Awantura o Krupówki. W Zakopanem zawrzało
W Zakopanem atmosfera nie stygnie. Chodzi o październikową decyzję małopolskiego konserwatora, który odmówił wpisania Krupówek do wojewódzkiego rejestru zabytków. Towarzystwo Opieki nad Zabytkami (TOnZ) odwołało się od tej decyzji. Społecznicy apelują o wpis, argumentując, że Krupówki posiadają historyczny układ urbanistyczny dokumentujący rozwój miasta.
TOnZ zarzuca organowi konserwatorskiemu błędne i niepełne ustalenie stanu faktycznego oraz niewłaściwą ocenę wartości zabytkowego obszaru. Według towarzystwa, obecny wygląd Krupówek, łączący różne style architektoniczne – od regionalnego po modernistyczny – stanowi o ich tożsamości i jest "świadectwem historycznych nawarstwień".
Różnorodność wynika z historii Krupówek
- To właśnie różnorodność form architektonicznych, wynikająca z historii Zakopanego i wpływu różnych stylów, tworzy wyjątkowy charakter Krupówek. Nie można jej traktować jako wady, lecz jako wartość dodaną – powiedziała PAP Agata Nowakowska-Wolak z zakopiańskiego oddziału Towarzystwa Opieki nad Zabytkami.
Społecznicy wskazują również, że dominacja funkcji komercyjnych wzdłuż Krupówek nie jest zjawiskiem nowym, lecz historycznie ugruntowanym — charakterystycznym dla głównych ulic miejskich typu "high street" czyli głównych ulic w mieście, przeznaczonych do celów hotelowych, komercyjnych, gastronomicznych i reprezentacyjnych.
Wideo z Krupówek. "Uciekają, jak przyjeżdża policja"
TOnZ zwraca też uwagę, że istniejąca ochrona w ramach Parku Kulturowego i planów miejscowych jest niewystarczająca, skoro – jak argumentują – "wielkokubaturowa zabudowa postępuje, a wartości historyczne ulegają osłabieniu".
W odwołaniu przypomniano, że układ ulic i bloków zabudowy Krupówek pozostaje stosunkowo stabilny od końca XIX w., a jego przekształcenia odzwierciedlają proces rozwoju miasta. TOnZ podkreśla też, że obszar obejmuje elementy przyrodnicze o walorach historycznych, m.in. grupę cisów uznanych za pomnik przyrody oraz Ogród Botaniczny im. Mariana Raciborskiego przy Muzeum Tatrzańskim.
Chcą uchylenia decyzji konserwatora
Towarzystwo wnosi o uchylenie decyzji konserwatora i orzeczenie wpisu Krupówek do rejestru zabytków jako "historycznego układu urbanistycznego części miasta Zakopane w granicach Parku Kulturowego obszaru ul. Krupówki".
Oddzielne odwołanie w tej sprawie złożył też Urząd Miasta Zakopane.
Przypomnijmy: w październiku małopolski wojewódzki konserwator zabytków odmówił wpisania Krupówek do rejestru. W uzasadnieniu wskazano, że obszar ten nigdy nie tworzył spójnego historycznego układu urbanistycznego, a obecny charakter ulicy znacznie odbiega od pierwotnej struktury przestrzennej i estetycznej. Wojewódzki konserwator przypomniał, że Krupówki chronione są już przez lokalne przepisy – jako część Parku Kulturowego oraz poprzez indywidualne wpisy do ewidencji zabytków.
Konserwator zaproponował władzom miasta wprowadzenie dodatkowych form ochrony w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, m.in. ustalenie zasad dotyczących kształtu i wysokości zabudowy oraz detalu architektonicznego. Wskazał jednocześnie, że te propozycje nie zostały dotąd zrealizowane.
Źródło: PAP