Zamek w Malborku - największa twierdza średniowiecznej Europy

Przy zamku w Malborku każda inna średniowieczna budowla wydaje się niepozorna. Mieszkańcy północnej części Polski znają to miejsce niemal na pamięć, jednak Polacy z pozostałych regionów naszego kraju często zapominają, że w tym mieście, byłej stolicy Państwa Krzyżackiego, znajduje się największa twierdza średniowiecznej Europy. Sprawdź, jak wygląda to niezwykle ważne historycznie miejsce i co będzie się tu działo w najbliższym czasie. Obecnie zamek to nie tylko imponujący obiekt z listy UNESCO, ale przede wszystkim światowa atrakcja turystyczna i arena zmagań rycerskich. Sprawdź, jak wygląda to niezwykle ważne historycznie miejsce i co będzie się tu działo w najbliższym czasie.

at/wg

Malborski zamek został zbudowany w II. poł. XIII w. przez Krzyżaków, podczas tzw. krucjat północnych, których celem było nawrócenie na chrześcijaństwo pogan zamieszkujących tereny Prus i Litwy. Początkowo swoją siedzibę mieli tam komturowie, a następnie wielcy mistrzowie krzyżaccy, którzy przenieśli się do Marienburga (historyczna nazwa miasta) z Wenecji. Przeniesienie stolicy Zakonu nastąpiło w 1309 r., a potężna twierdza na ponad 100 lat stała się jednym z najważniejszych miejsc na mapie średniowiecznej Europy. Wielokrotnie przebudowywany, niszczony i odbudowywany przechodził z rąk do rąk, by wreszcie stać się obiektem muzealnym wpisanym w 1997 r. na listę UNESCO. Prace przy renowacji zamku trwają nieprzerwanie od ponad 50 lat, a każdego roku turyści odwiedzający to miejsce mogą zobaczyć sale i pomieszczenia, które przeszły gruntowną renowację.

Twierdza otoczona była kilkoma pierścieniami murów, których pozostałości możemy oglądać do dnia dzisiejszego. Sam zamek składa się z trzech części - Zamku Niskiego, Średniego i Wysokiego. Najbardziej wysuniętym na zewnątrz fragmentem warowni jest Zamek Niski, przedzamcze, na którym znajdowały się pomieszczenia gospodarcze, m.in. warsztaty, zbrojownie, szpital i mieszkania dla służby, a także kościół pod wezwaniem św. Wawrzyńca. Po _ pokoju toruńskim _ w 1411 r. Zamek Niski wzmocniono ziemnymi _ wałami Plauena _. Ich nazwa pochodzi od nazwiska Wielkiego Mistrza, który dowodził Zakonem po klęsce pod Grunwaldem w 1410 r.

Po przejściu przez bramy Zamku Niskiego wchodzimy na Zamek Średni. Znajdował się tu Wielki Refektarz, znajdujący się w skrzydle zachodnim, z niezwykłym, wspartym na trzech kolumnach sklepieniem palmowym. Sala uchodziła za najbardziej reprezentacyjne pomieszczenie w całym zamku. Przyjmowano tu poselstwa i ważnych gości, co nie powinno dziwić, ponieważ mogła pomieścić nawet 400 osób. Również obecnie robi na zwiedzających piorunujące wrażenie, nie tylko ze względu na kunsztowne sklepienie, ale i na zachowaną w doskonałym stanie posadzkę. W skrzydle północnym znajdowała się siedziba Wielkiego Komtura i szpital zakonny, z kolei w skrzydle wschodnim znajdowały się pokoje dla gości.

Na Zamku Średnim znajdował się również czteropiętrowy Pałac Wielkich Mistrzów z kancelarią, skryptorium i archiwum zakonnym. Na najwyższym jego piętrze ulokowano Zimowy i Letni Refektarz, który, z jedną, podpierającą całe sklepienie kolumną, jest najefektowniejszą salą całej w twierdzy.

Ostatnią częścią warowni, usytuowaną w samym jej wnętrzu, jest Zamek Wysoki. To tu znajdował się klasztor, kościół pw. Najświętszej Maryi Panny, dziedziniec otoczony krużgankami, na środku którego znajduje się studnia zwieńczona pelikanem będącym symbolem Chrystusa. Do elementów Zamku Wysokiego należy również kaplica św. Anny, w której znajdują się nagrobki wielkich mistrzów.

Istotną częścią zamku malborskiego, podobnie jak innych twierdz na terenie Państwa Zakonnego, było gdanisko. Pełniło ono funkcję średniowiecznej, pokaźnych rozmiarów toalety, która była umieszczona nad fosą. Rozwiązanie było genialne w swojej prostocie i służyło załatwianiu potrzeb fizjologicznych, które w innych częściach Europy do XVI w. załatwiano m. in. w kominkach. Drogę do tego miejsca wskazuje ściskający się za krocze diabełek, który widnieje tuż przy korytarzu wiodącym do gdaniska.

Jak każde tego typu miejsce, twierdza w Malborku ma swoje tajemnice i mrożące w żyłach legendy. Podobno kiedyś był tu dom publiczny, a gdanisko służyło nie tylko jako ustęp, ale również jako miejsce pozbywania się niewygodnych braci zakonnych. Jak przystało na średniowieczne zamczysko, Malbork ma również swoje duchy. Według słów byłych pracowników zamku, podobno można usłyszeć tu trudne do zidentyfikowania dźwięki, a w lustrach spotkać nieistniejące postaci.

Co roku w lipcu, tydzień po inscenizacji Bitwy pod Grunwaldem, odbywa się spektakularne "oblężenie" Malborka, podczas którego, w trakcie trzech dni, rycerze toczą ze sobą improwizowane walki pod murami zamku. Twierdza, zgodnie z prawdą historyczną, nie zostaje zdobyta, a bitwy, pokazy walk, a także jarmark średniowieczny, przyciągają od piętnastu lat rzesze turystów z całego kraju.

W dniach od 30.04 do 03.05 Muzeum Zamkowe w Malborku będzie miejscem niesamowitego wydarzenia - Mistrzostw Świata Sportowych Walk Rycerskich Federacji IMCF (International Medieval Combat Federation). Udział w tegorocznej imprezie zapowiedziało ok. 500 rycerzy z 26 reprezentacji narodowych, z 6 kontynentów. Razem z nimi na turniej przybędzie ok. 1800 rekonstruktorów, którzy zapewnią niebywałą oprawę mistrzostw oraz liczne atrakcje dla publiczności. Do tej pory swoje uczestnictwo potwierdziły reprezentacje z Anglii, Argentyny, Australii, Austrii, Belgii, Białorusi, Danii, Francji, Holandii, Irlandii, Japonii, Litwy, Luksemburga, Meksyku, Niemiec, Nowej Zelandii, Polski, Portugalii, Kanady, RPA, Słowacji, Szwecji, Szkocji, Szwajcarii, Ukrainy, USA i Włoch. Szczegółowy program imprezy znajduje się na stronie organizatora.

at/wg