Góra Kalwaria. Polska Jerozolima w sąsiedztwie Warszawy. Co zobaczyć w Górze Kalwarii?

Góra Kalwaria – gdzie jest położona?

Góra Kalwaria to miasto położone w województwie mazowieckim, około 35 km od centrum Warszawy. Należy do powiatu piaseczyńskiego, gminy Góra Kalwaria. Przez miasteczko przepływa Wisła.

Góra Kalwaria – jaka jest jej historia?

Początki Góry Kalwarii sięgają XIII wieku, kiedy to istniała na tamtych terenach wieś rycerska o nazwie Góra. W 1666 roku Góra stała się własnością Stefana Wierzbowskiego, biskupa poznańskiego. Wówczas wieś zaczęła odgrywać ważną rolę w okolicy. Podczas potopu szwedzkiego miejscowość została zniszczona, a następnie odbudowana zgodnie z nowym porządkiem - utworzono system dróg kalwaryjskich zbiegających się w jednym punkcie, w taki sposób, że były przystosowane do odprawiania nabożeństw pasyjnych. Miasto miało być odwzorowaniem Jerozolimy, zostało utworzone na planie krzyża, na którego skrajach wybudowano miejsca kultu religijnego.

W 1670 roku Górze nadano prawa miejskie i zmieniono jej nazwę na Nowa Jerozolima. Kilka lat później w mieście osadzono zakony:
• Bernardynów,
• Dominikanów,
• Dominikanek,
• Marianów,
• Pijarów,
• Franciszkanów obserwantów.

W 1677 roku przeznaczono miasto wyłącznie dla osób wyznania katolickiego, Żydzi mieli całkowity zakaz osiedlania się, natomiast miasto stało się kościelne. W okresie Wielkanocy Nowa Jerozolima stawała się miejscem, do którego przybywali pielgrzymi z całej Polski.

Gdy Stefan Wierzbicki umarł, miasto stopniowo zaczęło chylić się ku upadkowi, a prawdziwy kryzys nastąpił po rozbiorach. Nowa Jerozolima była tymczasowo pod rządami Prus, a później Rosji. Dochodziło w tym czasie do wywożenia dokumentów i niszczenia wielu budowli. Na przełomie XVIII i XIX wieku rozebrano większość kościołów, a w 1794 roku ponownie zezwolono na osiedlanie się Żydów. Niedługo Żydzi stali się główną grupą wyznaniową, a miasto stało się jedną z istotniejszych w Polsce centrów chasydyzmu.

W 1883 roku Góra Kalwaria została pozbawiona praw miejskich, które nadano jej ponownie w 1919 roku. Po wybuchu II wojny światowej do miasta weszli Niemcy. Pomiędzy 1940 a 1941 rokiem w mieście funkcjonowało getto dla ludności żydowskiej, w którym przebywało ponad 3000 osób. W 1944 roku w Górze Kalwarii utworzono obóz pracy dla osób uznanych za “zdrajców narodu polskiego” i “hitlerowskich zbrodniarzy”.

Góra Kalwaria – jakie atrakcje trzeba zobaczyć?

W Górze Kalwarii do dziś przetrwało wiele budowli z czasów świetności miasteczka. Zachowany jest układ ulic, jaki zbudowano za czasów Nowej Jerozolimy, oglądać można również dużo budynków sakralnych. Co warto zobaczyć w Górze Kalwarii?

1. Zespół klasztorny i kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny - został zbudowany w drugiej połowie XVIII wieku w miejscu, w którym dawniej znajdował się kościół farny. Budynek jest prawdziwą perłą architektoniczną, więc będąc w Górze Kalwarii nie można go nie zobaczyć. W podziemiach kościoła pochowany jest jego fundator - marszałek Franciszek Bieliński. Wewnątrz kościoła warto zobaczyć Pietę z XVI wieku, która została sprowadzona do Polski na polecenie Zygmunta III Wazy.
2. Ratusz – zbudowany w stylu klasycystycznym w XIX wieku, a odbudowany w XX wieku po pożarze, który powstał podczas wycofywania się z Góry Kalwarii oddziałów Wermachtu. Obecnie w budynku znajduje się Urząd Stanu Cywilnego, budynek jest również siedzibą władz miasta i gminy.

3. Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego - został postawiony w miejscu, w którym zbiegają się główne ulice miasta. Dawniej kościół był pierwszą stacją Drogi Pasyjnej, a obecnie jest najważniejszym punktem Misterium Męki Pańskiej, które co roku odgrywa się w mieście.

Oprócz tego, w Górze Kalwarii widoczne są ślady obecności Żydów. Znajdują się tam synagogi oraz żydowski cmentarz.