Szlakiem zaginionych cywilizacji

Tikal, najprawdopodobniej dawna stolica państwa Majów z III wieku, położona jest na terenie Gwatemali. Jedna z najbardziej rozwiniętych cywilizacji zamieszkiwała ten teren od 6 do 10 wieku n.e. Miasto składa się z 16 świątyń oraz około 3 tys. budynków. Są to m.in. pałace, dziedzińce czy tarasy. Przypuszcza się, że mogło tu mieszkać nawet do 45 tysięcy mieszkańców. Centralnym punktem miasta jest plac otoczony świątyniami i akropolem. Największa jest Świątynia Dwugłowego Węża. Wznosi się na wysokość prawie 65 metrów. W 1979 roku stanowisko archeologiczne wraz z otaczającym je Parkiem Narodowym zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Machu Picchu, zbudowane ponad 700 lat temu, zostało odkryte dopiero w 1911 roku. Z tym niesamowitym miejscem wiążą się same zagadki. Badacze i podróżnicy prześcigają się w spekulacjach, w jakim celu wzniesiono Machu Picchu. Czy było ono duchowym ośrodkiem państwa Inków, a może ośrodkiem Kultu Słońca? Niektórzy uważają, że było kryjówką religijnych lub cywilnych władców inkaskiego imperium. W zasadzie wszystko co widzimy każe się zastanowić, jakim cudem coś takiego mogło powstać. Miasto Inków zbudowano na grani łączącej dwie potężne góry z niemalże pionowymi stokami opadającymi z jego obu stron.

Odkryta na początku XIX wieku, Petra pozostaje do dziś pełna intrygujących tajemnic. Nie zachowały się żadne zapisy historyczne, nie ma też za wielu śladów po mieszkańcach miasta, co rozpala wyobraźnię turystów z całego świata. Najprawdopodobniej do potęgi Petrę doprowadzili Nabatejczycy, którzy osiedlili się w okolicy około 4 wieku p.n.e. Liczne budynki w tym starożytnym mieście wykuto w różowym pustynnym piasku około 100 r. p.n.e., kiedy to przeżywało apogeum świetności. Rozległe ruiny, wpisane na listę UNESCO w lipcu 2007 r. ogłoszono jednym z siedmiu nowych cudów świata.

Khmerowie byli na początku drugiego tysiąclecia naszej ery najlepiej rozwiniętą cywilizacją świata. Wspaniale rozbudowany system irygacyjny jest tego najlepszym świadectwem. Dawna stolica Khmerów – Angkor – w czasach swojej największej świetności (lata 889- 1413 n.e.) zajmowała obszar ponad 100 km kw. i była zamieszkana przez ponad 1 milion osób. Angkor Wat (na zdjęciu) to największa i najwspanialsza świątynia buddyjska. Zbudował ją, panujący nad potężnym imperium khmerskim, król Suryavarman II. Świątynia była poświęcona hinduskiemu bogu Wishnu. Dżajawarman VII przekształcił budowlę na świątynię buddyjską. Po jego śmierci buddyjskie symbole zostały zniszczone i przywrócono hinduistyczny charakter świątyni.

Minojczycy przybyli na największą grecką wyspę prawdopodobnie z Azji Mniejszej, a swą nazwę zawdzięczają legendarnemu królowi Minosowi. Cywilizacja ta była obecna na Krecie ponad tysiąc lat, a szczyt rozwoju osiągnęła 3 tysiące lat temu. Wtedy wzniesiono słynny pałac w Knossos, który pojawia się w mitologii jako miejsce urodzin Minotaura, dla którego król Minos nakazał wybudować Labirynt. Dziś można podziwiać ruiny największego pałacu Minojczyków, który uległ zniszczeniu z powodu wybuchu wulkanu w XV wieku.

Najlepiej zachowany ośrodek religijny Majów na Jukatanie ma symbolizować "kult i wiedzę". Budowle są połączeniem najlepszych dokonań Majów i Tolteków. Największe wrażenie robi Chichén Itzá – najlepiej zachowany rozległy kompleks budowli. Można zobaczyć tutaj Świątynię Wojowników (Tempo de los Guerros), Dziedziniec 1000 Kolumn (Patio de las Mil Columnas) – dach dziedzińca podtrzymywany był przez kolumny z Atlantami. Na szczycie świątyni, pomiędzy dwoma kamiennymi wężami jest posąg, na którego kolanach znajdowało się naczynie na serca, wycięte na żywo z ciał ofiar. Okrucieństwo Majów pokazał w wielce kontrowersyjnym i niepopularnym w Meksyku filmie "Apocalypto" Mel Gibson.

Pierwotna nazwa wyspy to Rapa Nui – Wielka Wyspa lub Te Pito o Te Henua – Pępek Świata. Rapa Nui uchodzi za najbardziej tajemnicze i odległe od cywilizacji zamieszkałe miejsce na ziemi. Od Ameryki Południowej dzieli je 3800 km, a od Tahiti 4050 km! Przodkowie Rapa Nui przybyli na Wyspę Wielkanocną około V wieku n.e. Wytworem ich działalności były między innymi kamienne posągi, które przyciągają miliony turystów z całego świata. Posągi są świadectwem bogactwa kultury polinezyjskiej, której rozkwit przypadł na XI wiek n.e. Do dziś nie wiadomo, w jakim celu postawiono tu około 900, wpatrzonych w niebo posągów. Czy przedstawiają bóstwa, a może mieszkańców wyspy?

Pompeje to jedno z trzech miast rzymskich, które zostało zniszczone podczas wybuchu Wezuwiusza 24 sierpnia 79 roku n.e. Popiół wulkaniczny, który zasypał Pompeje, doskonale zakonserwował budowle i przedmioty, co pozwoliło poznać nam dość dokładnie wygląd rzymskiego miasta średniej wielkości i życie jego mieszkańców. Rocznie teren wykopalisk odwiedza około dwóch milionów osób. Media podkreślają, że Pompeje giną po raz drugi. Dlaczego? Otóż teren wykopalisk jest kompletnie nieprzystosowany do obsługi turystycznej zwiedzających.

Pozostałości baśniowego miasta zostały odkryte w XIX wieku w Anatolii, w Turcji. Miasto jest głównie znane z wojny, opisanej w starogreckim poemacie epickim Iliada. Według legendy wojna trojańska wybuchła, gdy Parys, jeden z 50 synów króla Troi Priama, porwał piękną Helenę, żonę króla Sparty Menelaosa. Dopiero w XIX w. podjęto próby umiejscowienia miasta opisywanego przez Homera. Obecnie uważa się, że Troja była miastem usytuowanym na Wzgórzu Hisarlik, w dzisiejszej Turcji. W 1998 roku Troja została wpisana na Światową Listę Dziedzictwa Kultury UNESCO.