Atrakcje Polski: Zamek Krzyżtopór
Ruiny monumentalnego zamku-pałacu Krzyżtopór w Ujeździe to jeden z najpiękniejszych polskich zakątków, który znajduje się w województwie świętokrzyskim. Został wzniesiony przez Wawrzyńca Senesa na polecenie Krzysztofa Ossolińskiego w latach 1631-1644. Do czasu wybudowania Wersalu był największą budowlą pałacową w Europie. Majestatyczny pałac, mimo, że nigdy nie został ukończony imponował rozmachem. Strop w sali jadalnej był podobno szklany, a w czasach jego największej świetności biesiadnicy podczas posiłków mieli okazję oglądać nad sobą egzotyczne ryby. Poznaj bliżej historię tego niezwykłego polskiego miejsca!
Ruiny monumentalnego zamku-pałacu Krzyżtopór w Ujeździe to jeden z najpiękniejszych polskich zakątków, który znajduje się w województwie świętokrzyskim. Został wzniesiony przez Wawrzyńca Senesa *na polecenie *Krzysztofa Ossolińskiego w latach 1631-1644. Do czasu wybudowania. Majestatyczny pałac, mimo, że nigdy nie został ukończony imponował rozmachem. Strop w sali jadalnej był podobno szklany, a w czasach jego największej świetności biesiadnicy podczas posiłków mieli okazję oglądać nad sobą egzotyczne ryby. Poznaj bliżej historię tego niezwykłego polskiego miejsca!
pw/if
Krzyżtopór - pałac jak kalendarz
Historia pałacu sięga XVII wieku, kiedy bajecznie bogaty magnat i wojewoda sandomierski Krzysztof Ossoliński *postanowił ufundować siedzibę, która przyćmiłaby swym przepychem wszystkie inne. Zapadła decyzja o wybudowaniu obiektu w stylu *palazzo in fortezza, który narodził się okresie renesansu we. Charakteryzował się on m.in. tym, że budowla musiała posiadać zarówno cechy obronne, jak i pałacowe. Ossoliński dopilnował, by jego zamek spełniał wszelkie wymogi obronności i elegancji.
Krzyżtopór - pałac jak kalendarz
Niezwykły pałac otoczony był murami z czterema bastionami, dającymi nowe możliwości obrony poprzez ustawienie dział poza linią murów. Sam pałac wznoszony był jako swoisty kalendarz. Miał ponoć tyle baszt ile kwartałów, sal dużych – ile miesięcy, pokoi – ile tygodni i okien – ile dni w roku.
Krzyżtopór - pałac jak kalendarz
W stajniach umieszczonych w lewej części dziedzińca ok. 2/3 niżej jego poziomu, konie jedzące z marmurowych żłobów mogły przeglądać się w umieszczonych nad nimi kryształowych lustrach. W istocie lustra nie służyły wcale samym koniom, ale rozświetlaniu pomieszczenia poprzez odbijanie promieni słonecznych padających przez umieszczone wysoko okna; w opowieści tej pozostał jednak żywy mit magnackich fanaberii.
Krzyżtopór - pałac jak kalendarz
Brama wjazdowa jest oflankowana dwoma wielkimi płaskorzeźbami krzyża i topora. Topór to godło herbowe rodu Ossolińskich, ma krzyż interpretowany jest jako kontrreformacyjny symbol przynależności do kościoła katolickiego i oporu „nowinkom religijnym”. Współczesna nazwa pałacu – „Krzyżtopór” – wywodzona jest właśnie od tych symboli, pierwotnie jednak budowla nazywana była „Krzysztopór” i być może pierwszy jej człon zawiera imię fundatora.
Krzyżtopór - pałac jak kalendarz
Nie cieszył się on jednak zbyt długo swoją siedzibą. Krzysztof Ossoliński zmarł 24 II 1645 roku w Krakowie, gdzie go pochowano w podziemiach kościoła karmelitów bosych. Spadkobiercą został jedyny syn Krzysztof Baldwin. Szybko jednak się okazało, że rodowe fatum nie odeszło wraz ze śmiercią jego ojca. Krzysztof zginął bezpotomnie w 1649 roku od tatarskiej strzały podczas bitwy pod Zborowem. Pałac przeszedł w ręce Kalinowskich, później Wiśniowieckich, Morsztynów, Paców, Sołtysów i Orsettich. W 1655 zamek zajęli, a później obrabowali Szwedzi.
Krzyżtopór - pałac jak kalendarz
Do ostatecznego dzieła zniszczenia przyczynili się stacjonujący w nim konfederaci barscy. W 1787 roku król Stanisław August Poniatowski zatrzymał się w zamku „dla oglądania zwalisk sławnego niegdyś pałacu w Ujeździe”. Dziś w tym niezwykły miejscu co roku w ostatni weekend maja odbywa się Turniej Rycerski o Szablę Krzysztofa Baldwina Ossolińskiego.
Krzyżtopór - pałac jak kalendarz
Pałac Krzyżtopór otwarty jest dla zwiedzających przez cały rok. Bilet wstępu to wydatek 8 złotych dla osoby dorosłej i 6 złotych dla dziecka. W sezonie można także skorzystać z usług przewodnika. Koszt 30 złotych za grupę zorganizowana do 10 osób. Konieczna jest rezerwacja przewodnika przynajmniej na jeden dzień przed zwiedzaniem obiektu.
pw/if
