Park Krajobrazowy Dezyderego Chłapowskiego

Park powstał dla zachowania modelowo ukształtowanego w XIX w. krajobrazu rolniczego. Liczne dworki i pałace oraz zabytki sakralne są dopełnieniem tej malowniczej rolniczej krainy.

Racot

Wieś w gminie Kościan, słynąca z Państwowej Stadniny Koni, utworzonej w 1928 r. Siedziba stadniny mieści się w wybudowanym pod koniec XVIII w. pałacu. W 1780 r. w Racocie osiadł książę Antoni Barnaba Jabłonowski. Wzniósł tu kościół i rezydencję. W 1793 r. gośćmi Jabłonowskiego byli m.in. Tadeusz Kościuszko i książę Józef Poniatowski. Gościł tu także pierwszy prezydent Warszawy Ignacy Wyszkota Zakrzewski oraz Józef Wybicki. Długi zmusiły księcia Jabłonowskiego do sprzedaży dóbr w Racocie. Nabywcą został Wilhelm Orański, późniejszy król Niderlandów.

Po objęciu tronu Wilhelm I przekazał Racot swoim spadkobiercom. Po odzyskaniu niepodległości pałac i majątek przeszły na własność skarbu państwa. Wyremontowaną rezydencję przeznaczono na siedzibę Prezydenta Rzeczpospolitej. Bywali tu prezydenci Wojciechowski i Mościcki. Pałac w Racocie zaprojektował prawdopodobnie Dominik Merlini. Zabudowania pałacowe powstawały w latach 1780–1791. Na zachód i północ od pałacu znajduje się park. Budynki wielokrotnie ulegały rozbudowom, m.in. w 1902 r. do pałacu w miejsce galerii łączącej go z oficyną dobudowano trzypiętrowe północne skrzydło. Klasycystyczny piętrowy pałac wzniesiono na rzucie prostokąta. Ozdobą frontowej elewacji jest portyk wsparty na czterech kolumnach toskańskich, zwieńczony frontonem z herbem Jabłonowskich i orderami Orła Białego i św. Stanisława. Elewacja ogrodowa w centralnej części ozdobiona jest trójbocznym ryzalitem.

Wewnątrz zachowały się stare boazerie, drzwi oraz sztukatorskie i malarskie dekoracje. W skład zespołu pałacowo-parkowego wchodzą zbudowane pod koniec XVIII w. oficyny, dawna wozownia, stajnia oraz budynek mieszkalny z początku ubiegłego wieku. W sąsiedztwie pałacu wznosi się niewielki barokowy kościół pw. św. Stanisława Kostki i św. Jerzego zbudowany w latach 1768–1780 jako kaplica pałacowa. Świątynia zbudowana jest na planie krzyża greckiego.

Dach zwieńczony jest smukłą drewnianą sygnaturką z cebulastym hełmem. W kościele znajduje się późnobarokowy architektoniczny murowany ołtarz główny. Przy wejściu stoi drewniana niska XIX-wieczna dzwonnica. Pomiędzy pałacem a kościołem biegnie Aleja Jabłonowskich, w kierunku leżącej na północ wsi Witkówki. Aleja obsadzona jest 148 lipami drobno- i szerokolistnymi. Niektóre drzewa mają ponad 4 m obwodu. Aleja jest pomnikiem przyrody. Jej długość wynosi ok. 1,2 km.

Seria: Miasta dla ciekawych Tytuł: Poznań Autor: Dariusz Jędrzejewski