Pałac Dohnów - pruska perełka spalona przez Sowietów
Mazury kochamy przede wszystkim za krajobrazy, ciszę i możliwość bliskiego spotkania z naturą. Jednak na ich terenie kryje się również wiele ciekawych, często zapomnianych skarbów architektury. Jednym z nich jest pałac Dohnów, który przetrwał 3 wieki i II wojnę światową, ale nie oparł się niszczącej sile Armi Czerwonej.
Pałac Dohnów, Słobity, Mazury
Pałac położony w wiosce Słobity, ok. 16 km na północny-wschód od Pasłęka, przez ponad trzy stulecia był główną siedzibą znamienitego pruskiego rodu Dohna. Opuścili to miejsce dopiero w 1945 roku uciekając przed Sowietami.
udm/if
Pałac Dohnów, Słobity, Mazury
Linia pruska rodziny została zapoczątkowana przez Stanislausa Dohna, urodzonego w latach 30. XV w. Siedziba rodu znajdowała się w zamku w Morągu, od kiedy senior rodu otrzymał od Zakonu Krzyżackiego kilka wsi w okolicy. Jego syn Peter w 1525 roku pozyskał od zakonu wieś Słobity i przeniósł siedzibę rodu do wybudowanego tam domu. Natomiast dopiero kolejny z Dohnów w latach 1621-24 zbudował pierwszy pałac.
Pałac Dohnów, Słobity, Mazury
Na przełomie XVII i XVIII wieku pałac został rozbudowany przez Aleksandra zu Dohna i stał się prawdziwą perełką barokowej architektury. Jako jedyny w całych Prusach mógł się pochwalić dwukondygnacyjną bogato zdobioną sztukateriami i polichromiami salą balową. W majątku zostały również przygotowane apartamenty przeznaczone wyłącznie dla króla Prus. Dzięki temu Słobity zyskały przywilej pałacu królewskiego. Gościli w nim między innymi Napoleona i ostatniego niemieckiego cesarza i króla Prus Wilhelma II.
Pałac Dohnów, Słobity, Mazury
Wnętrza pałacu zostały ozdobione przez takich artystów jak rzeźbiarz i sztukator Josef Anthon Kraus, malarze Giovanni Baptista Schannes czy Johann Blommendael. W obiekcie zgromadzono wspaniałe kolekcje dzieł sztuki - w pałacowym inwentarzu zbiorów mówi się o 450 obrazach. Poza tym były tam cenne meble, porcelany i srebra. Do historii przeszła też pałacowa biblioteka - w XIX w. licząc ponad 55 tysięcy woluminów była największym prywatnym zbiorem w Europie.
Pałac Dohnów, Słobity, Mazury
Pałacowe bogactwa tuż przed najazdem armii radzieckiej częściowo zdołał wywieźć książę Aleksander zu Dohna. Obecnie niewielka część zbiorów znajduje się w rękach prywatnych właścicieli, a część w Berlinie, w pałacu Charlottenburg. W *Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie *można podziwiać jedynie cztery obrazy i trzy cynowe posążki z dawnej przebogatej kolekcji Dohnów.
Pałac Dohnów, Słobity, Mazury
W lutym 1945 roku pałac został rozgrabiony, a następnie spalony przez Sowietów. W ciągu kilku chwil dorobek stuleci rodu Dohnów niemalże zniknął z powierzchni ziemi. Pozostały po nim tylko ruiny w postaci korpusu pałacu głównego. W otaczającym je parku zachowały się lipy i dęby posadzone w 1625 roku.
Ciekawostka: Pałac w Słobitach mógł mieć swój udział w przechowaniu Bursztynowej Komnaty. Dyrektor muzeum w Królewcu dr Alfred Rhode proponował podobno w 1944 roku ukrycie jej w piwnicach pałacu. Jednak książę Dohna odmówił tłumacząc się wilgocią.
udm/if
