Istria - największy półwysep Adriatyku

Łatwy dojazd, zieleń lasów, turkus wody, śródziemnomorski klimat i zapierające dech w piersiach widoki z klifów. Za to turyści z Polski cenią chorwacki półwysep Istria. Co warto zobaczyć podczas wakacji nad Adriatykiem?

Istria jest największym półwyspem Adriatyku, położonym w północno-zachodniej części Chorwacji (część należy do Słowenii). Malownicze miejscowości i kurorty - Pula, Poreč czy Rovinj - oferują liczne hotele, kempingi i apartamenty, które w sezonie mogą pomieścić ponad 100 tys. gości. Niebieskozielone laguny zachodniego wybrzeża zachęcają do kąpieli, a rosnące na brzegu pinie - do odpoczynku. To właśnie śródziemnomorskim drzewom iglastym, z charakterystycznie spłaszczonymi koronami, 70-kilometrowy odcinek wybrzeża zawdzięcza miano "Wybrzeża Pinii". Całkowicie nieznana wielu turystom pozostaje środkowa część półwyspu pełna zielonych wzgórz, pól uprawnych i maleńkich, położonych wysoko ponad dolinami średniowiecznych miasteczek. Atutem Istrii jest położenie na północy Chorwacji - ten fragment wybrzeża jest zdecydowanie najbliżej Polski. Z Krakowa dojedziemy tu w 9-10 godzin.
Tekst: Zuzanna Brusić, Salomea Pamuła/ir
[

]( http://bezdroza.pl/ )

Pula to metropolia położona na ośmiu wzgórzach, nad piękną zatoką w południowo-zachodniej części półwyspu. To także najstarsze miasto wschodniego Adriatyku, które dzięki antycznej arenie zyskało przydomek istryjskiego Rzymu. Licząca 62 tys. mieszkańców faktyczna stolica Istrii wciąż tętni życiem. Wokół rosną lasy, osłaniające miasto od wiatrów, dzięki czemu klimat jest tu łagodny. Starożytne centrum z plątaniną zacisznych uliczek otaczają liczne nowoczesne biurowce. Pula jest dużym ośrodkiem przemysłu stoczniowego i portem morskim. Zwiedzanie starego miasta można rozpocząć od pobliskiego dworca kolejowego, autobusowego, przystani jachtowej, portu lub parkingów znajdujących się w pobliżu - na pewno trafimy, zabudowania starówki wznoszą się na wzgórzu i są widoczne z daleka. Najokazalszym zabytkiem Puli jest amfiteatr datowany na I w. n.e. Kazał go wznieść cesarz Wespazjan, podobno ulegając namowie pochodzącej z Puli pięknej przyjaciółki Cenidy. Dzisiaj obok rzymskiego Koloseum i areny we
francuskim Nimes jest to najlepiej na świecie zachowana budowla tego typu.

Poreč to dawne rzymskie miasto _ Parentium _, położone na wąskim, wrzynającym się w morze półwyspie. Duże morskie kąpielisko i widoczne na każdym kroku ślady minionych czasów powodują, że jest to miejsce bardzo atrakcyjne dla turystów. Stary Poreč do dziś przypomina miasto zbudowane jeszcze w czasach rzymskich. Wiele tu też zabytków romańskich, gotyckich i pochodzących z okresu baroku. Kula Pietra de Mula - okrągła wieża obronna przy Narodnim trgu oraz wysoka pięciokątna Peterokutna kula były niegdyś częścią średniowiecznego muru fortyfikacyjnego. Warto wejść na taras widokowy i spojrzeć na miasto z dachami pokrytymi czerwoną dachówką, z przepięknym wybrzeżem Adriatyku w tle. U wejścia do portu leży Wyspa św. Mikołaja, najbardziej znana i najchętniej odwiedzana spośród licznych wysp i wysepek okalających półwysep. Dostępna jest dla turystów od maja do połowy października, a z przystani naprzeciw hotelu Poreč odpływają na nią statki.

To spokojne, malownicze miasteczko, nazywane chorwackim Saint Tropez, uważane jest za najciekawsze z miast półwyspu. Rovinj jest ulubionym zakątkiem artystów, mają tu swoje dacze filmowcy, aktorzy i pisarze. Szczególnie malowniczo wygląda od strony morza, gdzie rzędy równo ustawionych domów odbijają się w turkusowych wodach Adriatyku. Nad renesansowymi i barokowymi domami, stojącymi przy wąskich i krętych uliczkach, góruje 57-metrowa wieża katedry św. Eufemii. Zabudowę miejską otaczają porośnięte lasami wzgórza, na których wybudowano luksusowe hotele. Krajobrazowi dodają uroku zielone wyspy archipelagu Rovinj. Miasto wciąż pełni funkcję portu rybackiego. Działa tutaj najstarsza w kraju przetwórnia ryb oraz fabryka tytoniu, a okoliczne winnice dostarczają surowca do produkcji wysokiej jakości win: Burgonjac i Malvazija. Rovinj zamieszkuje liczna mniejszość włoska, stanowiąca ok. jedną trzecią mieszkańców.

Labin to miejscowość na wschodnim wybrzeżu Istrii, położona ok. 40 km na północny wschód od Puli. Stare miasto zajmuje strome wzniesienie (320 m n.p.m.) i stanowi labirynt wąskich, pustych nawet latem uliczek i kamiennych zaułków. Wzgórze opada w dolinę potoku Rabačkiego i wybrzeża morskiego, a u jego stóp rozwija się nowe miasto. Najciekawsze budowle to wenecka loggia z 1662 r. oraz fragment twierdzy Revelin z XVII w. Podczas wędrówek przez plątaninę uliczek starego miasta uwagę przyciąga duża liczba dawnych pałaców patrycjuszowskich z podniszczonymi elewacjami. Ponieważ Labin usytuowany jest w głębi lądu, aby dostać się nad morze należy pojechać do odległej o kilka kilometrów miejscowości Rabac (autobusy kursują często), która od lat 60. XX w. rozwija się jako osiedle turystyczne.

Motovun to piękne kamienne miasteczko, malowniczo usytuowane na szczytach kilku wzniesień. Leży na południowej krawędzi doliny rzeki Mirnej, 20 km na północny zachód od Pazina. Pierwotnie istniało tu przedhistoryczne grodzisko. Najstarsza część miasta znajduje się na samym szczycie wzniesienia (277 m n.p.m.), a otaczające ją mury obronne pochodzą z XIII-XIV w. Wiele domów w starym mieście zachowało renesansowe i barokowe zdobienia. Poniżej usytuowane są nieco młodsze osiedla, które również otoczone zostały fortyfikacjami (ich budowę zakończono w XVII w.). Motovun od dawna słynie z lokalnego wina (Motovunski Teran i Malvazija) oraz z wyjątkowej obfitości trufli w okolicznych lasach. Sezon na te grzyby trwa od października do stycznia, a do zbierania używa się specjalnie wyszkolonych psów, które wygrzebują trufle spod ziemi. Najciekawsze widoki w Motovunie można podziwiać w czasie spaceru po murach otaczających starówkę - rozpościera się stąd
panorama niżej położonych partii miasta oraz otaczających je winnic i lasów.

Miasteczko Novigrad rozciąga się na brzegach Zalewu Tarskiego, ok. 16 km na południe od Umagu. Częściowo zajmuje niewielką wyspę, która w XVIII w. została połączona z lądem stałym. Dzieje Novigradu sięgają czasów iliryjskich. Rzymianie założyli tu osadę Emonia, zachowały się też pozostałości siedliska Słowian z VIII-IX w. Za panowania Wenecjan z tutejszego portu wywożono lokalne drewno wykorzystywane w weneckim przemyśle stoczniowym. W następnych stuleciach Novigrad dzielił losy całego półwyspu. Niewielkie zabudowania starego miasta znajdują się bezpośrednio nad morzem, co sprawia bardzo przytulne wrażenie. Przy podłużnym rynku stoi najważniejszy zabytek miasta - bazylika św. Pelagii, wzniesiona w VIII w., a przebudowana w stylu barokowym ok. 1000 lat później. O długiej historii świątyni świadczy późnoromańska krypta z sarkofagami, umieszczona w prezbiterium. Nieopodal zobaczymy też ratusz i kilka gotyckich zamków, a zmierzając w stronę morza, wejdziemy do przyjemnego piniowego lasu-parku.

Vrsar rozlokował się na dwóch sąsiadujących wzniesieniach, z których jedno zajmuje stare miasto, a drugie ekskluzywny kompleks hotelowy. Miasto leży w środkowej części zachodniego wybrzeża Istrii, między miastami Poreč a Rovinj, na północ od Limskiego kanalu. Głównym zajęciem mieszkańców, oprócz oferowania usług turystycznych, jest uprawa winnej latorośli oraz rybołówstwo. Dzieje tutejszego osadnictwa sięgają średniowiecza. Od 2. poł. X w. do ostatnich lat XVIII stulecia miejscowość należała do Kościoła - rezydowali tu biskupi z Poreča. Obecnie miasteczko cieszy się dużą popularnością wśród naturystów, dla których przygotowano tu infrastrukturę uważaną za jedną z najlepszych w Europie. Stare miasto tworzą niezwykle strome uliczki wspinające się na szczyt wzgórza, na którym stoi kościół św. Marcina.
tekst: Zuzanna Brusić, Salomea Pamuła/ir