Polska - atrakcje Mazowsza

Chociaż to stolica naszego kraju przyciąga najwięcej turystów, okolice Warszawy są równie interesujące. Sprawdźcie, gdzie warto pojechać na jednodniowy wypad za miasto.

Żelazowa Wola
Żelazowa Wola to nazwa znana na całym świecie. Niewielka wioska sławę zawdzięcza Fryderykowi Chopinowi, który przyszedł tu na świat 1 marca 1810 roku. Budynek ten był zaledwie niewielką oficyną przy dworze Skarbków. Zajmowali go Chopinowie, jako że ojciec kompozytora był nauczycielem dzieci tej rodziny. W 1929 roku oficyna została wykupiona i odremontowana z przeznaczeniem na muzeum chopinowskie. Dopiero wtedy przekształciła się w malowniczy dworek z kolumnowym gankiem. Również wówczas założono od nowa park. W dworku można zobaczyć ekspozycję pamiątek po Chopinie, a w letnie niedziele posłuchać koncertu.
udm

Założony w stylu angielskim XVIII-wieczny park w Arkadii położony jest w odległości zaledwie 4 km od pałacu w Nieborowie, z którym jest połączony wysadzaną drzewami aleją. Jego tworzenie rozpoczęto w 1778 r. i kontynuowano przez 43 lata, kiedy to powstawały kolejne pawilony i dekoracje. Spacerując po tym ogromnym ogrodzie można podziwiać wiele atrakcji: domek gotycki, świątynię Sybilli, łuk grecki, dom Murgrabiego, akwedukt, świątynię Diany i wiele rzeźb. W niektóre budynki, zwłaszcza w Przybytek Arcykapłana, wmurowane są fragmenty dekoracji rzeźbiarskiej i kamieniarki pochodzące z różnych polskich zabytków, m.in. z kolegiaty łowickiej.

Mława to niesamowita gratka dla wielbicieli turystyki militarnej. 50 żelbetowych schronów, budowle ziemno-drewniane i okopy, przez trzy pierwsze dni II wojny światowej powstrzymywały atak hitlerowskich wojsk. Niemcy stracili wtedy aż 39 czołgów, a otaczające Mławę, leżącą 127 km na północ od Warszawy, potężne umocnienia nazwali "polską linią Maginota". Zespół schronów zachował się do dziś praktycznie w całości i można go oglądać wędrując czerwonym szlakiem turystycznym "walk wrześniowych 1939 roku". Pierwsze schrony szlaku znajdują się koło pobliskiej wsi Windyki, z kolei w Uniszkach Zawadzkich (przy trasie Warszawa - Gdańsk) mieści się mauzoleum obrońców Mławy. Najpotężniejsze fortyfikacje położone są natomiast za zalewem Ruda nad rzeczką Mławką. W sierpniu w okolicy Uniszek odbywa się jedno z najlepszych widowisk historycznych w Polsce: "Rekonstrukcja Bitwy pod Mławą" - jedyna impreza historyczna rozgrywająca się w oryginalnej scenerii fortyfikacji z 1939 roku.

Puszcza Kampinoska to jedyny park narodowy w Europie, który graniczy ze stolicą kraju i jeden z największych na kontynencie zespołów wydm śródlądowych. Jest ostoją dzikich zwierząt i roślin (m.in. rozmarynka - reliktu polodowcowego). Znajdziemy tu 66 gatunków drzew, w tym 129 pomników przyrody. Symbolem parku są łosie. Można je zobaczyć wieczorami, gdy wychodzą szukać jedzenia na graniczące z puszczą łąki. Po przez park wiedzie 350 km szlaków pieszych i 200 km szlaków rowerowych. W Granicy k. Kampinosu mieści się skansen budownictwa puszczańskiego, a w okolicy wiekowe dęby, np. Dąb Leśniczy (ponad 5 m obwodu). Z kolei w Lesznie, w parku Karpinek, niedaleko XVIII-wiecznego pałacu znajdziemy najpotężniejsze drzewo w Polsce - topolę, której pień ma 11 metrów obwodu.

Szydłowiec jest położony ok. 130 km na południe od Warszawy. Znajduje się tu wzniesiony na wyspie renesansowy zamek, z najstarszą w Polsce loggią, który mieści jedyne w kraju Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych. Warto wybrać się tu z dziećmi, żeby usłyszeć, jak brzmi tarapata czy jak wygląda suka - archaiczny instrument smyczkowy. Na zamku można też spotkać białą damę lub przeklętego diabła. Natomiast na Rynku Wielkim króluje ratusz - najlepiej zachowany późnorenesansowy zabytek w Polsce oraz unikatowy w skali kraju XVII-wieczny pręgierz z maszkaronami. Przy rynku stoi także późnogotycki kościół św. Zygmunta. Zachowały się w nim złocony ołtarz, renesansowe wnętrza oraz nagrobek Mikołaja Szydłowieckiego. Budowle powstały z piaskowca, wydobytego z pobliskich kopalni.

Na obrzeżach Sierpca (ok. 120 km na północny zachód od Warszawy) znajduje się jedno z największych w Polsce muzeów na otwartym powietrzu. W Skansenie Wsi Mazowieckiej znajdziemy 80 w pełni zachowanych budynków z XIX i początku XX wieku. Zobaczymy tu zmieniające się wraz z porami roku wnętrza zagrody chłopskiej, z malowanymi skrzyniami i rzeźbą ludową, pojazdy konne i akcesoria podróżne, kuźnię i pokazy kowalstwa, dwór szlachecki, kościół, kaplicę, a także ponad 200-letnią karczmę "Pohulankę", której wnętrza upodobali sobie filmowcy. To tu kręcono m.in "Pana Tadeusza" i "Szwadron". Cały skansen przypomina tętniącą życiem wieś. Szczególnie silnie można to odczuć podczas lipcowej imprezy plenerowej - miodobrania. Warto też wjechać do miasteczka i zatrzymać się na rynku, aby zwiedzić ponad 150-letni ratusz oraz jeden z najstarszych kościołów na Mazowszu, na którego murach zachowały się ślady swastyk. Nie są to symbole nazistowskie, ale starsze od nich o tysiąc lat pogańskie symbole solarne.

Kozienice, położone ok. 85 km na południe od Warszawy, leżą w sercu pradawnej Puszczy Radomskiej, w której do dziś królują dęby, żyją daniele, jelenie, łosie i żółwie błotne. Warto zobaczyć zespół parkowo-pałacowy i kościół pw. Świętego Krzyża. 9 km na zachód od miasteczka, za wsią Augustów, znajduje się natomiast rezerwat Źródło Królewskie, a w nim wiekowe drzewa, malownicze przełomy rzeczki Zagożdżonki i żeremia bobrów. Znajdziemy tam także uzdrawiające źródełko, z którego pijał wodę zakochany w tej okolicy król Władysław Jagiełło. Być może dzięki jej właściwościom przeżył w zdrowiu przez 70 lat, podczas których zmagał się z Zakonem Krzyżackim, stryjecznym bratem Witoldem i trzema żonami.

Pułtusk, którego historia sięga IX-X wieku, to jedno z najchętniej odwiedzanych miast regionu. W miasteczku położonym na skraju Puszczy Białej nad Narwią, znajduje się najdłuższy, mierzący 380 metrów, brukowany rynek w Europie. Jego oś wyznacza gotycko-renesansowa wieża ratuszowa z XVI wieku, w której znajduje się obecnie Muzeum Regionalne. Stoi przy nim także 200-letnia kamienica, w której witał rok 1807 cesarz Napoleon, po zwycięstwie nad Rosjanami. Najważniejsze atrakcje miasta, takie jak np.: gotycka bazylika kolegiacka Zwiastowania NMP z XV wieku czy kaplica św. Marii Magdaleny, znajdują się także na rynku. Dzięki licznym kanałom połączonym z Narwią, miasto nazywane jest często mazowiecką Wenecją. Dwie średniowieczne baszty strzegą natomiast zabytkowego, gotyckiego mostu, przez który wiedzie droga na pułtuski zamek - obecnie nowoczesny hotel, zwany Domem Polonii. Stąd można wybrać się kajakiem, rowerem wodnym lub gondolą na wycieczkę po Narwi lub pułtuskich kanałach.
udm/ir