Mediolan - moralna stolica Włoch

Mediolan jest drugim co do wielkości, zaraz po Rzymie, miastem Włoch. Jednak jeśli się weźmie pod uwagę całą aglomerację, to zdecydowanie nie ma on sobie równych. Stolica prowincji i regionu Lombardia leży na Nizinie Padańskiej, pomiędzy rzekami Ticino (zachód), Addą (wschód) i Padem i zwana jest capitale morale (stolicą moralną). Jest to centrum finansowe, gospodarcze i przemysłowe kraju, swoje siedziby mają tu wielkie koncerny i banki, a także sławne domy mody. Ponadto kwitnie tu życie kulturalne i naukowe. Jednak mimo nowoczesności, Mediolan wciąż potrafi oczarować przybyszów zabytkami z dawno minionych epok. Poznajcie jego największe atrakcje.

Mediolan został założony prawdopodobnie przez Celtów, wg Liwiusza ok. 600 r. p.n.e. Od 293 do 404 r., miasto było stolicą imperium zachodniorzymskiego. W IV w. ówczesny cesarz Konstantyn wydał słynny edykt mediolański. W XI w. miasto zaczęło wzmacniać swoją pozycję. Zniszczone przez Fryderyka Barbarossę zdołało się podźwignąć - od XII w. Mediolan był wolnym miastem. Poczynając od XIV w., rządziły nim kolejno dwa znakomite rody: Viscontich i Sforzów. Był to okres rozkwitu miasta. Wtedy też powstały budowle, które zachwycają po dziś dzień (zamek, katedra). W czasach oświeconego absolutyzmu Marii Teresy i Józefa II Mediolan stał się dla Włochów najważniejszym ośrodkiem kulturalnym szerzącym idee oświecenia. W wyniku kampanii napoleońskich Mediolan stał się w 1796 r. stolicą Republiki Cisalpińskiej, potem Republiki Włoskiej, a wreszcie Królestwa Włoskiego. W 1859 r., po drugiej włoskiej wojnie o niepodległość, stał się częścią Królestwa Sardynii, dwa lata później przekształconego w Królestwo Włoch.

Źródło: Bezdroża

[

]( http://bezdroza.pl/ )

Sercem miasta jest obszerny plac - Piazza del Duomo, przy którym wznosi się imponujący gmach duomo, czyli katedry (otwarta w godz. 7:00-18:40). Budowa tego ogromnego kościoła (trzecia największa świątynia katolicka na świecie, po Bazylice św. Piotra w Rzymie i katedrze w Sewilli) została rozpoczęta w 1386 r., a zakończyła się właściwie dopiero w XIX w. Fasada z białego marmuru, ozdobiona ogromną liczbą rzeźb, płaskorzeźb i pinakli, robi ogromne wrażenie. Dolna jej część jest barokowa, w części górnej starano się natomiast oddać "gotycki" charakter budowli. Prace nad fasadą ukończono w 1813 r. Wszystkie pięć portali pochodzi natomiast z XVI w. Gąszcz detali architektonicznych i rzeźbiarskich mediolańskiej katedry można oglądać z bliska, spacerując po tarasach świątyni. Rozpościera się z nich wspaniały widok na miasto, Nizinę Padańską oraz Alpy. Podobno materiał do budowy katedry (marmur) na polecenie Viscontich został sprowadzony z rejonu jeziora Maggiore. Obszerne, pięcionawowe wnętrze katedry
rozjaśnia światło przenikające przez witraże (XV-XVI w.) w wysokich gotyckich oknach. Warto zwrócić uwagę przede wszystkim na ołtarz, grobowiec Karola Boromeusza, kryptę tego świętego, krucyfiks, w którym wg legendy tkwi gwóźdź z krzyża Chrystusa, a także zegar słoneczny ze znakami zodiaku (w posadzce blisko wejścia). Wejście na taras z zewnątrz jest możliwy codziennie w godz. 9:00-18:30, a od maja do poł. września w pt. i sb. do 21:30. Wyjazd windą kosztuje 12 euro (ok. 50 zł), ulg. 6 euro (ok. 25 zł), wejście schodami - 7 euro (ok. 30 zł), ulg. 3,50 euro (ok. 15 zł), bilet łączony z baptysterium i muzeum - windą 15 euro (ok. 63 zł), schodami 11 euro (ok. 46 zł).

Blisko wejścia do katedry znajduje się zejście do baptysterium, w którym ochrzczono św. Augustyna. Otwarte od wtorku do niedzieli w godz. 10:00-18:00; bilet łączony z Museo del Duomo kosztuje 6 euro (ok. 25 zl), ulg. 4 euro (ok. 17 zł). Tuż obok wznosi się Palazzo Reale, XIV-wieczny pałac książęcy, później siedziba gubernatorów hiszpańskich i austriackich, odbudowany go pod koniec XVIII w. w stylu neoklasycznym. Gmach mieści m.in. Museo del Duomo, dokumentujące przebieg prac budowlanych i renowacyjnych katedry w ciągu kilku stuleci oraz pomagające odkryć sekrety poszczególnych faz budowy. Można tu zobaczyć szkła, obrazy, rysunki, modele i projekty, a także interesującą kolekcję gotyckich rzeźb lombardzkich, francuskich i niemieckich. Muzeum przechowuje też zbiory skarbca katedralnego, m.in. wyroby ze złota, srebra i kości słoniowej z IV-XVII w. Otwarte w tych samych godzinach co babtysterium. Obok, przy Via Marconi 1, znajduje się Museo del Novecento (Muzeum Sztuki Współczesnej). Wizyta w nim
przybliży najważniejsze nurty włoskiej sztuki XX w.

Przy Piazza del Duomo, na lewo od katedry, znajduje się wejście do ogromnego pasażu z metalu i szkła wybudowanego w latach 1565-77 przez Mengoniego. To Galleria Vittorio Emanuele II. Składają się na nią dwie zadaszone ulice, na skrzyżowaniu których utworzono niewielki plac, znany jako Ottagono, czyli "ośmiokąt", i przykryty zgrabną kopułą. Jest to jedno z najchętniej odwiedzanych przez mediolańczyków miejsc. Nazywa się je _ il salotto di Milano _, czyli "salonem Mediolanu", również ze względu na znajdujące się tu liczne (i oczywiście drogie) kawiarnie, restauracje i butiki. Naprzeciwko katedry zobaczymy konny pomnik Wiktora Emanuela II z 1896 r. dłuta Ercole Rosy, przy którym często umawiają się mediolańczycy. Nieopodal, przy Piazza Mercanti, w jedynym zachowanym średniowiecznym zakątku Mediolanu, wznosi się *Palazzo della Ragione *(1233 r.), znany także jako Broletto Nuovo, który w okresie XIII-XVII w. był siedzibą władz. Jego drugie piętro dobudowano dopiero w XVIII w. Po drugiej
stronie placu podziwiać można *Loggię degli Osii *(1316 r.) z białego i czarnego marmuru.

Galleria Vittorio Emanuele II łączy Piazza del Duomo z niewielkim Piazza della Scala, przy którym wznosi się najsławniejszy chyba budynek teatru na świecie. Wysmakowany neoklasyczny gmach La Scali został wzniesiony w 1778 r. przez Piermariniego na zlecenie księżnej Marii Teresy. Swoją nazwę zawdzięcza stojącemu tu wcześniej kościołowi Santa Maria della Scala. Działalność teatru została zainaugurowana przez operę popularnego wówczas Antonia Salieriego, który konkurował później z samym Mozartem. Podczas II wojny światowej gmach został niemal całkowicie zniszczony przez bombardowania, w czasach powojennych odbudowano go. La Scala jest dziś jedną z najważniejszych scen operowych świata. Największe wrażenie robi pełne przepychu i elegancji wnętrze teatru. W gmachu ma też siedzibę Muzeum Teatralne, gromadzące pamiątki i dokumenty dotyczące historii teatru oraz opery. Otwarte jest ono od wtorku do niedzieli w godz. 9:00-12:30 i 13:30-17:30; cena biletu to 6 euro (ok. 30 zł).

Naprzeciwko La Scali wznosi się Palazzo Marino, obecnie siedziba władz miejskich. Budowę pałacu, uważanego za jeden z najpiękniejszych w Mediolanie, rozpoczął w 1553 r. Galeazzo Alessi na zlecenie Tomasa Marina, bogatego genueńskiego bankiera, który kilka lat wcześniej przeprowadził się do Mediolanu i potrzebował odpowiedniej rezydencji dla siebie i swojej rodziny. Elegancki dziedziniec i tylna ściana budynku zachowały oryginalny, manierystyczny styl, natomiast ściana od strony Piazza della Scala swój obecny wygląd zyskała w XIX w.

Via Manzoni biegnie od Piazza della Scala aż do średniowiecznej bramy miejskiej - Porta Nuova. Przy Via Manzoni znajduje się m.in. Museo Poldi-Pezzoli - otwarte pn., śr.-nd. w godz. 10:00-18:00; wstęp: 9 euro (37 zł), ulg. 6 euro (ok. 25 zł) - w którym można podziwiać bogatą kolekcję rzemiosła i dzieł sztuki, niegdyś prywatną, a następnie podarowaną miastu przez Giana Giacoma Poldiego-Pezzoliego. Z Piazza della Scala poprzez Via Verdi dochodzi się do Via Brera. Ta ostatnia ulica w XIX w. była sercem dzielnicy malarzy i artystów, a i dziś nie brakuje tu galerii sztuki. Przy Via Brera znajduje się m.in. mediolańska Akademia Sztuk Pięknych. Mieści się ona w tym samym XVII-wiecznym budynku co znakomita Pinacoteca di Brera. Nieopodal znajduje się bazylika San Simpliciano, ufundowana w IV w. przez biskupa Ambrożego. Z pierwotnego budynku zachowały się jedynie fragmenty murów, podczas gdy fasada, tambur kopuły oraz dzwonnica zostały przebudowane w XII w. Wewnątrz uwagę przyciąga absyda.

Niedaleko świątyni wznosi się Castello Sforzesco - zamek, którego budowę rozpoczęto ok. 1368 r. na polecenie Galeazza II Viscontiego. Był wielokrotnie przebudowywany, na przykład w 1450 r. przez Francesca Sforzę, który pragnął z niego uczynić godną swojego rodu rezydencję. Od XVI w., pod panowaniem najpierw Hiszpanów, a następnie Austriaków, zamek znów pełnił swoją pierwotną, obronną funkcję. Dopiero w 1893 r. został całkowicie odrestaurowany przez Lukę Beltramiego - to właśnie on nadał budowli obecny kształt. Zamek wzniesiono na planie regularnego, otoczonego fosą czworoboku z narożnymi wieżami. Twierdza ma trzy dziedzińce: obszerny Piazza d’Armi oraz dwa mniejsze. W XX w. zamek stał się siedzibą licznych instytucji kulturalnych oraz kompleksu muzealnego. Mieszczące się w zamku Musei del Castello otwarte jest w godz. 7:00-18:00, latem do 19:00. Za zamkiem znajduje się Parco Sempione - park w stylu angielskim *założony w 1893 r. na miejscu dawnego Piazza d’Armi. W parku wznosi się *Palazzo
dell’Arte - siedziba teatru, a także miejsce, w którym organizowane są rozmaite wystawy. Na północno-zachodnim krańcu parku, na obszernym placu Arco della Pace, zobaczymy neoklasyczny łuk wybudowany w 1807 r. ku czci Napoleona przez Luigiego Cagnolę. Z parkiem sąsiaduje także Arena Civica - znakomity przykład neoklasycznej architektury epoki napoleońskiej.

[

]( http://bezdroza.pl/ )

Przewodnik Bezdroża: Włochy północne. Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu.

Oficjalne wydanie internetowe Wydawnictwo Bezdroża: www.bezdroza.pl