Krakowskie kopce. Słynne "górki" owiane legendami i mrocznymi historiami
W krajobrazie Krakowa z łatwością można dostrzec pięć nietypowych wzniesień. Mowa o kopcach: Krakusa, Wandy, Tadeusza Kościuszki, Józefa Piłsudskiego oraz Jana Pawła II. Dlaczego powstały, gdzie są i jakie oferują atrakcje?
Na świecie kopce były już znane w czasach prehistorycznych. Stanowiły m.in. miejsce pochówku i nierzadko pełniły dodatkowo ważne funkcje kulturowe, obronne czy obserwacyjne. W późniejszych wiekach stawiano je na pamiątkę znaczących wydarzeń historycznych lub w celu upamiętnienia bohaterów narodowych. Wiele z nich nie przetrwało do naszych czasów, więc tym bardziej warto zobaczyć te, które ocalały.
Kopce znajdziemy w różnych polskich miastach, ale to w Krakowie jest ich najwięcej, bo aż pięć. Pora zatem je poznać.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
"Halo Polacy". Polka podsumowała Szwedów. "Spróbuj tego doświadczyć sam"
Kopiec Krakusa (Kraka)
Wycieczkę po krakowskich kopcach warto zacząć od najstarszego z nich, czyli kopca Krakusa nazywanego też kopcem Kraka. Znajduje się na prawym brzegu Wisły, w dzielnicy Podgórze. Jego całkowita wysokość to 16 m.
Dokładna data powstania "górki" jest nieznana. Polski historyk i kronikarz Jan Długosz twierdził, że prawdopodobnie usypano go dla legendarnego założyciela Krakowa – Kraka. Podobno pogrzebano go według zwyczaju na szczycie wzgórza, a jego synowie zgodnie z wolą ojca wznieśli kopiec będący wieczną pamiątką.
Z kopcem Krakusa wiąże się także obchodzona tam znana krakowska tradycja – tzw. "Rękawka" kultywowana we wtorek wielkanocny. Nawiązuje ona do słowiańskiego, wiosennego święta zmarłych. Podczas radosnych obchodów nie może zabraknąć rzucania i toczenia jaj będących symbolami nowego życia.
Kopiec Wandy
Kopca doczekała się także legendarna córka Kraka – Wanda. Podobno to właśnie ona odrzuciła zaloty niemieckiego księcia i skoczyła do Wisły, by ocalić poddanych przed zemstą zawiedzionego adoratora. Wspomniany 14-metrowy kopiec, znajdujący się na terenie dzisiejszej dzielnicy Nowa Huta, został wzniesiony przypuszczalnie jako jej grobowiec. Na jego szczycie stoi marmurowy pomnik orła według projektu Jana Matejki.
To obecnie jedyny kopiec w Krakowie, który jest poświęcony kobiecie. W przeszłości istniał także kilkumetrowy kopiec Esterki – domniemanej ukochanej króla Kazimierza III Wielkiego, który został zrównany z ziemią w XX wieku w wyniku prac budowlanych.
Kopiec Tadeusza Kościuszki
Choć kopce Krakusa i Wandy są najstarsze, to wśród turystów zdecydowanie większą popularnością cieszy się kopiec Tadeusza Kościuszki. Został wzniesiony w latach 1820-1823 na terenie obecnej dzielnicy Zwierzyniec. Jego całkowita wysokość to około 34 m.
Kopien ten jest jednym z najlepszych punktów widokowych, z którego można podziwiać Stare Miasto z Sukiennicami, kościołem Mariackim i Wawelem na czele. Warto też zwiedzić okalający kopiec Fort nr 2 "Kościuszko" wchodzący dawniej w skład Twierdzy Kraków.
Wstęp na kopiec Tadeusza Kościuszki i wystawy Muzeum Kościuszkowskiego jest płatny. Bilet normalny kosztuje 20 zł, a ulgowy 15 zł.
Kopiec Józefa Piłsudskiego
Największym z krakowskich kopców jest kopiec Józefa Piłsudskiego, który usypano w latach 1934-1937 na terenie obecnej dzielnicy Zwierzyniec. Jego całkowita wysokość to około 35 m. Średnica podstawy ma natomiast 111 m.
Kopiec na przestrzeni lat wielokrotnie ulegał zniszczeniu, np. w wyniku dewastacji okupacyjnych władz niemieckich podczas II wojny światowej czy późniejszych rządów komunistycznych, a także za sprawą obfitych opadów. Dzięki pracom naprawczym możemy go podziwiać do dziś.
Kopiec Jana Pawła II
Najmłodszy i najniższy z krakowskich kopców to siedmiometrowy kopiec Jana Pawła II, który powstał w 1997 roku na pamiątkę pielgrzymki papieża do Polski. Mieści się na terenie należącym do Zgromadzenia Księży Zmartwychwstańców na Dębnikach. Na szczycie kopca góruje krzyż.
O innych kopcach na terenie całej Polski czy pozostałych atrakcjach Krakowa warto poczytać w polskim serwisie Nocowanie.pl, największym portalu noclegowym w naszym kraju.