Światowy Dzień Ziemi. Kiedy wypada i jak go obchodzić?

Światowy Dzień Ziemi 2021 odbędzie się pod nowym hasłem "Przywróć naszą Ziemię". Choć o planetę powinniśmy troszczyć się przez cały rok, to właśnie w Światowy Dzień Ziemi mamy ku temu więcej okazji. Co ważne, do akcji ekologicznych włączają się wtedy nie tylko dorośli, ale również dzieci. Wszak Ziemia to wspólne dobro łączące pokolenia na całym świecie.

Światowy Dzień Ziemi – historia

Amerykański aktywista John McConnell był pierwszą osobą, która wpadła na pomysł ustanowienia Dnia Ziemi. Przedstawił go w 1969 r. podczas konferencji UNESCO dotyczącej środowiska naturalnego. Ta idea spotkała się z poparciem burmistrza San Francisco Josepha Alioto, który 21 marca 1970 r. zorganizował w mieście pierwsze obchody.

Zaś senator Gaylord Nelson, przejęty postępującą degradacją środowiska, w tym wycieków ropy u wybrzeża Kalifornii, zaproponował przeprowadzenie ogólnonarodowego protestu (również nazywanego Dniem Ziemi). Odbył się on 22 kwietnia 1970 r. i wzięło w nim udział ok. 20 mln Amerykanów.

U Thant, ówczesny sekretarz generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych, podpisał 26 lutego 1971 r. proklamację o ustanowieniu Dnia Ziemi. Zgodnie z nią odbywa się on w równonoc wiosenną na półkuli północnej, czyli 20/21 marca. I choć oficjalnie ONZ obchodzi Dzień Ziemi właśnie w marcu, to w wielu krajach na całym świecie bardziej popularną datą stał się 22 kwietnia. W 2009 r. Zgromadzenie Ogólne ONZ dodatkowo ustanowiło w tym terminie Międzynarodowy Dzień Matki Ziemi.

Pierwsze obchody Światowego Dnia Ziemi w Polsce odbyły się w 1990 r. Obecnie szacuje się, że największe święto ekologiczne jest obchodzone w ponad 190 państwach.

Światowy Dzień Ziemi 2021 – ekologiczne akcje w Polsce podczas pandemii

Podobnie jak ubiegłoroczne, tak też tegoroczne obchody, będą się znacznie różnić od tych sprzed lat. Popularne sadzenie roślin czy zbieranie śmieci przez członków lokalnej społeczności odbędą się tylko w małych grupach, aby zminimalizować ryzyko zakażenia koronawirusem.

Sprzątanie świata 2021 w ramach Światowego Dnia Ziemi zostanie zorganizowane m.in. w Gdyni, Poznaniu, Warszawie i innych miejscowościach, lecz na mniejszą skalę niż dotychczas. Jeśli sytuacja epidemiologiczna ulegnie poprawie, istnieje jeszcze szansa na organizację sprzątania świata 2021 w trzeci weekend września. To właśnie w tym terminie odbywają się główne obchody tego międzynarodowego wydarzenia. W Polsce akcję sprzątania świata koordynuje Fundacja Nasza Ziemia.

Światowy Dzień Ziemi 2021 zostanie uczczony jednak głównie za pośrednictwem Internetu, gdzie zaplanowano szereg konferencji, wykładów, gier oraz konkursów dotyczących ochrony środowiska.

Można wziąć udział, np. w akcji Centrum Edukacji Obywatelskiej, które 22 kwietnia organizuje online Klimatyczny Dzień Ziemi 2021. Uczestnicy będą mogli m.in. poznać techniki tworzenia użytecznych przedmiotów ze starych materiałów oraz posłuchać o życiu zgodnie z zasadami "zero waste" (zero marnowania).

Z podobnych atrakcji będzie można skorzystać podczas Ekologicznego Festiwalu Online EKOfeston organizowanego przez firmę Abrys i objętego honorowym patronatem Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Bezpłatne wydarzenie podzielono na części przeznaczone dla dzieci i dorosłych.

Światowy Dzień Ziemi 2021 –  międzynarodowe imprezy online

Jedno z największych wydarzeń na świecie zorganizuje zaś amerykańska agencja kosmiczna NASA. Jeszcze przed świętem opublikowała ona cztery zdjęcia zróżnicowanych krajobrazów Ziemi widzianej z kosmosu. Przedstawiają one: zatokę Bombetoka na Madagaskarze, zamarzniętą rzekę Dniepr, strukturę geologiczną Richat ("Oko Sahary") oraz mokradła Everglades na południu Florydy.

"Bez względu na to, czy jesteśmy na lądzie, czy w kosmosie, łączy nas ta malutka Błękitna Planeta. I jest to powód do świętowania" – napisano w poście na Instagramie. Impreza przygotowana przez NASA odbędzie się 21-24 kwietnia. Podczas niej dorośli będą mogli wziąć udział w prezentacjach i rozmowach na żywo z ekspertami agencji oraz zapoznać się z interaktywnymi materiałami edukacyjnymi. Dla dzieci przygotowano zaś specjalną strefę zabaw z grami i różnymi ćwiczeniami do pobrania.

Inne ciekawe wydarzenia zostaną zorganizowane 20-22 kwietnia na oficjalnej stronie Earthday.org. W programie przewidziano m.in. globalny szczyt klimatyczny młodzieży, dyskusje z ekologicznymi aktywistami oraz wiele wykładów i warsztatów, np. o nauce obywatelskiej oraz zmianach klimatycznych.

Światowy Dzień Ziemi – podstawowe działania dla dobra planety

O Ziemię powinien dbać każdy mieszkaniec i to nie tylko w ten jeden symboliczny dzień. Nie potrzeba wielkich przygotowań ani kosztownych inwestycji. Wystarczą małe zachowania proekologiczne. Wykonywane codziennie przez miliony ludzi na całym świecie mogą ocalić naszą planetę. Do najbardziej popularnych i najprostszych zadań sprzyjających ochronie środowiska należą:

- korzystanie z roweru lub komunikacji miejskiej zamiast samochodu,

- rezygnowanie z plastikowych toreb i wymienianie ich na wielokrotnego użytku,

- naprawianie sprzętów zamiast ich wyrzucania,

- świadome kupowanie produktów w odpowiedniej ilości,

- segregowanie śmieci,

- zbieranie makulatury i baterii,

- oszczędzanie wody i energii,

- sadzenie drzew,

- troszczenie się o rośliny i zwierzęta,

- dzielenie się z innymi wiedzą na temat ekologii i sposobów dbania o środowisko.