Borne Sulinowo – jedno z najbardziej tajemniczych miast w Polsce. Jaka jest jego historia? Jakie atrakcje turystyczne i zabytki oferuje?

Ze względu na brak ośrodków miejskich w pobliżu obecnego miasta Borne Sulinowo, obszar ten do lat 30 XX wieku był niemal dziki i niezamieszkały. W 1933 roku rząd III Rzeszy objął te tereny i rozpoczął budowę miasteczka militarnego, w którym od 1938 roku szkolili się żołnierze Wermachtu. W czasie wojny, w garnizonie Groß Born funkcjonował również obóz jeniecki, w którym więziono tysiące Polaków. W 1945 roku miasteczko opuścili niemieccy żołnierze, a ich miejsce zajęła Armia Czerwona, utrzymując nadal wojskowy charakter miejscowości.

Pomimo, że Borne Sulinowo należało terytorialnie do Polski, do 1992 roku zostało całkowicie wyłączone z jej administracji i poddane ZSSR. 5 czerwca 1993 r., 9 miesięcy po opuszczeniu Rosyjskiej Armii, miejscowość została oficjalnie otwarta i przekazana władzom polskim.

Ze względu na wyjątkową historię Bornego Sulinowa, w granicach miasta występują liczne atrakcje turystyczne, które warto zobaczyć.

•         Ratusz – zbudowany w latach 30-tych XX wieku, zarówno pod okupacją niemiecką, jak i radziecką stanowił on siedzibę garnizonu

•         Skwery miejskie (skwer przed ratuszem, skwer pomiędzy ulicami Chopina i Konopnickiej) – aktualnie pełnią funkcję zieleni miejskiej, dawniej miejsca przeglądu oraz apelu wojsk

•         Szpital wojskowy – to największy budynek w miejscowości o powierzchni ponad 12 000 m2

•         Bramy wjazdowe do miasta – od strony Szczecinka oraz Łubowa

•         Kościół Świętego Alberta – aktualnie budynek sakralny, w czasach okupacji niemieckiej pełnił funkcję stołówki wojskowej, zaś za rosyjskiej - kina

•         Dom żołnierza – budynek pełniący podczas wojny funkcję dydaktyczną, a w czasie komunizmu klubu żołnierskiego

•         Budynek aresztu więziennego – funkcję aresztu pełnił od roku 1939, do dziś zachował się przy nim spacerniak

•         Półwysep Orla Głowa – półwysep o charakterystycznym kształcie na jeziorze Pile

•         Podwodny las – atrakcja turystyczna dla płetwonurków, zatopiony fragment wyspy w jeziorze Pile

Pomimo tego, że Borne Sulinowo to stosunkowo młoda miejscowość, znajduje się w nim kilka zabytków, które są warte zobaczenia. Należą do nich:

·        Dom oficera - budynek wybudowany w latach 30-tych, za czasów okupacji niemieckiej pełniący funkcję dydaktyczną. Cechuje się reprezentacyjnym wyglądem, podczas okupacji wszelkie uroczystości organizowane były w pokaźnej sali widowiskowej

·        Cmentarz wojskowy – zlokalizowany poza terenem miasta, w okolicach wsi Krągi. Stanowi miejsce pochówku wielu żołnierzy polskich, poległych podczas bitwy o Wał Pomorski w 1945 roku.

·        Cmentarz z Pepeszą – cmentarz cywilno-wojskowy, stanowiący miejsce spoczynku żołnierzy rosyjskich. Nazwa cmentarza wzięła się od charakterystycznego pomnika z figurą ręki, trzymającej wycelowaną w niebo pepeszę

·        Willa Guderiana – a właściwie ruiny willi. Jest to bogato zdobiony budynek wybudowany przed wybuchem II Wojny Światowej. W czasach okupacji niemieckiej budynek stanowił rezydencję generała Guderiana, po wojnie objął funkcję przedszkola dla dzieci żołnierzy rosyjskich.

Borne Sulinowo to miejscowość jedyna w swoim rodzaju, często określana najbardziej tajemniczym miastem w Polsce. Istnieje wiele ciekawostek związanych z tym miejscem:

·        W czasie okupacji rosyjskiej, pomimo, że miasto tworzyło zamknięty, niemal hermetyczny, ale jednak żywy ośrodek, na mapach praktycznie nie istniało – tereny, na których było zlokalizowane określano jako użytki leśne. Na mapach Borne Sulinowo pojawiło się dopiero w 1993 roku

·        Układ ulic miasta jest bardzo charakterystyczny, odziedziczony po dawnej bazie wojskowej. Urbaniści określają to miasto jako jedne, wielkie koszary

·        Miasteczko militarne Borne Sulinowo w 1938 roku otworzył oficjalnie Adolf Hitler, który przebywał tam dwukrotnie (w 1938 i 1939 roku)

·        Główna ulica miasta (dzisiaj Aleja Niepodległości) w czasie wojny nosiła nazwę Adolfa Hitlera, a po 1945 roku – Józefa Stalina

·        Niecałe 20 km od Bornego Sulinowa znajduje się miejscowość Kłomino – dzisiaj określane jako miasto duchów. Oba miasta powstały i funkcjonowały przez wiele lat według tego samego zamysłu, jednakże Kłamino po 1993 roku zostało niezamieszkane, dzisiaj stanowi niemal polski Czarnobyl.