Mierzeja Wiślana - Sztutowo

Sztutowo jest sporą wsią, leżącą przy drodze nr 501. Powstanie i rozwój osady były związane z krzyżackim nadaniem przywileju prowadzenia karczmy. Pierwsze zapiski, w których pojawia się nazwa Stutthof, pochodzą z 1432 roku, a nazwa wywodzi się od stadniny koni (eine grosse Stutt), którą Krzyżacy założyli we wsi w XV wieku. Po pokoju toruńskim Sztutowo zostało przyłączone do Gdańska i dzierżawione bogatym rodom. W dzieciństwie mieszkał tu przez jakiś czas znany XIX-wieczny filozof Artur Schopenhauer. Ze znanych osobistości warto także wspomnieć o carze rosyjskim Piotrze I, który zmierzając do Gdańska w 1716 roku, zatrzymał się tu na nocleg. Wyjątkowo tragiczną kartą w dziejach Sztutowa była II wojna światowa. Hitlerowcy utworzyli we wsi obóz koncentracyjny. Pierwsi więźniowie przybyli tu w transporcie już 2 września 1939 roku. Była to grupa 150 osób aresztowanych podczas łapanek w Wolnym Mieście Gdańsk. Początkowo *Stutthof *służył likwidacji przede wszystkim inteligencji Pomorza, uważanej
przez nazistów za najbardziej aktywną i niebezpieczną grupę społeczną. Z czasem obóz nabrał międzynarodowego charakteru. W 39 podobozach mieszkali więźniowie przywiezieni tu z całej okupowanej Europy. W 1944 roku osadzono 47 tys. Żydów ze zlikwidowanego getta w Łodzi. Spośród 110 tys. więźniów, którzy przewinęli się przez obóz, zginęło 65 tys. Ich pamięci poświęcono monumentalny pomnik Walki i Męczeństwa, zaprojektowany przez Wiktora Tołkina.