Browary w Europie. Gdzie produkuje się najlepsze piwo?
To chyba najstarszy napój na świecie. Starszy nawet od wina. Piwo produkowano już w starożytnej Asyrii, Mezopotamii i Egipcie faraonów. Napój z pianką cieszy się do dzisiaj wielką popularnością na całym świecie. W Europie browary mają silną reprezentację. Gdzie produkuje się najlepsze piwo?
Piwo produkuje się obecnie wszędzie. Browar działa nawet w islamskim Pakistanie. Najsłynniejsze marki powstają jednak w Europie. Choć piwnym zagłębiem jest przede wszystkim środkowa część naszego kontynentu – z Czechami, Polską i Niemcami na czele, renomą cieszą się także piwa z Belgii – głównie słynny lambic, oraz esencjonalne, treściwe piwa angielskie i irlandzkie.
Czechy - to tu po raz pierwszy uwarzono pilsnera
Podróż piwnym szlakiem po Europie zacznijmy od naszego południowego sąsiada – Czech. Powód wydaje się oczywisty: to tu, w Pilznie, powstał najpopularniejszy obecnie w świecie gatunek piwa, zwany od miejsca powstania – pilsnerem. Piwa tego typu zdominowały produkcję browarniczą. Są one także najczęściej spotykane w licznych browarach w Czechach – na czele z Browarem Staropramen w Pradze i Browarem Ostravar w Ostrawie. Poza tymi miastami ze swoich wyrobów słynne są, i to nie tylko wśród profesjonalnych piwoszy, takie miejscowości jak Brno, Krusovice, Velke Popovice, wspomniane już wyżej Pilzno (Plzen), czy też Pardubice. To oczywiście nie wszystko, gdyż piwo u naszych południowych sąsiadów ważone jest nawet w wiejskich browarach – by wymienić tu choćby wsie Żeliv, Velichov, Vojkovice, Drazic, Chyne i Zvikov.
Przy takiej liczbie browarów, trudno się dziwić, ze Czesi są rekordzistą w produkcji i konsumpcji piwa. Obecnie wypijają oni rocznie średnio 160 l na osobę – o 30 l więcej niż zajmujący drugie miejsce Niemcy.
Niemcy - najstarszy browar ma 1000 lat
U naszego zachodniego sąsiada piwo od lat walczy o prymat z winem; zachodnie rejony Niemiec słynne są z produkcji win mozelskich i reńskich – piwo dominuje zaś w pozostałych rejonach kraju. Słynna z jego produkcji jest zwłaszcza Bawaria, która jest piwnym zagłębiem Niemiec. Cztery na pięć piw produkowanych u naszych zachodnich sąsiadów pochodzi właśnie z tego landu. To tu także znajduje się najstarszy, powstały w VIII w. browar w Niemczech – w Wiehenstephan. Obecnie w Bawarii istnieje prawie 700 browarów. Są wśród nich takie, jak monachijskie browary Augustiner, Löwenbräu, Hofbräu, Paulaner, Franziskaner, Spaten i Hacker-Pschorr, czy też browary znajdujące się w Bambergu i jego okolicach.
W historii browarnictwa Bawaria zapisała się słynnym, pochodzącym z 1516 r. dekretem dotyczącym czystości piwa (Reinheitsgebot). Większość z istniejących w tym landzie browarów jest dostępna do zwiedzania przez turystów. Goście mogą także odwiedzić znaczną część wspomnianych wcześniej browarów czeskich.
Belgia - jej imię to lambic
Przenosimy się do Belgii. Wśród znawców piw renomę zdobyły sobie tamtejsze lambici. Są to tzw. piwa dzikie, które są szczepione drożdżami z powietrza. Po dostaniu się ich do brzeczki w kadzi piwo powinno fermentować przez okrągły rok. Najsłynniejszym piwem tego typu jest lambic produkowany przez browar Cantillon w Brukseli. Ten znajdujący się w sercu stolicy Belgii browar jest zarazem muzeum, którym możemy poznać wszystkie (no może, prawie wszystkie) tajniki warzenia najstarszego napoju ludzkości.
W Belgii zwiedzać można także wiele innych browarów, z których część znajduje się w klasztorach (od nich to zaczęła się historia tego napoju w tym kraju). Na świecie, a więc także w Polsce, znane jest najbardziej belgijskie piwo Stella Artois. Ten pils warzony jest w browarze w Leuven od 1926 roku; sam browar w Leuven powstał w 1366 r.
Poza Brukselą i Leuven, miłośnicy piwa powinni odwiedzić kilka innych miejscowości znanych z produkcji piwa. W małej miejscowości Hoegaarden znajduje się browar pod tą samą nazwą. Powstają tu znane piwa pszeniczne. W leżącym na południu kraju opactwie trapistów Notre-Dame d’Orval warzone są cenione przez znawców marki Orval i Petit Orval – określane w piwnej nomenklaturze jako Belgian Speciality Ale. Wędrówkę po belgijskich browarach można zakończyć w Melle (wschodnia Flandria) w browarze Huyghe, w którym trzeba koniecznie spróbować piwa o mało handlowej, przynajmniej dla nas, nazwie – "Delirium Tremens". W tym piwie o mocnym, intensywnym smaku dominują akcenty słodowe.
Wielka Brytania i Irlandia - raj dla miłośników treściwych piw
"Delirium Tremens" to piwo typu ale. Gatunek ten zdominował przede wszystkim piwowarstwo brytyjskie. Szanujący się miłośnik piwa odwiedzić musi w Zjednoczonym Królestwie przede wszystkim browar Shepherd Neame w hrabstwie Kent. Ta piwna manufaktura specjalizuje się w klasycznym ale – refermentowanym w beczkach, niepasteryzowanym i niefiltrowanym piwie bez dodatku azotu i CO2.
Najpopularniejszym piwem wyspiarzy jest z kolei "Carling", produkowany w hrabstwie Staffordshire. O palmę pierwszeństwa walczy z nim jednak zaciekle "Fuller’s London Pride" ważony w londyńskim browarze Fuller’s.
O ile wynik zmagań piwowarów w Wielkiej Brytanii nie jest jeszcze przesądzony, to w pobliskiej Irlandii wszystko jest już jasne (a właściwie, z racji koloru piwa – czarne). Bezapelacyjnym zwycięzcą w branży browarniczej jest tu Guinness. Piwo to, produkowane w dublińskim browarze St. Jame’s Gate Brewery, piją zresztą z upodobaniem nie tylko Irlandczycy. Cieszy się ono popularnością w całym świecie. Zieloną Wyspę, jak nazywa się Irlandię, rozsławia także drugi produkt St. Jame’s Gate Brewery – czerwone ale "Kilkenny".
Polska - z piwem wzdłuż i wszerz
Naszą wędrówkę wypadałoby zakończyć w Polsce. Przez nasz kraj piwnym szlakiem można wędrować wzdłuż i wszerz. Browarów z tradycjami u nas nie brakuje, o czym coraz częściej przekonują się Europejczycy, przyznając naszym trunkom nagrody na międzynarodowych konkursach. Obok tych największych browarów, produkowanych w Żywcu, Poznaniu, Lublinie, Okocimiu, Wrocławiu, Koszalinie, wymienić też trzeba nie ustępujące im piwa w Elblągu, Leżajsku, Olsztynie, Bielkówku (słynny "Amber") i powstające jak grzyby po deszczu liczne piwne manufaktury, które serwują doskonałe trunki.