Kraków. 200 lat temu rozpoczęło się sypanie kopca Kościuszki
Mało kto wie, ale 16 października - dokładnie 200 lat temu na wzgórzu bł. Bronisławy w Krakowie rozpoczęła się budowa symbolicznej mogiły w hołdzie Tadeuszowi Kościuszce, nazwana kopcem Kościuszki. Prace zakończyły się po trzech latach. Dziś to jeden z symboli miasta, chętnie odwiedzanym przez turystów.
Teren na budowę pomnika dla bohatera narodowego przekazały miejscowe siostry norbertanki.
Kopiec Kościuszki - jak powstał?
Jak czytamy na stronie interetowej kopieckosciuszki.pl, 200 lat temu w uroczystości inaugurującej prace przy symbolicznym pomniku uczestniczyły władze Rzeczypospolitej Krakowskiej, przedstawiciele kapituły wawelskiej, Uniwersytetu Jagiellońskiego i wszystkich stanów społecznych z Krakowa i innych ziem Polski pod zaborami. Chłopi przywieźli ziemię z pola bitwy pod Racławicami.
Wśród gości zagranicznych byli włoska śpiewaczka Angelika Catalani, która dochód ze swojego koncertu przeznaczyła na sypanie mogiły i Bertel Thorvaldsen, ceniony rzeźbiarz z Danii, autor m.in. pomnika księcia Józefa Poniatowskiego w Warszawie.
W programie uroczystości sprzed 200 lat była msza, odczytanie aktu erekcyjnego i umieszczenie go u podstaw kopca. Złożono też pamiątki insurekcji, np. kul z bitwy pod Racławicami.
PAP Następnie zaczęto usypywać ziemię, przywożoną w taczkach, wokół wysokiego pnia jodły, pochodzącej ze śląskich lasów koło Jaworzna. Zgodnie z relacjami pracom towarzyszyła orkiestra, wygrywająca patriotyczne melodie.
Przy sypaniu kopca pracowali mieszkańcy miasta, płatne hufce, ale także turyści z innych miast. W mogile znalazły się także ziemie spod m.in. Maciejowic, Szczekocin i Dubienki.
Budowę nadzorował komitet, powołany przez senat Wolnego Miasta Krakowa 24 listopada 1820 r. Konsultantami projektu byli architekt Szczepan Hubert i matematyk Franciszek Sapalski.
Wikimedia Commons Prace zakończyły się 25 października 1823 r. W latach 50. XIX w. Austriacy wznieśli fortyfikację wokół wzgórza (fort 2 Kościuszko), a w czasie I wojny światowej urządzili punkt obserwacyjny na szczycie. Hitlerowcy planowali zniszczyć kopiec, ale na szczęście im się to nie udało.
Kopiec Kościuszki dziś
Przez lata kopiec osuwał się. Kilka razy był odnawiany, m.in. po ulewach w 1997 r. Remont kosztował wtedy 14,7 mln zł. Środki na odnowę zbierał specjalnie powołany do tego Komitet Honorowy Ratowania Kopca Kościuszki.
Na terenie kopca powstało Muzeum Kościuszkowskie z multimedialną i interaktywną wystawą stałą "Kościuszko – bohater wciąż potrzebny", trasą edukacyjną i ogrodem kościuszkowskim.
PAP Co ważne, od 2017 r. kopiec wraz z fortem i kaplicą św. Bronisławy ma status Pomnika Historii.
Kopiec Kościuszki, wysoki na ok. 35 m, jest udostępniony zwiedzającym. Rocznie odwiedza go ok. 130 tys. osób.
Beata Kołodziej
Remont w Prezencie - fragment odcinka nr 3