Polska filmowa - śladami kultowych filmów i seriali

"Janosik" - Pieskowa Skała
Tłem dla przygód słynnego karpackiego zbójnika _ Janosika _ były przede wszystkim góry. Zdjęcia realizowano na Podkarpaciu w okolicach Ojcowa, w rezerwacie przyrody Przełom Białki pod Krempachami, w Dolinie Chochołowskiej. Jednym z ważniejszych zamków, który zagrał w serialu, jest ten na Pieskowej Skale. Usytuowany nad skalistą przepaścią, najcenniejszy zabytek architektoniczny Ojcowskiego Parku Narodowego, przyciąga pięknym położeniem w Dolinie Prądnika oraz wspaniałym, zadbanym ogrodem. Pierwotnie gotycki zamek został w XVI w. przebudowany w stylu renesansowym. W pobliżu budowli wznosi się najbardziej rozpoznawalny wapienny ostaniec - Maczuga Herkulesa.
ml/wg

_ "Sami swoi" _, _ "Nie ma mocnych _", _ "Kochaj albo rzuć" _ - trylogię filmową, którą zna chyba każdy Polak, kręcono głównie w Lubomierzu. Tutejszy rynek z kolorowymi kamieniczkami do dzisiaj nie stracił swego uroku. W centrum stanęło też Muzeum Kargula i Pawlaka, pełne pamiątek z legendarnej produkcji filmowej. Jest tu nawet fragment słynnego płotu. Natomiast pod Wrocławiem, w Dobrzykowicach, wciąż stoją domy Kargula i Pawlaka. Nieco się zmieniły, toną w zieleni i kwiatach, ale wciąż poznać można znane z serialu zabudowania. Przed bramami wjazdowymi wita turystów pamiątkowa tablica z napisami informującymi o produkcji filmu.

Urokliwy Sandomierz jest naturalną scenografią do serialu _ "Ojciec Mateusz" _, a samo miasto do swej promocji idealnie wykorzystało fakt, iż właśnie tam kręcony jest jeden z najpopularniejszych polskich tasiemców. Ksiądz w rozwianej sutannie, przemierzający na rowerze brukowane uliczki, stał się symbolem miasta. Statystyki mówią, że dzięki niemu liczba turystów odwiedzających Sandomierz wzrosła aż o 30 proc. Przyjezdni chętnie oglądają miejsca, które grają w poszczególnych odcinkach - bramę Opatowską, renesansowy ratusz, rynek starego miasta, Wąwóz Królowej Jadwigi.

Ekranizacja _ "Ziemi obiecanej" _ Władysława Reymonta zrealizowana została w 1974 r. przez Andrzeja Wajdę. Na potrzeby filmu nie tworzono specjalnych dekoracji. Łódź zagrała tu samą siebie - bohaterami są ulice, podwórka, pałace i fabryki. Jednym z najważniejszych obiektów był pałac Izraela Poznańskiego przy ul. Ogrodowej - jeden z najbardziej efektownych tutejszych budynków. Dziś mieści się w nim Muzeum Miasta Łodzi, w którym przedstawiona jest historia i kultura XIX-wiecznej metropolii przemysłowej. Otoczony ogrodem pałac znajduje się w północnej części miasta, w bliskim sąsiedztwie budynków fabrycznych i domów robotniczych, tworząc zespół fabryczno-rezydencjonalny.

Miłośnicy opowieści o Wilkowyjach bezbłędnie wskazują na mapie wieś na Mazowszu, niedaleko Mińska Mazowieckiego, gdzie od 2006 r. kręci się kolejne odcinki kultowego serialu _ "Ranczo" _. To Jeruzal, który w weekendy, a szczególnie w wakacje, przeżywa prawdziwy najazd zwiedzających. Nie ma turysty, który nie zagląda do serialowego sklepu Krystyny Więcławskiej. Każdy robi pamiątkową fotkę na słynnej niebieskiej ławeczce. W serialu grają też miejscowy rynek i kościół. Warto je zobaczyć.

Niewiele osób wie, że Warszawę w serialu _ "Kariera Nikodema Dyzmy" _ zagrała Łódź. Sceny rozgrywające się na ulicach kręcono np. na łódzkiej ulicy Moniuszki. Jednak największą uwagę w filmie skupia Nieborów (leżący pomiędzy Łodzią a Warszawą) i tamtejszy przepiękny barokowy pałac - jedna z zaledwie kilku kompletnie zachowanych tego typu rezydencji w Polsce. Wygląda, jakby przed chwilą wyszli z niej Radziwiłłowie, dawni właściciele pałacu. Okazałe wnętrza i ogrody co roku podziwia ponad 100 tysięcy turystów.

Jednym z bohaterów najbardziej znanego i najdłużej realizowanego polskiego serialu była ulica Złota 25 w Warszawie. Próżno jednak szukać znanych z _ "Domu" _ budynków na Złotej. Filmowa kamienica to w rzeczywistości trzy lokalizacje. W pierwszej części dom głównego bohatera grał budynek przy ul. Pańskiej 85, w drugiej - Marszałkowska 45 (wnętrza) i Kowelska 6 (plenery). Serial wpisany w historię Warszawy pokazywał budujące się miasto - Krakowskie Przedmieście, Trasę W-Z, Zamek Królewski. Mimo że premiera filmu miała miejsce w 1980 roku, wiele osób wciąż podąża śladami rodziny Talarów.

Wszystkie części trylogii filmowej, również _ "U Pana Boga w ogródku" _ i _ "U Pana Boga za miedzą" _, kręcono na Podlasiu, głównie w Sokółce, Supraślu i Tykocinie. Niestety, należy żałować, że miejscowości nie wykorzystują faktu, iż kręcono tam trzy części kultowej komedii. Cała rzesza turystów na własną rękę poszukuje znanej z filmu podlaskiej atmosfery. Przyjeżdżają do Sokółki czy Supraśla i nawet nie wiedzą, że przechodzą obok filmowego kościoła albo komendy. Natomiast ci, którzy docierają do wymienianego w filmach miasteczka Królowy Most, są zdziwieni, że zastają tam zaledwie kilka domów i cerkiew. Miejsce to bowiem nie zagrało w filmie.

W typowym "gierkowskim" bloku z żelbetowej płyty na warszawskim Ursynowie Stanisław Bareja osadził realia kultowego już dziś serialu _ "Alternatywy 4" _. Dom przy ul. Grzegorzewskiej 3 grał głównie w zewnętrznych scenach podwórkowych. Wiele osób z całego kraju przyjeżdża tu, żeby zobaczyć, gdzie mieszkał Anioł, Balcerek czy docent. Czteropiętrowy budynek niemal wszystkich zaskakuje niewielkimi rozmiarami. Z ciekawostek warto wymienić, że na bloku przy ul. Marii Grzegorzewskiej 3 znajduje się tabliczka adresowa z jego "filmowym" adresem (dawniej Alternatywy 4), a w 2005 r. w dzielnicy Ursynów jednej z ulic nadano nazwę Alternatywy.
ml/wg