WAŻNE
TERAZ

Sędzia Iwaniec zawieszony. Minister Żurek o powodach decyzji

W górach się zaczęło. W weekend zjechały tłumy, ale najlepsze jeszcze przed nami

Jesień w górach upływa pod znakiem redyków. Owce po letnim wypasie wracają z hal, a ich przemarsz ulicami miejscowości nie tylko paraliżuje ruch samochodowy, ale z roku na rok ściąga coraz więcej turystów. W miniony weekend odbyło się kilka redyków, ale te największe wciąż jeszcze przed nami.

Jesienny redyk w Rychwałdzie odbył się 28 września br. Jesienny redyk w Rychwałdzie odbył się 28 września br.
Źródło zdjęć: © PAP | Jarek Praszkiewicz
Iwona Kołczańska

Redyk to jedno z najbardziej charakterystycznych i widowiskowych wydarzeń w kulturze góralskiej, które odbywa się dwa razy w roku - wiosną owce prowadzone są na górskie hale, gdzie są wypasane przez ciepłe miesiące, a jesienią wracają do gospodarstw. Teoretycznie wypas zaczyna się w dzień św. Wojciecha, czyli 23 kwietnia, a kończy 29 września, w dzień św. Michała Archanioła, ale bardzo dużo zależy od pogody. Daty są więc płynne, szczególnie jesienią.

Ostatni weekend września obfitował w redyki

W sobotę 27 września odbył się redyk w gminie Węgierska Górka, który ma już wieloletnią tradycję. Wydarzenie rozpoczęło się przemarszem pasterzy wraz ze stadem owiec z Bulwarów nad Sołą do Bacówki "Na Bukowinie", następnie odprawiono dziękczynną mszę, po której oficjalnie rozpoczęto uroczystość.

Cały dzień grały na żywo góralskie kapele, a turyści mieli okazję zobaczyć pokaz dawnych zwyczajów pasterskich – liczenie owiec i rozliczenie z bacami, a także skosztować lokalnej kuchni w wykonaniu Koła Gospodyń Wiejskich.

Tego samego dnia odbył się także redyk w Zawoi w ramach 41. Babiogórskiej Jesieni. Przemarsz wyruszył z Hali Barankowej, a gdy dotarł do miejscowości, odbył się pokaz podziału stada.

Z kolei dzień później - w niedzielę 28 września br. - redyk można było zobaczyć na Siwej Polanie przy wejściu do Doliny Chochołowskiej. Polaniarski Osod odbył się 20. raz z rzędu, więc była to wyjątkowa, jubileuszowa edycja.

Także tam turyści mieli okazje zobaczyć zwyczaje i obrzędy związane z tym góralskim wydarzeniem oraz spróbować owczych wyrobów. Nie zabrakło muzyki pasterskiej oraz występów zespołów regionalnych.

Tego samego dnia odbyło się zakończenie sezonu pasterskiego w woj. śląskim. Impreza łącząca tradycję góralską, obrzędy pasterskie i atrakcje artystyczne miała miejsce w Rychwałdzie koło Żywca.

- Redyki to jedno z najpiękniejszych widowisk jesieni w polskich górach - przyznaje Karol Wiak z Nocowanie.pl. - To nie tylko przejście owiec z hal do wsi, ale też barwne wydarzenie pełne tradycji, muzyki i góralskich smaków. Każdy redyk to okazja, by zobaczyć na żywo kulturę pasterską, której na co dzień już prawie się nie doświadcza. Za nami już wrześniowe redyki w Zawoi, na Siwej Polanie, w Rycerce czy Węgierskiej Górce – i jak zwykle nie brakowało tłumów chętnych, żeby wziąć udział w tym święcie owiec. Wiele osób łączy takie wydarzenia z weekendowym wypoczynkiem – stąd często problem z wolnymi miejscami noclegowymi - dodaje.

Największe redyki wciąż przed nami

Wiedzą o tym dobrze ci, którzy na pomysł wybrania się na redyk wpadli w ostatniej chwili. Przed nami wciąż największe tego typu wydarzenie, czyli redyk w Szczawnicy, który co roku przyciąga rekordowe tłumy. Odbędzie się za dwa tygodnie - 11 i 12 października. Tydzień później - 18 i 19 października - zaplanowany jest z kolei redyk w Kluszkowcach, który ze względu na przepiękne położenie, ogromną liczbę owiec i wyjątkową atmosferę od początku stał się wielkim hitem.

Niesamowite, co działo się w Kluszkowcach. "Dosłownie morze owiec"

Zorganizowany zostanie po raz trzeci. - Odbędzie się we współpracy z bacami, braćmi Leśnickimi z Kluszkowiec. Samo przejście owiec wracających z wypasu rozpocznie się nad Jeziorem Czorsztyńskim, by swój finał znaleźć u stóp góry Wdżar - mówi w rozmowie z WP Aneta Markus, wójt gminy Czorsztyn.

Na oba te wydarzenia zjadą ogromne tłumy. Już na początku września zarówno w Szczawnicy, jak i Kluszkowcach, nie było żadnych miejsc noclegowych w terminie redyku na Nocowanie.pl.

SZCZAWNICA, POLAND - OCTOBER 12: An aerial of sheep following their shepherds as they celebrate Redyk, marking the end of the sheep grazing season with locals in Szczawnica, Poland, on October 12, 2024. Every year in southern Poland, shepherds from the mountain region celebrate the end of the grazing season by descending from the mountains with their sheep, followed by folk celebrations in the villages. (Photo by Omar Marques/Anadolu via Getty Images)
Redyk w Szczawnicy z lotu ptaka © GETTY | Anadolu

- Wolnych miejsc jest jak na lekarstwo. W Szczawnicy trudno było zarezerwować nocleg już miesiąc temu - potwierdza Karol Wiak. - Na szczęście, jest jeszcze kilka alternatywnych opcji w pobliskich miejscowościach. To świetna okazja, żeby nie tylko obejrzeć barwne korowody owiec i górali, ale też spróbować regionalnych przysmaków i poczuć wyjątkowy klimat jesieni w górach - mówi Karol Wiak.

Pobyt podczas redyku warto zaplanować więc wcześniej, bo wydarzenia przyciągają tłumy z całej Polski. Kto ma ochotę jeszcze w tym roku zobaczyć przemarsz owiec i nie zrobił rezerwacji na czas, może wybrać się na jedną mniejszych imprez.

4 października odbędzie się redyk w Ochotnicy Górnej oraz Osławicy w Bacówce u Franosa. 6 października wystartuje popularny redyk Bacy Klimowskiego (z Beskidu Niskiego do Krynicy, ok. 180 km, przejście trwa około tygodnia). Dla spóźnialskich jest szansa nawet 25 października, gdy zaplanowano redyk w Czarnym Dunajcu.

Osoby, które planują jechać na redyk bez noclegu, powinny także niezwłocznie zakupić bilety na pociąg czy autobus - w ostatniej chwili będzie z tym problem.

Wybrane dla Ciebie

Jedyne takie miejsce w Europie. Kobiety nie mają wstępu
Jedyne takie miejsce w Europie. Kobiety nie mają wstępu
Pasażer próbował zjeść swój paszport. Inny chciał spłukać dokument w toalecie
Pasażer próbował zjeść swój paszport. Inny chciał spłukać dokument w toalecie
Turyści załamani noclegiem na Oktoberest. Publikują nagrania
Turyści załamani noclegiem na Oktoberest. Publikują nagrania
Wizyta w tym kraju to dla wielu szok. "Napisałem do żony: ciesz się, że się tam nie urodziłaś"
Wizyta w tym kraju to dla wielu szok. "Napisałem do żony: ciesz się, że się tam nie urodziłaś"
Wygląda jakby spał. Ten szczyt zachwyca od lat
Wygląda jakby spał. Ten szczyt zachwyca od lat
Brytyjczyk oskarżony o gwałt na turystce na Rodos
Brytyjczyk oskarżony o gwałt na turystce na Rodos
Słoń rzucił się na turystów. Wpadli do wody pełnej krokodyli
Słoń rzucił się na turystów. Wpadli do wody pełnej krokodyli
Ciało turysty odnalezione na greckiej wyspie. Tragiczny finał poszukiwań
Ciało turysty odnalezione na greckiej wyspie. Tragiczny finał poszukiwań
Setki nagich ludzi oglądają w saunie show. "To jak odwrócony klub ze striptizem"
Setki nagich ludzi oglądają w saunie show. "To jak odwrócony klub ze striptizem"
Tania linia lotnicza kończy działalność. Loty odwołane w trybie natychmiastowym
Tania linia lotnicza kończy działalność. Loty odwołane w trybie natychmiastowym
Pokazali zdjęcia z polskiego lasu. Wygląda, jak z kosmosu
Pokazali zdjęcia z polskiego lasu. Wygląda, jak z kosmosu
Gigantyczna inwestycja. "Rozpoczynamy coś absolutnie wyjątkowego"
Gigantyczna inwestycja. "Rozpoczynamy coś absolutnie wyjątkowego"