Baranów Sandomierski
Historia zamku sięga 1569 roku, kiedy Rafał V Lesz- czyński kupił dobra baranowskie od Stanisława Górki. Wkrótce rozpoczęto budowę zamku, który stanął na miejscu gotyckiej siedziby dawnych właścicieli Baranowa – Kurozwęckich. Jego budowę ukończono w 1583 roku.
Historia zamku sięga 1569 roku, kiedy Rafał V Lesz- czyński kupił dobra baranowskie od Stanisława Górki. Wkrótce rozpoczęto budowę zamku, który stanął na miejscu gotyckiej siedziby dawnych właścicieli Baranowa – Kurozwęckich. Jego budowę ukończono w 1583 roku.
Była to piętrowa budowla flankowana dwiema wieżami, wtopiona dziś w skrzydło zachodnie zamku. Po śmierci Rafała jego spadkobierca Andrzej Leszczyński rozpoczął przebudowę i rozbudowę. Powstał wówczas czteroskrzydłowy zamek z wewnętrznym dziedzińcem,otoczonym z trzech stron arkadowymi krużgankami.Skrzydła zamku zdobiła piękna, renesansowa attyka. Baranów był wówczas ważnym ośrodkiem reformacji. Następca Andrzeja Rafał VII Leszczyński kontynuował prace nad upiększaniem rezydencji. Na jego zlecenie Giovanni Battista Falconi ozdobił zamkowe wnętrza sztukateriami. W 1620 roku zamek otoczono fortyfikacjami. W 1677 roku Rafał X Leszczyński, ojciec Stanisława, przyszłego króla Polski, sprzedał zamek Dymitrowi Jerzemu Wiśniowieckiemu. Po jego śmierci w 1682 roku wdowa po nim wyszła powtórnie za mąż za Józefa Karola Lubomirskiego, wnosząc tym samym Baranów domowi Lubomirskich.
Nowy właściciel powierzył rozbudowę zamku najwybit-niejszemu architektowi tamtych czasów Tylmanowi z Gameren. W latach 1694–1695 wzniósł on między basztami skrzydła zachodniego wspartą na arkadach galerię obrazów i przerobił nieco elewacje zamku, nadając im barokowy charakter. Jednocześnie przekształcono część wnętrz, które zyskały nowe sztukatorskie dekoracje, pochodzące zapewne z warsztatu Józefa Szymona Bellottiego.
Po 1720 roku właściciele zamku zmieniali się bardzo często. Byli nimi Paweł Sanguszko, Jacek Małachowski, Józef Potocki, a od 1795 roku Jan Krasicki, u którego często ponoć bywał w gościnie biskup Ignacy Krasicki. W 1849 roku pożar zniszczył zamkowe wnętrza, ogromną bibliotekę i pamiątki zgromadzone tu po Ignacym Krasickim. Zaniedbaną rezydencję kupił w 1867 roku Feliks Dolański z Grębowa. W rękach jego spadkobierców zamek pozostawał do 1945 roku. Po kolejnym pożarze, jaki miał miejsce na zamkuw 1898 roku, odbudowę powierzono Tadeuszowi Stryjeńskiemu. Po II wojnie światowej zniszczony zamek stał się własnością skarbu państwa. Odbudowano go dopiero w latach 1958–1965 pod czujnym okiem Alfreda Majewskiego.
Nocleg
Głównym obiektem hotelowym jest stojący nieopodal zamku nowy budynek. Znajdują się tu nieduże, nowoczesne, klimatyzowane sale konferencyjne z pełnym wyposażeniem, ale także wygodne i eleganckie pokoje. Urządzone są nowoczesnymi, ale nie awangardowymi meblami. Starano się połączyć estetyczny wygląd z wygodą, różnicując jednocześnie kolorystykę i aranżację poszczególnych pokoi.
Do najciekawszych wnętrz należą dwa dwupoziomowe apartamenty. Wśród wielu nowoczesnych hoteli ten przyciąga uwagę swoim spokojnym, miłym wyglądem. Wszędzie czysto, każdy zakamarek utrzymany jest w porządku. Bez wątpienia pobyt tutaj należy uznać za udany, tym bardziej że w pobliżu wznosi się „perła polskiego renesansu”, którą można nie tylko zwiedzić, ale także wynająć na obrady lub konferencję. W samym zamku są też pokoje gościnne. Odizolowane od części muzealnej, ciche, przytulne i, jak przystało na zabytkową rezydencję, umeblowane stylowo, nie odbiegają wyglądem od pozostałych komnat.
Polecane dania: dania regionalne: np. hopki lasowiackie, „Kulinarny Zlot Orłów” 2006 – nagroda za danie regionalne.
Okolica
Górki – eklektyczny pałac Karskich, przebudowany przez Władysława Marconiego w 1896 roku.
Klimontów – już z daleka widać czerwony dach podominikańskiego kościoła oraz kopułę i wieże kolegiaty. W gotycko-manierystycznym kościele z lat 1617–1620 znajdują się wspaniałe, barokowe rzeźby pochodzące z lwowskiego warsztatu Macieja Polejowskiego. Kolegiata z lat 1643–1650 należy do najwybitniejszych realizacji barokowej architektury sakralnej w Polsce.
Koprzywnica – ufundowany w 1185 roku dawny zespół klasztorny Cystersów należy do nielicznych zachowanych zabytków architektury romańskiej. Uwagę przyciąga swoją barokową fasadą i wieżyczką z lat 1770–1790. We wnętrzu zachowały się gotyckie malowidła z przełomu XIV i XV wieku.
Ossolin – niegdyś wznosił się tu zamek. Ciekawostką jest „podziemna” kaplica betlejemska z 1640 roku, fundacji Jerzego Ossolińskiego.
Tarnobrzeg – rozwój miasta zaczął się po odkryciu tutejszych złóż siarki w 1953 roku. Efekty są nadal wyczuwalne w powietrzu, mimo że „Siarkopol” stara się nie zanieczyszczać środowiska. Będąc tu, warto zajrzeć do dzielnicy Dzików, gdzie urodził się zapomniany nieco bajkopisarz i poeta Stanisław Jachowicz. Stoi tu dawna rezydencja Tarnowskich, która obecny wygląd zawdzięcza przebudowie z lat 1928–1930.
Hotel Zamkowy,
Zamek w Baranowie Sandomierskim
ul. Zamkowa 20,
39-450 Baranów Sandomierski
(15) 811 80 39, 811 80 40,
(15) 811 80 40
Dojazd samochodem Z drogi krajowej nr 79 (odcinek Sandomierz–Połaniec) skręt w drogę nr 9 do Rzeszowa.Tuż za mostem na Wiśle skręt w prawo w drogę nr 985 w kierunku Baranowa i Mielca.
Dojazd autobusem Baranów ma połączeniaautobusowe m.in. z Krakowem, Warszawą, Radomiem i Tarnobrzegiem.
Seria: Miejsca niezwykłe
Tyruł: Wypoczynek w dworkach i pałacach
Autor: Robert Pasieczny