Gorączka złota, czyli polskie zamki i ich skarby

Ponure zamczyska, a w nich tajemnicze korytarze. Do tego klątwy i uroki rzucane na śmiałków, którzy wyruszą na poszukiwanie tego, co głęboko pod ziemią może być ukryte. Co to takiego? Złoto, brylanty, obrazy, nawet cenne dokumenty. Szukał ich Pan Samochodzik z młodzieżowej powieści Nienackiego. Na trop skarbów próbowało wpaść wielu bohaterów filmów naszpikowanych sensacyjnymi wątkami i równie wielu zwykłych śmiertelników.

Nie ma się co dziwić. Nie brakuje przecież legend mówiących o tym, jak wiele kosztowności i drogich kamieni ukrytych jest w polskich zamkach. Są też w górach. Szczególnie Pieniny nafaszerowane są kosztownościami. W skałach mieli je chować zbójnicy i rycerze. Jednak czy rzeczywiście tak robili? W wielu przypadkach droga od legendy do prawdy wciąż jest kręta i wyboista. Jednego możemy więc być pewni. Polska jest pełna tajemniczych miejsc, z którymi wiążą się opowieści o zaginionych skarbach, zakopanych kosztownościach czy zamurowanych dziełach sztuki. Miejsca te wciąż czekają na swoich odkrywców. Zabieramy was na poszukiwanie skarbów.

ml

Zobacz także:
Wybrzeże Rewalskie - idealne miejsce na wakacje nad polskim morzem

Złoto Zakonu Ubogich Rycerzy Chrystusa Świątyni Salomona, czyli templariuszy, od wieków rozbudza wyobraźnię historyków i poszukiwaczy skarbów. Jedno jest pewne - przez lata templariusze zgromadzili ogromny majątek, który ostatecznie okazał się przyczyną ich zguby. Skarby mają być rozsiane po całej Europie. Podobno złoto, kosztowności i święte księgi razem z zakonem trafiły też do Polski. Poszukiwacze skarbów wskazują wiele miejsc, a na plan pierwszy wysuwa się Oleśnica Mała, w woj. dolnośląskim. To tu templariuszy sprowadził Henryk I Brodaty. W miejscu, w którym stoi dziś pałac, mieściła się dawniej komturia, pierwsza na Śląsku i najprawdopodobniej pierwsza w naszym kraju. Nie milkną więc przekazy, że gdzieś głęboko pod ziemią wciąż leży olbrzymi skarb, jaki członkowie zakonu ukryli przez zagładą.

W Chęcinach, około 15 km na południowy-zachód od Kielc, znajdują się ruiny zamku królewskiego. W połowie XVI stulecia przez pewien czas mieszkała tu królowa Bona. Wyobraźnię turystów rozpala historia skarbu wdowy po królu Zygmuncie I Starym. W ostatnich latach swego życia Bona chciała wyjechać do Włoch i tutaj oczekiwała na pozwolenie na podróż od syna, króla Zygmunta Augusta. Kiedy wyruszyła w drogę, wozy w jej orszaku były tak ciężkie od kosztowności, że przy przeprawie przez rzekę Nidę, most po prostu się załamał. Do rzeki wpadły skrzynie wypełnione złotem i klejnotami. Mówi się też, że opuszczająca w pośpiechu zamek królowa zostawiła część złota w tutejszych lochach.

Skarbu Inków, przeklętego złota z Peru, szukano na całym świecie. Jak się jednak okazuje, całkiem prawdopodobne, że wielki skarb ukryty jest właśnie w Polsce. Gdzie? W lochach zamku Tropsztyn w Beskidzie Sądeckim. Przekazywana przez lata z ust do ust historia jest długa i zawiła. Jeden z dawnych właścicieli zamku, Sebastian Berzewicz, w poszukiwaniu przygód popłynął do Ameryki Południowej. Tam poślubił indiańską księżniczkę, z którą miał córkę. Przymusowa ucieczka przed podbijającymi Inków Hiszpanami, zaprowadziła rodzinę do Europy. W rezultacie osiedlili się właśnie w Tropsztynie. Wszystkie znaki na niebie i ziemi mówią, że mieli ze sobą cenne złoto Inków. Czy schowali je w podziemiach zamku? Wiele osób chce się o tym przekonać, choć podobno nad zamkiem ciąży klątwa, która pozbawia życia każdego śmiałka poszukującego cennego złota. Warto też wiedzieć, że część źródeł jako miejsce ukrycia skarbu podaje zamek w Niedzicy, w którym w 1946 roku spod progu wykopano tubę z pismem węzełkowym
Inków.

Podziemia zamku Książ *od lat pozostają zagadką i *jednym z najbardziej niedostępnych miejsc na Dolnym Śląsku. Przez 400 lat obiekt ten był siedzibą jednego z najmożniejszych niemieckich rodów - rodziny von Hochberg. W czasie II wojny światowej przejęli go naziści, by (najprawdopodobniej) przebudować Książ dla Adolfa Hitlera. Z tym czasem właśnie związanych jest wiele domysłów i legend. Tysiące robotników i więźniów obozów koncentracyjnych wybudowało pod zamkiem tajemnicze tunele o długości 950 m, zdolne pomieścić całe składy pociągów. Niemcy już w 1944 roku rozpoczęli ukrywanie w podziemnych sztolniach złota, dzieł sztuki, dokumentów. Liczne skarby najprawdopodobniej znajdują się pod zamkiem do dziś. Być może jest tam też tajemnicze Archiwum Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy?

To jedno z najczęściej odwiedzanych miejsc na Dolnym Śląsku. Pełne opowieści o upiornych zjawach, które wcześniej tu mieszkały, ma też swoją cenną tajemnicę. Bohaterem tej historii jest Ernst Gütschow, ostatni właściciel warowni, który zgromadził przebogatą kolekcję dzieł sztuki (w tym część carskich skarbów) oraz bezcenne zbiory biblioteczne. Ukrył je, kiedy Armia Czerwona w 1945 r. zbliżyła się do zamku. Nie brakuje głosów, że skarb znajduje się wciąż pod zamkiem w nieodkrytych i niezbadanych lochach. Na miejscu znaleziono komnatę schowaną za metalowymi drzwiami, jednak przypuszcza się, że to tylko sprytny sposób na odwrócenie uwagi od prawdziwego miejsca pełnego skarbów.

Król Eryk, zwany Ostatnim Wikingiem Bałtyku, wypędzony ze Skandynawii, na zamku w Darłowie spędził ostatnie dziesięć lat życia. Przywiózł tu ze sobą olbrzymi skarb należący do Danii, Szwecji i Norwegii. Kronikarze pisali o naturalnej wielkości posągu Chrystusa wykonanym ze szczerego złota arabskiego, bogatej monstrancji również z arabskiego złota, figurkach 12 apostołów z litego srebra, rogu mitycznego "jednorożca" oraz wielu drogocennych naczyniach i klejnotach. Co się z nimi stało? Częścią skarbów król Eryk ozdobił kaplicę zamkową. Pozostałe przechowywał w tajnej komnacie. Dziś wielu poszukiwaczy dawnych skarbów stara się znaleźć choćby trop, by odnaleźć coś cennego, co pozostawił po sobie władca. Kilka lat temu ekipa nurków odkryła wrak statku koło bałtyckiej wyspy Gotlandii. Historycy przypuszczają, że na jego pokładzie jest zaginiony skarb króla Eryka z Darłowa. A może jest wciąż w zamku?

ml