Tanzania. Bezpieczeństwo, język, waluta. Informacje praktyczne
W tym cudownym kraju zwierzęta - zupełnie jak u zarania dziejów - są u siebie. Czeka tu na nas Big Five, czyli tzw. "wielka piątka" najniebezpieczniejszych zwierząt Afryki: lew, leopard, nosorożec, bawół i słoń. Podajemy kilka ważnych informacji praktycznych. Opisujemy bezpieczeństwo, język i inne ważne dane.
_ Stolica: Dodoma (główne miasto, siedziba ministerstw i ambasad: Dar es Salaam) Waluta: szyling tanzański (TZS); 1 USD = ok. 1198 TZS; 1 EUR = ok. 1886 TZS *(kurs z 19.03.2008) Języki urzędowe: suahili, angielski * _
WIZA I PRZEPISY WJAZDOWE
Wizę pobytową można uzyskać w przedstawicielstwach dyplomatyczno-konsularnych Tanzanii (Polska podlega kompetencji terytorialnej Ambasady Tanzanii w Berlinie)
, a także na głównych przejściach granicznych (w tym na lotniskach w Dar es Salaam i Kilimandżaro). Wizy pobytowe – turystyczna i tranzytowa – kosztują 50 USD lub 50 EUR, podobnie wiza biznesowa (oprócz wniosku wizowego mogą być wymagane 2 zdjęcia paszportowe). Paszport musi być ważny co najmniej 3 miesiące od chwili planowanego zakończenia pobytu w Tanzanii. Warunkiem wjazdu jest okazanie biletu powrotnego lub wykazanie się posiadaniem środków wystarczających na jego zakup oraz na sfinansowanie kosztów pobytu (kwota wymagana na dzień pobytu nie jest określona). Kwoty te należy wpisać do wniosku wizowego. Dowód wniesienia opłaty wizowej należy zachować do kontroli. Podróżujący liniami lotniczymi przy przejeździe tranzytem nie muszą mieć wizy, o ile nie zamierzają opuszczać sali tranzytowej i mają dokumenty wymagane przy wjeździe do tego kraju. Tanzania
jest krajem związkowym, obejmującym część kontynentalną, czyli dawną Tanganikę (w tym wyspę Mafia), oraz autonomiczny Zanzibar (wyspy Pemba i Unguja). Wiza jest ważna na całym terytorium państwa. Cudzoziemców obowiązuje jednak lokalna kontrola paszportowa (bez opłat wizowych) i celna przy wjeździe i przy opuszczaniu wysp Zanzibaru.
PRZEPISY CELNE
Nie ma ograniczeń co do wwozu waluty ani wymogu jej deklarowania przy wjeździe. Nie trzeba też okazywać kwitów wymiany przy wyjeździe z kraju. Nie wolno wwozić ani wywozić waluty tanzańskiej. Na przywożenie i wywożenie broni myśliwskiej oraz trofeów myśliwskich wymagane są specjalne zezwolenia. Zabroniony jest wywóz muszli, korali, kości słoniowej, skór dzikich zwierząt. Samochód do czasowego użytkowania można wwieźć na podstawie karnetu wydanego przez autoryzowany automobilklub i zezwolenia uzyskanego na podstawie depozytu (cash bond) złożonego w kwocie ekwiwalentnej do wartości cła importowego od samochodu, powiększonej o podatek od sprzedaży. Depozyt ten jest zwracany w pełnej kwocie przy wywozie samochodu. Od samochodów przejeżdżających przez terytorium Tanzanii do krajów z nią sąsiadujących pobiera się cło tranzytowe. Na przewóz przez Tanzanię samochodów w tranzycie należy uzyskać specjalne zezwolenie (A Road Customs Transit Document – RCTD).
PRZEPISY PRAWNE
Posiadanie narkotyków i handel nimi są surowo karane.
MELDUNEK
Obowiązek meldunkowy przestrzegany jest jedynie w hotelach (nie wszystkich). Na kwestionariuszu wizowym należy podać adres miejsca pobytu.
UBEZPIECZENIE
Zagraniczne ubezpieczenia zdrowotne ani polisy komunikacyjne nie są honorowane. Szpitale wymagają pokrycia kosztów przez pacjenta lub jego rodzinę. Wykupienie polisy jest jednak bardzo zalecane w celu późniejszego dochodzenia zwrotu wydatków na leczenie, ewentualną opiekę lekarską w podróży do kraju itp. Od turystów wjeżdżających samochodem wymaga się wykupienia miejscowego OC. Zalecane jest też wykupienie miejscowego ubezpieczenia AC.
SZCZEPIENIA I SŁUŻBA ZDROWIA
Wymagane jest szczepienie przeciw żółtej febrze, zalecane – przeciw żółtaczce zakaźnej. Inne zagrożenia sanitarno-epidemiologiczne to malaria, AIDS (wg szacunków wirusem HIV jest zarażonych ok. 7% Tanzańczyków), ogniska cholery (w wielu rejonach kraju), dżuma endemiczna (w atrakcyjnych turystycznie górach Usambara – okolice miejscowości Lushoto), skażenie bakteryjne wody (ameba, pałeczki duru brzusznego). Zalecane jest używanie wody przegotowanej, także do mycia zębów. Butelkowana woda stołowa jest łatwo dostępna. Inne napoje należy kupować wyłącznie butelkowane lub w puszkach. Nie należy pić soków oferowanych w podrzędnych restauracjach czy przez ulicznych sprzedawców, jeść surowych warzyw i nie mytych owoców. Zdecydowanie zalecana jest profilaktyka przeciwmalaryczna (przed przyjazdem, w trakcie pobytu oraz po powrocie). Wskazane jest spanie pod moskitierą, używanie repelentów przeciw komarom oraz unikanie przebywania na otwartej przestrzeni po zmroku.
Opieka medyczna w szpitalach misyjnych i prywatnych jest zdecydowanie lepsza niż w państwowych. Brak pogotowia ratunkowego. Do nagłych przypadków w oddalonym terenie można wezwać bardzo kosztowne pogotowie lotnicze z Nairobi (Kenia). Tam też, albo do RPA bądź do Europy, wysyłani są (na własny koszt) pacjenci wymagający pilnych, skomplikowanych operacji. Ceny standardowej wizyty lekarskiej i ceny doby szpitalnej są zróżnicowane. W państwowej służbie zdrowia od cudzoziemców pobierane są wyższe opłaty za niektóre usługi, zwłaszcza za poważniejsze operacje. 30 USD kosztuje jeden dzień w szpitalu w Dar es Salaam (bez badań, zabiegów i wyżywienia), 20 USD – porada lekarska i badania, 10 USD – badania rutynowe, od 50 do 200 USD – badania specjalistyczne, od 200 do 2000 USD – duży zabieg chirurgiczny, 50 USD – drobny zabieg chirurgiczny. Ceny usług medycznych na prowincji są zazwyczaj niższe, podobnie ich jakość.
INFORMACJE DLA KIEROWCÓW
Obowiązuje ruch lewostronny. Honorowane jest międzynarodowe prawo jazdy, którym cudzoziemiec może posługiwać się przez 3 miesiące. Później można prowadzić pojazd tylko na podstawie tanzańskiego prawa jazdy, wydawanego bez egzaminu przez urzędy Tanzania Revenue Authority (TRA) po przedłożeniu krajowego prawa jazdy. TRA może jednak zażądać poświadczenia (legalizacji) krajowego prawa jazdy.
PODRÓŻOWANIE PO KRAJU
W zasadzie nie ma ograniczeń, z wyjątkiem oznakowanych terenów wojskowych. Przy wjeździe do parków narodowych pobierane są opłaty od 30 do 80 USD za każde rozpoczęte 24 godz. Doraźne ograniczenia mogą być wprowadzane z uwagi na bezpieczeństwo, np. w rejonach przyległych do granicy z Rwandą i Burundi, gdzie jest dużo broni i wielu uciekinierów z tych krajów, a także w rejonach wydobycia złota i kamieni szlachetnych. W Tanzanii odnotowuje się bardzo dużo wypadków drogowych, których przyczyną jest brawurowa jazda (zwłaszcza kierowców autobusów), jazda po spożyciu alkoholu, a także zły stan techniczny i przeładowanie pojazdów.
BEZPIECZEŃSTWO
Stan bezpieczeństwa w Tanzanii – zwłaszcza w Dar es Salaam, w rejonie Kilimandżaro, Aruszy oraz w części zachodniej, w pobliżu granicy z Zambią, Rwandą i Burundi – z roku na rok się pogarsza. W ośrodkach miejskich (także w dzielnicach bogatszych), w północnych parkach narodowych (zwłaszcza Serengeti) oraz na głównych drogach zdarzają się drastyczne napady z bronią. Warto mieć przy sobie telefon komórkowy i lokalne numery alarmowe. Zaleca się zdeponowanie paszportu w sejfie hotelowym i noszenie przy sobie jego fotokopii. Ofiarami złodziei bywają m.in. turyści podróżujący koleją TAZARA, łączącą Dar es Salaam z Zambią. Nie należy przyjmować poczęstunków od współpasażerów (zdarzają się zamierzone otrucia) ani korzystać z nieproszonych ofert. Obrabowywani są spacerujący po nie strzeżonych plażach, zwłaszcza nocą. Nie można spuszczać z oka bagażu. Niebezpiecznie jest nosić przy sobie większą ilość gotówki (zwłaszcza w Aruszy). Należy korzystać wyłącznie z oznaczonych, tj. zarejestrowanych taksówek.
Z uwagi na niedawną aktywność wulkaniczną (sejsmiczną) trzeba zachować ostrożność, przebywając w strefie Ngorongoro, wokół wulkanu Oldonoyo Lengai.
RELIGIA I OBYCZAJE
W rejonach zamieszkanych przez muzułmanów, zwłaszcza w pasie wybrzeża i na atrakcyjnych turystycznie wyspach, jak Zanzibar i Mafia, oczekuje się od turystów poszanowania miejscowej kultury. Szorty, minispódnice, przezroczyste sukienki, stroje plażowe poza plażą mogą narazić turystów na przykrości. Również fotografowanie i filmowanie może wywołać gwałtowny sprzeciw miejscowej ludności. W czasie postu muzułmańskiego (ramadanu) oczekuje się, że w ciągu dnia turyści nie będą ostentacyjnie spożywali posiłków lub napojów w miejscach publicznych. Podczas ramadanu (w 2008 r. przypadnie na wrzesień) lokale gastronomiczne na Zanzibarze (również te obsługujące turystów), zwłaszcza w głównym mieście – Stone Town, będą w ciągu dnia nieczynne.
*PRZYDATNE INFORMACJE: *
• Dolary amerykańskie, euro i inne waluty wymienialne można bez ograniczeń wymieniać na szylingi tanzańskie w bankach i w zalegalizowanych kantorach. Należy wykazać ostrożność w przypadku korzystania z ulicznej wymiany. Niektóre kantory wymieniają też czeki podróżne. Bankomatów jest niewiele i tylko w dużych miastach, m.in. przy Serena Hotel na Zanzibarze; Shoppers Plaza, Barclays Bank w Dar es Salaam. W wielu hotelach, restauracjach, biurach turystycznych, sklepach pamiątkarskich można płacić kartą (pobierane jest 20% prowizji).
• Wymiana banknotów dolarowych starego wzoru (tj. sprzed 2000 r.) może nastręczać znacznych trudności.
• W Tanzanii poza dużymi miastami, Zanzibarem i parkami narodowymi znajomość języka angielskiego jest słaba; powszechnie używany jest język suahili.