Udało się! Zabytki Tarnowskich Gór na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO
Obradujący w Krakowie Komitet Światowego Dziedzictwa UNESCO zdecydował o wpisaniu na Listę Światowego Dziedzictwa pogórniczych zabytków w Tarnowskich Górach. Mało osób poza mieszkańcami Śląska zdaje sobie sprawę z ich istnienia. Jest szansa, że teraz się to zmieni. To 15. polski obiekt na prestiżowej liście.
We wniosku o wpis jego autorzy wymieniali 28 obiektów, nie tylko w Tarnowskich Górach, ale też w sąsiednich Zbrosławicach i Bytomiu. Są to pozostałości po dawnych kopalniach rud srebra, ołowiu i cynku - kopalniane wyrobiska i szyby górnicze, system odwadniania i wykorzystania wody pogórniczej oraz elementy krajobrazu kulturowego.
Przez kilka stuleci na obszarze Tarnowskich Gór i okolic funkcjonowało kilka tysięcy kopalń. Powstało tam ok. 20 tys. szybów i ponad 150 km podziemnych wyrobisk. Częścią tego kompleksu są dwa najbardziej znane obiekty - Zabytkowa Kopalnia Srebra oraz Sztolnia Czarnego Pstrąga.
600-metrowy fragment sztolni służącej kiedyś do odwadniania kopalni dziś turyści przepływają pod ziemią łodziami. To najdłuższa w Polsce podziemna trasa turystyczna pokonywana w ten sposób. Sztolnia została udostępniona turystom w 1957 r.
Z kolei Zabytkowa Kopalnia Srebra to jedyna w Polsce trasa turystyczna, wytyczona w podziemiach będących pozostałością po dawnych kopalniach rud srebra, ołowiu i cynku. Stanowi niewielki fragment dawnej kopalni Fryderyk. Do zwiedzania została udostępniona w 1976 r. Przygotowany dla zwiedzających prawie 2-kilometrowy szlak przebiega 40 metrów pod ziemią.
Zarówno sztolnia, jak i kopalnia są od lat na prezydenckiej liście Pomników Historii. Ponadto od listopada 2014 r. kopalnia jest tzw. punktem kotwicznym sieci Europejskiego Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego (ERIH), skupiającego ok. 200 zabytków techniki w Europie. Obiekty te należą też do Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego.
Do tej pory podczas obrad w Krakowie na listę Światowego Dziedzictwa wpisano m.in. Asmarę - modernistyczne miasto w Erytrei, zabytkowe angolskie miasto M'banza-Kongo, argentyński Park Narodowy Los Alerces, Park Narodowy Kokoszili w Chinach, świątynię Sambor Prei Kuk w Kambodży.
- Traktuję ten wpis jako hołd dla wielu, wielu pokoleń tarnogórzan - powiedział po ogłoszeniu decyzji przez komitet UNESCO Arkadiusz Czech, burmistrz Tarnowskich Gór.
- Jako hołd dla tych, którzy mozolnie kopali te komory i chodniki w podziemiach, zapewniając wodę nie tylko "białemu" Śląskowi, na którym leżą Tarnowskie Góry, ale i znaczącej części "czarnego" Śląska, gdzie przy wydobyciu węgla dostarczano wodę z Tarnowskich Gór - podkreślił Czech.
Katarzyna Piotrowska, kierownik zespołu zadaniowego ds. organizacji 41. sesji UNESCO przypomniała, że prace nad wnioskiem o wpisanie Tarnowskich Gór na listę rozpoczęły się sześć lat temu.
- To zwieńczenie wieloletniej pracy wielu osób - oświadczyła.
- Poprzez tę nominację i wpis składamy hołd pracy i mądrości poprzednim generacjom, dzięki którym my i przyszłe pokolenia będziemy mogli pomyślnie się rozwijać – dodała Piotrkowska.
- To wyjątkowe uczucie. Jestem tak wzruszony, że brak mi słów. To wielki dzień dla Tarnowskich Gór, dla nas, dla Górnego Śląska, dla Polski - stwierdził wiceprzewodniczący Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej Zbigniew Pawlak.
Źródło: PAP, IAR
