Petersburg. Zabytki i atrakcje rosyjskiego "okna" na Europę

Petersburg leży w północnej części Rosji nad Zatoką Fińską. Przepływa przez niego rzeka Newa. W drugim największym rosyjskim mieście mieszka ponad 5 mln osób. Na przestrzeni lat miasto nosiło kilka nazw m.in.: Piotrogród, Leningrad, Sankt Petersburg. Mieszkańcy nazywają je zaś po prostu "Piterem". Petersburg powstał w 1703 r. na polecenie cara Piotra I, który marzył o zbudowaniu od podstaw metropolii świadczącej o potędze jego państwa. Miał on być "oknem na Europę".

Nie brak w nim licznych budynków zainspirowanych europejskimi pałacami i zbudowanych według projektów zagranicznych architektów. Warto pamiętać, że tereny dzisiejszego miasta były dawniej podmokłe i słabo zaludnione. Robotnicy mieli zatem nie lada wyzwanie, bo przecież musieli spełniać rozkazy surowego cara. Wielu z nich straciło życie przy budowie Petersburga, który jest dziś chętnie odwiedzany przez turystów z niemalże całego świata.

Petersburg w latach 1712-1918 pełnił funkcję stolicy Imperium Rosyjskiego. Mówi się czasem o nim jak o mieście-bohaterze, ponieważ brał udział w ważnych wydarzeniach historycznych, np. rewolucji październikowej oraz 900-dniowym oblężeniu przez hitlerowskie wojska.

Dotarcie do Petersburga jest proste. Rosyjską metropolię i Warszawę dzieli około 1200 km. Można przylecieć tu samolotem, a także przyjechać samochodem lub autokarem. W przypadku wyboru drogi lądowej warto podzielić wyjazd na kilka etapów i zwiedzić też: Wilno, Rygę, Tallin. Przed wycieczką należy pamiętać m.in. o bezpłatnej e-wizie, ważnym paszporcie i ubezpieczeniu zdrowotnym.

Od czego zacząć wędrówkę po Piterze? Od jednego z trzech największych muzeów na świecie – Ermitażu. W monumentalnych gmachach można podziwiać obrazy słynnych malarzy, np.: da Vinci, van Gogha, Rubensa, Tycjana, Rembrandta, Picassa, a także liczne rzeźby, przedmioty numizmatyczne i mnóstwo innych eksponatów. Największe wrażenie wywołują jednak same wnętrza, a szczególnie carskie komnaty w Pałacu Zimowym, wzorowanym na francuskim Wersalu, który miał powstać dla carycy Elżbiety Romanowej.

W galerię sztuki przemieniła go jednak pierwsza właścicielka - caryca Katarzyna II, która uważała ponoć, że tylko ona i myszy mogą zachwycać się jego bogactwami. Ogromne, kryształowe żyrandole oraz wszechobecne złote zdobienia miały podkreślać potęgę Imperium Rosyjskiego. Nadmiar zgromadzonego tu bogactwa może zawrócić w głowie, a przejście po wszystkich pomieszczeniach jest równoznaczne z pokonaniem ponad 20 km. Dokładne obejrzenie obiektów mogłoby zająć kilkanaście lat albo dłużej. Obok Ermitażu, tuż przy Placu Pałacowym, wznoszą się: Kolumna Aleksandrowska oraz gmach Sztabu Głównego z łukiem triumfalnym.

Będąc w tej okolicy, nie można zapomnieć o spacerze po Newskim Prospekcie poprzecinanym licznymi kanałami (nie bez powodu Petersburg nazywany jest "Wenecją Północy"). Przy ulicy wznosi się wiele monumentalnych budynków. Szczególnie warto zobaczyć: kamienicę firmy Singer, sobór Kazańskiej Ikony Matki Bożej, Rosyjską Bibliotekę Narodową, a także kościół św. Katarzyny będący dawnym miejscem pochówku ostatniego króla Polski – Stanisława Augusta Poniatowskiego, kochanka carycy. Koniecznie warto wstąpić też do luksusowego sklepu Jelisiejewa połączonego z kawiarnią. Kunsztownie urządzone wystawy oraz secesyjne wnętrza dodają mu uroku.

Skręcając w pobliską uliczkę, można odkryć kolejną perełkę architektury. To jeden z symboli miasta - sobór Zmartwychwstania Pańskiego wyróżniający się złoconymi kopułami, mozaikami oraz ikonostasem. Warto zwiedzić jego wnętrza. Co ciekawe, w miejscu obecnej świątyni zginął w wyniku zamachu car Aleksander II. Na pamiątkę tego wydarzenia sobór nazywany jest również Cerkwią na Krwi. Nieopodal znajduje się też Zamek Michajłowski - ulubiona rezydencja cara Pawła I.

Kolejnym obiektem, którego nie można pominąć, jest jedna z największych w Europie świątynia kopułowa – sobór św. Izaaka widoczny prawie z każdego miejsca w Petersburgu. Warto wspiąć się na platformą widokową, by obejrzeć piękną panoramę miasta oraz zwiedzić wnętrza pełne przepychu, kolorowych malowideł i złotych zdobień. W pobliżu stoi słynny pomnik Piotra I - Jeździec miedziany. Tutejsza legenda głosi, że dopóki jest on w centrum, dopóty żaden wróg nie zdobędzie miasta. Obalenie posągu z pewnością nie byłoby prostym zadaniem, bo kamień, na którym stoi, określa się jednym z największych kamieni przeniesionych przez człowieka.

Petersburg warto poznać też od drugiej strony rzeki. Tam bowiem znajduje się jeden z pierwszych obiektów w mieście - Twierdza Pietropawłowska. Dawniej pełniła funkcję politycznego więzienia, w którym przetrzymywano m.in. Tadeusza Kościuszkę. Można zwiedzić tu nie tylko cele, ale również muzea, baszty, dom komendanta oraz sobór św. św. Piotra i Pawła ze złotą iglicą. Stąd niedaleko też do meczetu z ładnym portalem, domku Piotra I i słynnego krążownika Aurora.

Najważniejsze obiekty już za nami. Ale Petersburg oferuje znacznie więcej atrakcji. Warto również przejść się mostem zwodzonym i dotrzeć do Wyspy Wasiljewskiej, na której znajdują się m.in.: kolumny rostralne, pałac Mienszykowa oraz Kunstkamera ze zbiorem anatomicznych anomalii do oglądania tylko przez ludzi o mocnych nerwach.

Będąc w Petersburgu, warto ponadto zobaczyć: muzeum Faberge z kolekcją słynnych jajek, Monaster Smolny, Ławrę Aleksandra Newskiego, sobór św. Trójcy, sobór św. Mikołaja, sobór Objawienia Pańskiego wraz z pobliską dzwonnicą, Pałac Maryjski, udekorowaną stację metra Avtovo, morski port.

Petersburg to miasto kultury, więc warto też udać się do opery lub jednego z teatrów. Dobrym pomysłem jest także nocny rejs statkiem z pokazem zwodzonych mostów. Przy dłuższym pobycie można udać się do pobliskich miejscowości, w których mieszczą się okazałe pałace – Carskie Sioło ze zrekonstruowaną Bursztynową Komnatą oraz Peterhof z pięknymi fontannami, do którego można latem dostać się wodolotem.

Do Petersburga warto wybrać się zarówno zimą, kiedy zachwyca świątecznymi iluminacjami, jak i latem, gdy występują białe noce i miasto praktycznie nie śpi. Weekend w Piterze to zbyt krótko, by na spokojnie zwiedzić większość zabytków. Warto zaplanować tu dłuższy pobyt.