Mont-Saint-Michel, Francja
W 966 roku książę Ryszard I założył tu nowe opactwo benedyktyńskie i rozbudował klasztor. Z biegiem lat niewielka przestrzeń stopniowo się powiększała, powstawały kolejne zabudowania niezbędne do funkcjonowania sanktuarium, w wyniku czego pierwotna budowla została całkowicie wchłonięta przez nową. Przez lata sukcesywnie wznoszono kolejne konstrukcje. Między XIII a XV wiekiem kilka zespołów budowli otoczono wspólnymi murami miejskimi. Sanktuarium było jednym z najczęściej odwiedzanych przez pielgrzymów miejsc w średniowieczu.