z tak wyraźnymi wpływami kultury zachodniej w architekturze. W 1994 r. Starówka Wileńska została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Na początku XX w. Wilno stało się ośrodkiem litewskiego odrodzenia narodowego. Tutaj 16 lutego 1918 r. została ogłoszona niepodległość Państwa Litewskiego.
Współczesne Wilno to najszybciej rozwijająca się stolica w krajach bałtyckich z aspiracjami do roli atrakcyjnego ośrodka biznesu, polityki i kultury tej części Europy. Miasto posiada doskonale rozwiniętą infrastrukturę usługowo-rozrywkową, dużo różnorodnych miejsc noclegowych, gastronomicznych i rozrywkowych.
W Wilnie skupia się większość instytucji sztuki i kultury kraju, tutaj tworzą najlepsi w Europie artyści litewscy: Eimuntas Nekrošius, Oskaras koršunovas, Rimas Tuminas i in. Całe lato odbywają się międzynarodowe i miejscowe imprezy kulturalne: Festiwal Wileński (klasyka, wirtuozi muzyki światowej); festiwal muzyki tradycyjnej i nowoczesnej św. Krzysztofa, kilka festiwali jazzowych, folklorystycznych, nowoczesnego tańca i in.; wymyślne święta.
Działalność społeczności miasta w kształtowaniu dobrego sąsiedztwa oraz wspólnoty obywatelskiej została uhonorowana przez UNESCO wyróżnieniem Miasto Pokoju i w latach 2000-2001 uznało Wilno za miasto pokoju w Europie i Ameryce Północnej. W 2009 r. Wilno jako pierwsze miasto z nowych członków UE wraz z Linzem będzie stolicą kultury europejskiej.