Z Katarzyną II w Petersburgu i jego okolicach

Na nazwisko wcale nie miała „Wielka”. Zofia Fryderyka Augusta zu Anhalt-Zerbst-Dornburg – tak naprawdę nazywała się caryca Katarzyna II, urodzona w 1729 roku w Szczecinie, niemiecka księżniczka, która, dzięki ślubowi z carem Piotrem III, wstąpiła na tron Rosji. To ona tak naprawdę uczyniła z tego państwa światowe mocarstwo, i to nie tylko militarne. Widać to choćby w Petersburgu, jej ukochanym mieście.

Gród, który powstał staraniem jej wielkiego poprzednika Piotra I Wielkiego, jest faktycznie dziełem Katarzyny. Trudno tu znaleźć warty odwiedzenia, a powstały w II połowie XVIII stulecia obiekt, który nie byłby przynajmniej w części jej dziełem.
Zacznijmy od pomnika Piotra I, który wzniesiono w 1778 roku właśnie na jej polecenie. „Jeździec miedziany” (jak nazwał go w swoim słynnym poemacie Puszkin) stoi w centrum miasta i jest jego najbardziej znanym symbolem.
Siedzący na koniu władca wskazuje ręką w stronę Szwecji, ówczesnego największego wroga Rosji. Rumak szykuje się do skoku z wielkiej granitowej fali, ważącej (bagatela!) 1625 ton. Po obu stronach granitowego głazu, umieszczono napisy po rosyjsku i łacinie: „Piotrowi Pierwszemu Katarzyna Druga”.

Obejrzenie pomnika nie powinno nam zająć dużo czasu. Zupełnie inaczej będzie natomiast w przypadku Ermitażu, jednego z największych muzeów sztuki na świecie. By zwiedzić tę gigantyczną galerię, liczącą ponad trzy miliony eksponatów, potrzeba przynajmniej 15 lat! I to licząc, że każdemu dziełu poświęcimy nie więcej niż minutę, a w galerii spędzać będziemy przynajmniej dziesięć godzin dziennie.
W Ermitażu, obok dzieł światowego malarstwa najwyższej próby – w tym pozyskanej przez Katarzynę II wspaniałej kolekcji 15 obrazów van Dycka, można zobaczyć także wiele innych cennych eksponatów, w tym m.in. ekskluzywne zastawy stołowe.
W kompleksie muzealnym znajduje się też Pałac Zimowy, który tak smutno zapisał się w historii świata podczas rewolucji październikowej 1917 roku. Wnętrze tej barokowo-rokokowej budowli z 1754 roku, zostało na polecenie carycy Katarzyny II zmienione na klasycystyczne.

Z woli władczyni, która przykładała wielką wagę do edukacji, utworzono także w Petersburgu Instytut Smolny – pierwszą w historii Rosji szkołę dla dziewcząt. Placówkę umieszczono w przebudowanym na ten cel dawnym klasztorze, znajdującym się w pobliżu rzeki Newy. W szkole, posiadającej także internat, kształciły się dziewczęta z dobrych szlacheckich domów, a także ich bogatsze koleżanki z warstwy mieszczańskiej.
Obiekt ten zapisał się w historii podczas rewolucji październikowej. To stąd kierował nią Włodzimierz Lenin.
W Petersburgu, o czym mało kto wie, utworzono, również z inicjatywy Katarzyny II, pierwszą w Rosji szkołę górniczą. Na potrzeby praktycznego kształcenia górników w jej okolicy powstała też sztuczna kopalnia.

W pobliżu Newy, na Prospekcie Newskim, warto zobaczyć pomnik Katarzyny II. U stóp władczyni stoją jej współpracownicy i faworyci: Orłow, Potiomkin i Suworow. Wszyscy trzej mogli korzystać z gościny władczyni w znajdującym się niedaleko pałacu Aniczkowa. Szczególnie często bywał w nim podobno Grigorij Potiomkin. Czy był tu też nasz Stanisław Poniatowski? Kto wie?

W bezpośrednim sąsiedztwie Petersburga znajduje się* Peterhof, miasto także stworzone przez Piotra I, ale na którego charakter wielki wpływ miała Katarzyna II. To właśnie dzięki niej zmieniono wystrój powstałego na początku XVIII wieku pałacu.
*Wielki Pałac, bo taką nosi nazwę, od 1782 roku stanowił jedną z rezydencji carewicza Pawła, znienawidzonego syna Katarzyny II.
Nieco dalej od Petersburga, bo 25 kilometrów od tej metropolii, znajduje się Carskie Sioło (na zdjęciu) – barokowy kompleks pałacowo-parkowy przebudowany gruntownie przez Katarzynę II. Caryca poza przebudową obiektu poleciła także założenie w jego pobliżu ogrodu w stylu angielskim. Na 70-hektarowym obszarze do dzisiaj możemy podziwiać „rzymskie ruiny”, „chińską wioskę” oraz wiele innych atrakcji.
Warto zawitać do Petersburga – ósmego, według UNESCO, najbardziej atrakcyjnego turystycznie miasta świata. Warto też zwiedzić okolice miasta Piotra i Katarzyny.