Turcja - Myra, największa atrakcja Demre

Demre – niewielkie, liczące ok. 7000 mieszkańców, rolnicze miasteczko – nie byłoby godne uwagi, gdyby nie towarzyszące mu ruiny starożytnego miasta Myra, słynnego z najwspanialszych licyjskich grobowców skalnych.

Sławy Demre przysporzył również fakt, że w czasach bizantyńskich działał w Myrze znany dziś na całym świecie biskup Mikołaj (później święty). Większość turystów bywa tu tylko przejazdem, całkiem zresztą słusznie, lecz jeśli komuś się nie spieszy, to może w Demre zabawić jeden dzień, odpoczywając nieco od turystycznych ośrodków, a takim z pewnością będzie nasza następna baza – Kemer.

Turcja - Myra i jej historia
Samo Demre zostało założone w czasach osmańskich w okolicach ruin antycznej Myry, a jego historia nie przedstawia się nadzwyczaj interesująco. Zresztą historia Myry, której mieszkańcy pozostawili po sobie wspaniałe zabytki, z powodu braku odpowiedniej ilości źródeł pisanych jest również pozbawiona rewelacji. Historycy są pewni, że miasto odgrywało ważną rolę w regionie już w V w. p.n.e. W czasach hellenistycznych Myra była jednym z sześciu miast należących do Związku Licyjskiego i na jego naradach miała maksymalną liczę głosów (trzy). W 42 r. p.n.e.mieszkańcy miasta stawili skuteczny opór armii Brutusa, który uprzednio zdobył Ksantos.

W I w. Myrę odwiedził św. Paweł w czasie swej podróży do Rzymu. Miał on tu założyć pierwszą gminę chrześcijańską. W czasach rzymskich Myra jeszcze bardziej zyskała na znaczeniu, na skutek czego w 1. poł. V w. cesarz Teodozjusz II uczynił z niej stolicę Licji, a niedługo potem Myra została na krótko siedzibą arcybiskupstwa. W późnym okresie bizantyńskim na miasto napadali Arabowie, potem Seldżucy, a na końcu zdobyli i zniszczyli je Osmanowie. Myrę odkrył w 1840 r. znany nam już Charles Fellows.

Turcja - miejsca w Demre, które warto zobaczyć
*Aya Nicola Kilisesi *(kościół św. Mikołaja) można zwiedzać w godz. 8.00 – 19.00 (poza sezonem do 17.00), wstęp: 4 USD, studenci: 1,4 USD. Świątynia powstała wprawdzie już w IV w., ale obecna budowla to stan z XI stulecia, a dokładnie z 1043 r., kiedy to Konstantyn IX przebudował kościół na trzynawową bazylikę. Wcześniej świątynia była remontowana za czasów Justyniana Wielkiego (VI w.). W 1862 r. przeprowadzono prace remontowe finansowane przez cara Aleksandra II. Od samego początku znajdował się tu grobowiec biskupa Mikołaja, którego szczątki zostały w 1087 r. skradzione i wywiezione przez kupców włoskich do Bari, do bazyliki San Nicola, gdzie notabene znajduje się grobowiec polskiej królowej Bony Sforzy, żony Zygmunta I Starego. Do zabytku schodzimy od kas w dół. Tu, na miejscu dawnego atrium (otwarty dziedziniec przed kościołem otoczony gankiem kolumnowym), zaplanowano ogród. Wchodząc do świątyni, zwróćmy uwagę na resztki fresków zachowanych na kopule narteksu wewnętrznego. W apsydzie, gdzie widać
pozostałości marmurowej wykładziny, stoi kamienny ołtarz otoczony czterema złamanymi kolumnami.

Widoczne tu amfiteatralnie rozłożone ławy dla kleru noszą nazwę synthrononu. Kopuła nad kaplicą przy wschodnim końcu nawy północnej zawiera fragmenty fresku przedstawiającego apostołów. W południowej nawie (od wejścia druga po prawej) stoi sarkofag z rzeźbionym wiekiem. Powszechnie uważa się, iż to właśnie jest grobowiec Mikołaja, ale nie ma na to niezbitych dowodów. Na galeriach można obejrzeć fragmenty architektoniczne pochodzące z wcześniejszego kościoła. Warto również zwrócić uwagę na mozaiki podłogowe.

Turcja - zwiedzanie Myry
Po wyjściu z kościoła musimy wrócić na główny plac i skierować się w lewo. Po ok. 2 km dojdziemy (na zakręcie przed placem zabaw jeszcze raz w lewo) do ruin Myry, które można zwiedzać w okresie maj – październik w godz. 7.30 – 19.00, listopad – kwiecień w godz. 8.00 – 17.30, wstęp: 3,4 USD, studenci: 1 USD. Spektakularne grobowce skalne pochodzą z V – IV w. p.n.e. Jedne wykuto na kształt domostw, inne na kształt świątyń. Na niektórych odnaleźć można ciekawe reliefy i inskrypcje. Z jednej z nich dowiadujemy się, że niejaki Moskiusz kocha Filistę, córkę Demetriusza (okres rzymski). Płaskorzeźby przedstawiają m.in. scenę śmierci, żałobę czy dwóch walczących wojowników. Obok stoi, wciąż restaurowany (w chwili oddawania przewodnika do druku), rzymski teatr.

Pierwszy teatr, jaki tu stał, legł w gruzach w trakcie trzęsienia ziemi w 141 r. Od razu wybudowano nowy, ito z wielkim rozmachem. Ma on średnicę 110 m, a widzowie zasiadali w 36 rzędach. Teatr jest jednym z największych w Licji. Świadczą o tym chociażby ogromne boczne wejścia na orchestrę. Budynek skene był wspaniale zdobiony, co widać na zewnątrz – ciekawe płaskorzeźby można podziwiać przed budowlą, rozłożone na ziemi.

Na wzgórzu po północno-wschodniej stronie znajdują się najstarsze pozostałości miasta. Wznosi się tam twierdza, a raczej resztki murów na miejscu dawnego licyjskiego akropolu wybudowanego w V w. p.n.e.