Kijów - miasto złotych kopuł
W ciągu ostatnich kilku miesięcy oczy całego świata były skierowane na Ukrainę i Kijów. Rewolucja, tłumy protestujących na Majdanie, krwawe starcia z funkcjonariuszami sił specjalnych Berkutu - tak ostatnio widzieliśmy stolicę tego kraju. Dziś jednak proponujemy spojrzeć na Kijów od innej strony i poznać bliżej historię miasta.
W ciągu ostatnich kilku miesięcy oczy całego świata były skierowane na Ukrainę i Kijów. Rewolucja, tłumy protestujących na Majdanie, krwawe starcia z funkcjonariuszami sił specjalnych Berkutu - tak ostatnio widzieliśmy stolicę tego kraju. Dziś jednak proponujemy spojrzeć na Kijów od innej strony i poznać bliżej historię miasta. *Kijów * to jedno z najstarszych miast Europy Wschodniej. Stolica Ukrainy jest zaskakująca - z jednej strony gwarna, pędząca, nowoczesna, z drugiej wyciszona i skupiona za murami klasztorów i ławr. Tutaj każdy znajdzie coś dla siebie. Miłośnicy zabytków poczują tu niesamowitą atmosferę przeszłości, skrytą pod złotymi kopułami ruskich cerkwi, unoszącą się wśród licznych parków, skwerów i wzgórz naddnieprzańskiej stolicy.
Aleksander Strojny, Artur Grossman/pw/at
[
]( http://bezdroza.pl/ )
Chreszczatyk, Kijów, Ukraina - co warto zobaczyć?
Zwiedzanie Kijowa warto rozpocząć od poznania drugiego, współczesnego oblicza stolicy Ukrainy. Bez przejścia tą trasą nasz ogląd naddnieprzańskiej metropolii może nie być pełny. Zobaczymy tu m.in. olbrzymie gmachy użyteczności publicznej i pomniki pamiętające czasy sowieckiej świetności, dumę ukraińskiego sportu, stadion Dynama, rezydencję prezydencką, carskie pałace, a przede wszystkim główną arterię miasta, Chreszczatyk, nazywany niekiedy "kijowskim Włodarzem". Określenie to nie wydaje się być przesadzone, bo rzeczywiście wszystko, co aktualnie dzieje się w mieście, dzieje się właśnie tu.
Plac Niepodległości w Kijowie - co warto zobaczyć?
Zaczynamy od Majdanu Nezależności, czyli placu Niepodległości, czyli samego centrum miasta i miejsca spotkań. Jego nazwa przypomina jedno z najważniejszych wydarzeń XX-wiecznej historii Ukrainy - lato roku 1991, kiedy spełnił się ukraiński sen o wolności. W niedalekiej przeszłości plac nosił nazwę: Sowiecki, Rewolucji Październikowej, a nawet imię Kalinina, w czasach carskich zaś z uwagi, iż tutaj mieściła się siedziba rady miejskiej (duma) oraz ziemstwo, nosił nazwę placu Dumskiego. Obecnie plac od południowej strony Chreszczatyku flankuje budynek poczty głównej z lat 50. XX w., naprzeciw "rozłożył się" zaś, młodszy o dwadzieścia lat, gmach związków zawodowych, od wschodu natomiast wszystko zamyka wyniosła bryła hotelu Ukraina (jeszcze do niedawna - Moskwa). Po lewej stronie na wzgórzu znajduje się charakterystyczna żółta budowla z monumentalną, klasycystyczną kolumnadą. Jest to Instytut Dobrze Urodzonych Panien - szkoły dla bogatych panien z 1838 roku. Pomieszczenia tego budynku
służyły w latach 1934-41 osławionej NKWD. Na straży pamięci ofiar zamęczonych w tym miejscu stoi dziś czarny, kamienny krzyż. W latach 60. urządzono tu tzw. "Pałac Październikowy", gdzie 23 października 1965 roku *Kijów *oficjalnie odbierał order Złotej Gwiazdy i tytuł miasta-bohatera ZSRR. Z honorami przyjmowano tutaj wielkich obywateli radzieckich z Gagarinem na czele. Obecnie mieści się tu Międzynarodowe Centrum Kultury i Sztuki. Plac stanowi jedną z głównych przesiadkowych stacji metra, z którego należy korzystać zwłaszcza podczas weekendów i świąt, kiedy plac jest zamknięty dla ruchu kołowego. Tutaj, w podziemnej stacji, znajdziemy szereg czynnych do późna sklepików i restauracji tworzących labirynt, w którym łatwo można się zgubić.
Plac Niepodległości w Kijowie - co warto zobaczyć?
Dominantą placu jest wysoka na 50 m kolumna, na szczycie której znajduje się 12-metrowa alegoryczną postać kobieca (przez kijowian zwaną Kateryną, od imienia córki rzeźbiarza, którą podobno w ten sposób uwiecznił). Pomniki na tym placu zmieniały się jak w kalejdoskopie. Kiedy w latach 80. XIX w. wystawiono tutaj gmach dumy grodzkiej, pierwsza statua, jaka się pojawiła, przedstawiała opiekuna miasta, archanioła Michała. Później już było tylko gorzej. W 1913 roku przed budynkiem stał dumnie, zamordowany dwa lata wcześniej, krwawy premier rosyjski, Piotr Stołypin. Czasy sowieckie przyniosły obecność na placu czerwonej gwiazdy oraz pomnik Karola Marksa zamieniony w latach 70. na monument rewolucji październikowej z granitową podobizną Lenina. Włodzimierz Ilicz jednak musiał pożegnać się z głównym placem Kijowa w 1991 roku.
Dom Ukraiński na placu Europejskim, Kijów, Ukraina - co warto zobaczyć?
Z Majdanu Nezależności podążamy w górę kończącego się tu Chreszczatyku na plac Europejski. Stoi tu na stoku naddnieprzańskiego wzgórza wielki budynek zw. Domem Ukraińskim - budowla wzniesiona dla muzeum Lenina w 1982 roku (działa przy nim skromny kiosk z książkami o tematyce turystycznej). Przecinamy plac podziemnym przejściem i kierujemy się pod górę w kierunku rzeki. Przed sobą ujrzymy olbrzymi, trzydziestometrowy, metaliczny łuk. To jeden z najsłynniejszych pomników. Zanim jednak do niego dojdziemy, po lewej stronie mijamy budynek Filharmonii Narodowej, który był świadkiem Wszechukraińskiego Kongresu Narodowego w lutym 1917 roku oraz wizyty Jana Pawła II w 2001 roku.
Park Miejski, Kijów, Ukraina - co warto zobaczyć?
Jeśli znajdziemy trochę czasu, warto pospacerować po Parku Miejskim, nazywanym niegdyś "carskim". Znajduje się tu wiele pomników upamiętniających znane postaci z dziejów Ukrainy m.in. poetki Łesi Ukrainki, legendarnej aktorki Marii Zankowieckiej czy Michaiła Glinki, kompozytora rosyjskiego.
Pałac Maryński w Kijowie, Ukraina - co warto zobaczyć?
Kolejnym celem wędrówki jest najważniejszy obiekt na terytorium dawnych Lipek - Pałac Maryjski w Kijowie. Dojdziemy do niego, skręcając w prawo z głównej alejki parku miejskiego. Przed fasadą pałacu przykuje naszą uwagę pomnik generała Mikołaja Batutina, dowódcy I Frontu Ukraińskiego i wyzwoliciela Kijowa w 1944 roku. Sam pałac zbudowany został na rozkaz carycy Elżbiety I Piotrownej. Jego projekt zawdzięczamy twórcy kijowskiej cerkwi św. Andrzeja, Bartolomeo Francesco Rastrelliemu. Obecny wygląd pałac zawdzięcza remontom po pożarze w 1819 roku i przebudowie w latach 70. XIX w. Szczególnie piękna jest elewacja południowa z alegoriami Miłosierdzia i Sprawiedliwości. Od tej strony doskonałym jej uzupełnieniem są rokokowe płaskorzeźby i fontanny. Dość trudno jest zobaczyć wnętrza (np. słynną "Białą salę"), ponieważ pałac służy celom reprezentacyjnym. Do bryły pałacu w latach 30. XX w. dostawiono, a w dziesięć lat później poszerzono, dość szpetną nowoczesną część, służącą za pomieszczenie dla władz ZSRR. Z
lat 80. XX w. pochodzą alegoryczne grupy rzeźbiarskie przedstawiające lud ukraiński. W 1991 roku budynek ten przejęła Rada Najwyższa, czyli parlament Ukrainy. Tutaj 24 sierpnia tegoż roku deputowani ukraińscy zadecydowali o odłączeniu się od ZSRR i ogłosili niepodległość Ukrainy.
Dom z chimerami, Kijów, Ukraina - co warto zobaczyć?
Zanim opuścimy ul. Bankową, trzeba przyjrzeć się niezwykłemu budynkowi. Pod nr. 10 wznosi się, położony na zboczu kłowskiego wzgórza dominującego nad okolicą, tzw. Dom z chimerami, nazywany także Domem Horodeckiego. O niezwykłości tego budynku decyduje niebanalna elewacja przeładowana oryginalnymi płaskorzeźbami dzikich stworów. Jego twórcą był architekt i podróżnik Władysław Horodecki (miłośnik afrykańskiego safari), który zrealizował ów projekt jako dom mieszkalny. Ponoć miał się założyć ze znajomymi, którzy nie wierzyli, że na tym wąskim zboczu można coś wybudować (od strony ulicy budynek ma trzy kondygnacje, od drugiej jednak dwa razy więcej!). Charakterystyczna architektoniczna dekoracja zwierzęca jest dziełem przyjaciela Horodeckiego, Włocha E. Salii. Po przejęciu przez sekretariat prezydencki obiekt został gruntownie wyremontowany, wcześniej mieściła się tu klinika.
Chreszczatyk, Kijów, Ukraina - co warto zobaczyć?
Zwiedzanie kończymy na głównej ulicy miasta - Chreszczatyk, który szumnie nazywany jest przez przewodniki kijowskim prospektem Newskim, Broadwayem czy Champs Élysées. Tu warto zajść zwłaszcza wieczorem, kiedy ze wszystkich stron strumieniami leje się muzyka, śmiech i piwo. Chreszczatyk zawdzięcza swoją nazwę istniejącemu w tym miejscu średniowiecznemu jarowi zwanemu Chreszczatyj Jar. Według legendy u bijącego tu źródełka chrzest otrzymać mieli w 988 roku synowie Włodzimierza Wielkiego, a także ówcześni mieszkańcy Kijowa. Początkowo (aż do 1869 r.) nazwę Chreszczatyku nosiła dzisiejsza ul. Nabereżno-Chreszczatyc'ka - wg przekazów mieli bowiem tędy właśnie podążać na chrzest do uroczyska w Chreszczatyckim Jarze kijowianie w X w. W czasach Rusi Kijowskiej przez ów jar biegł trakt pomiędzy Starym Grodem a Pieczerskiem. Pod względem urbanizacyjnym obszar ten zaczął rozwijać się dopiero w początkach XVIII w.
Aleksander Strojny, Artur Grossman/pw/at
[
]( http://bezdroza.pl/ksiazki/kijow-miasto-zlotych-kopul-wydanie-2-aleksander-strojny-artur-grossman,bmkiw2.htm )
Oficjalne wydanie internetowe Wydawnictwo Bezdroża: www.bezdroza.pl
