Dlaczego okna w samolotach są okrągłe?

Kiedy patrzymy na budynki czy samochody, przyzwyczajeni jesteśmy do prostokątnych i kwadratowych szyb. Tymczasem w samolotach, statkach, a także w łodziach podwodnych dominują okrągłe okna. To wcale nie jest przypadek ani kwestia estetyki. Za tym rozwiązaniem stoi historia, a przede wszystkim bezpieczeństwo, które w transporcie ma kluczowe znaczenie.

W czasach II wojny światowej świat boleśnie przekonał się, że konstrukcja statków z kwadratowymi włazami może być tragiczna w skutkach. Słynne statki towarowe Liberty, które miały transportować żołnierzy i zaopatrzenie, zaczęły pękać dosłownie na pół. Przyczyną były właśnie ostre narożniki kwadratowych otworów. Tam koncentrowały się naprężenia stali, co w połączeniu z niską jakością materiału i mroźnym Atlantykiem prowadziło do katastrof. Łącznie rozpadło się 19 jednostek, a inżynierowie musieli znaleźć rozwiązanie problemu.

Czytaj też: Bajkowe widoki, cuda natury i turkusowa woda. Bliżej i "taniej niż w Chorwacji"

Okazało się, że zmiana kształtu otworów na okrągły skutecznie rozprasza naprężenia. Dzięki temu konstrukcja kadłuba była o wiele bardziej wytrzymała, a ryzyko pęknięć drastycznie spadało. To odkrycie na zawsze odmieniło sposób projektowania statków i nie tylko.

Podobny problem dotknął również lotnictwo. W latach 50. XX wieku nowoczesne, jak na tamte czasy, samoloty De Havilland Comet miały kwadratowe okna. Niestety, trzy maszyny rozpadły się w powietrzu, a śledztwo wykazało, że powodem były pęknięcia rozpoczynające się właśnie w narożnikach szyb. To doświadczenie zmusiło konstruktorów do radykalnej zmiany podejścia.

Dziś każde okno w samolocie ma kształt okrągły lub owalny. Taki kształt eliminuje miejsca koncentracji sił i sprawia, że maszyna lepiej znosi ogromne zmiany ciśnienia, jakie towarzyszą lotom na dużych wysokościach. Jak wyjaśnił inżynier lotnictwa Wayne Maltry, to ten sam powód, dla którego okrągłe okna montuje się także w statkach kosmicznych i podwodnych – wszędzie tam, gdzie konstrukcja musi wytrzymać ekstremalne warunki.

Choć mogłoby się wydawać, że kształt szyby to detal, w rzeczywistości okna są jednym z kluczowych elementów konstrukcyjnych samolotów i statków. Okrągłe okna nie tylko poprawiają bezpieczeństwo, ale też zwiększają komfort podróży – pasażerowie mogą cieszyć się widokiem bez ryzyka, że techniczne rozwiązania wpłyną negatywnie na stabilność pojazdu.

Czytaj też: Kusi Polaków przyrodą i klimatem. Co oferuje Finlandia?

Wnioski są proste: okna w statkach i samolotach są okrągłe, bo taki kształt najlepiej znosi naprężenia i zapobiega pęknięciom. Dzięki temu miliony pasażerów każdego dnia mogą podróżować w bezpieczniejszych warunkach – nie zastanawiając się, że za prostym detalem kryje się trudna historia i wiele lat doświadczeń inżynierów.

Źródło: DailyMail Travel