Tarnów, Małopolskie

W drugim co do wielkości mieście Małopolski pierwsze ślady obecności człowieka sięgają epoki kamienia łupanego, a lokalne znaleziska archeologiczne odsłaniają wielowiekową ciągłość osadnictwa i reprezentują wszystkie najważniejsze kultury epoki prehistorycznej. W połowie IX wieku na zboczu położonej na południowych peryferiach dzisiejszego miasta Góry św. Marcina powstało słowiańskie grodzisko związane z ekspansją plemienia Wiślan. Gród, nazywany Małym Tarnowem, obejmował obszar wielkości 9,6 hektara i należał do największych prehistorycznych grodzisk na ziemiach polskich. Jego rozwój związany był z bliskim położeniem ważnego szlaku handlowego łączącego Małopolskę z Rusią i Morzem Czarnym. Osada w tym miejscu istniała do połowy XI wieku, kiedy - najprawdopodobniej w wyniku najazdu - uległa zniszczeniu.