Bliski Wschód - zabytki, które pochłonęła wojna

Źródło zdjęć: © flickr.com by Craig Jenkins, licencja CC BY 2.0

Na początku grudnia Irina Bokova, dyrektor generalna UNESCO, wezwała do utworzenia "stref ochrony kultury" wokół miejsc dziedzictwa kulturalnego w Syrii i Iraku. Otwierając konferencję w siedzibie organizacji , na której omawiany będzie problem zagrożenia zabytków w tych krajach, szczególną uwagę zwróciła na miasto Aleppo w Syrii. - Jeszcze nie jest za późno aby podjąć działania - zaapelowała. Poznajcie wyjątkowe miejsca, które zostały zburzone lub częściowo zniszczone w ciągu ostatnich dwóch lat, na skutek konfliktów na Bliskim Wschodzie.

Na początku grudnia Irina Bokova, dyrektor generalna UNESCO, wezwała do utworzenia_ stref ochrony kultury _ wokół miejsc dziedzictwa kulturalnego w Syrii i Iraku. Otwierając konferencję, na której omawiany jest problem zagrożenia zabytków w tych krajach, szczególną uwagę zwróciła na miasto Aleppo w Syrii. - Jeszcze nie jest za późno, aby podjąć działania - zaapelowała.

Dokładna liczba zniszczonych i rozkradzionych zabytków kultury w Syrii i Iraku, niektóre z nich mają nawet kilka tysięcy lat, nie jest znana. Trwające wciąż działania wojenne uniemożliwiają dokładną inwentaryzację. Niestety nadal, niemalże każdego dnia, jakieś mniej lub bardziej znane, ale wartościowe miejsce, budowla czy przedmiot narażone są na zagładę. Poznajcie wyjątkowe zabytki kultury, które zostały zburzone lub częściowo zniszczone w ciągu ostatnich lat na skutek konfliktów na Bliskim Wschodzie.

udm/if

href="http://dot.wp.pl/redir?SN=ecommerce_crosslinki&url=http%3A%2F%2Fwww.blablacar.pl%2Fkierowcy-wspolne-przejazdy%3Futm_source%3DWP%26utm_medium%3Dad%26utm_campaign%3DPL_WP_DRVR_LINK-KOSZT+%26%238211%3BDO-ZERA_+ALL_18-35_CARD%26comuto_cmkt%3D+PL_WP_DRVR_LINK-KOSZT-DO-ZERA_+ALL_18-35_CARD">Dzięki temu serwisowi koszt litra paliw

1 / 7

Bezcenne skarby Syrii - Malula

Malula to malownicze miasteczko położone 50 kilometrów na północny wschód od Damaszku. Otoczone górami, urzeka przyklejonymi do skał domami i wydrążonymi we wzgórzach starożytnymi grobowcami. Jest również miejscem pielgrzymek chrześcijan, ze względu na kult św. Tekli. To także jedno z trzech zakątków na ziemi, gdzie wciąż na co dzień używa się języka aramejskiego - tego samego, którym prawdopodobnie posługiwał się Jezus Chrystus.

To wyjątkowe miejsce było ofiarą ataków radykalnych islamistów. Najpoważniejsze akty grabieży i palenie kościołów oraz domów chrześcijan odnotowano w 2013 r. Wówczas ci, którzy nie chcieli poddać się konwersji na islam byli mordowani. Na przełomie listopada i grudnia 2013 r. został splądrowany klasztor św. Tekli, z którego uprowadzono 12 zakonnic. Zostały one uwolnione podczas wymiany 9 marca 2014 r.

2 / 7

Bezcenne skarby Syrii - Aleppo

Dla wielu ekspertów najpoważniejsza katastrofa miała miejsce w największym syryjskim mieście - Aleppo. Leży ono na krańcu Pustyni Syryjskiej, w połowie drogi między Eufratem a wybrzeżem Morza Śródziemnego. To jedno z najdłużej nieprzerwanie zamieszkałych miast Bliskiego Wschodu, położone niegdyś na szlaku handlowym z Europy do Indii. Pierwsze wzmianki o nim pochodzą z ok. 1800 r. p.n.e., a pierwszą tam umiejscowioną osadę datuje się na 5 tys. lat p.n.e. Jego zabytki są bezcenne.

W 2012 r. zniszczony został Wielki Meczet Umajjadów, a w 2013 r. zburzony jego 45-metrowy minaret wybudowany w 1090 r. Pochodząca z XIII w. świątynia (pierwotnie z 715 r., dwukrotnie burzona) kryła grób św. Zachariasza, ojca Jana Chrzciciela. Zniszczony i spalony został także m.in. XVII-wieczny suk Al-Madina, będący największym w historii zadaszonym targowiskiem na świecie, biblioteka z tysiącami rzadkich manuskryptów czy średniowieczna cytadela, wzniesiona na wzgórzu, które do celów obronnych wykorzystywane było już 3 tys. lat przed Chrystusem. Podczas walk trwających na terenie Aleppo, w latach 2012-14, poważenie zniszczona lub zburzona została większość zabudowań Starego Miasta. W ich murach, m.in. w budynku rady miasta, historycznym hotelu Carlton czy pałacu sprawiedliwości, swoje siedziby mieli żołnierze Assada.

3 / 7

Bezcenne skarby Syrii - Crac des Chevaliers

Od 2012 r. odnotowano kilkakrotne ataki na zamek Crac des Chevaliers - Twierdzę Rycerzy położoną w zachodniej części kraju, w prowincji Hims niedaleko granicy z Libanem. Budowla, która pochodzi z czasów krucjat, była siedzibą rycerskiego zakonu joannitów. Liczący ponad 800 lat zabytek od 2006 r. jest wpisany na listę UNESCO oraz na listę zagrożonych zabytków UNESCO. W zamku w 2012 r. schronienie znaleźli rebelianci. Tuż po tym po ostrzale została zniszczona zamkowa kaplica, a w 2013 r. obiekt dwukrotnie ucierpiał podczas oblężenia Hims na skutek ostrzałów samolotowych. Twierdza została uwolniona z rąk opozycji w marcu 2014 r.

4 / 7

Bezcenne skarby Iraku - Mosul

Islamscy ekstremiści na kontrolowanym przez siebie terytorium północnego Iraku niszczą zarówno elementy kultury chrześcijańskiej, jak i meczety szyickie. W lipcu w Mosulu wysadzono kilka meczetów i świątyń, m.in.:
- postawiony na ruinach starożytnego miasta Niniwa, pochodzący z XIII w. Meczet Proroka Jonasza, w którym znajdował się między innymi jego grób (postać ważna dla muzułmanów, chrześcijan i Żydów);
- zbudowany z marmuru i ozdobiony pięknymi płaskorzeźbami Meczet Proroka Jerzego z XII w., uznawany także za jego grób;
- świątynię Proroka Setha, uznawanego w islamie, chrześcijaństwie i judaizmie za trzeciego syna Adama i Ewy;
- świątynię Mashad Yahya Abul Kassem, zbudowaną w XIII w. na prawym brzegu Tygrysu, cenioną za stożkową kopułę, piękny układ cegieł i kaligrafie na mosulskim błękitnym marmurze;

Choć wciąż trudno potwierdzić i zaktualizować informacje o zniszczeniach w Iraku, wiadomo że na pewno zniszczony został także Zielony Kościół w Tikricie czy szyickie meczety w miejscowościach Bashir koło Kirkuky i Bakuba.

5 / 7

Bezcenne skarby Syrii - starożytne ruiny Apamei i Qalaat al-Madi

W zachodniej Syrii, na prawym brzegu rzeki Orontes, położone było starożytne miasto Apamea. Obecnie znajdują się tam jedne z najlepiej zachowanych budowli z czasów Rzymu i Bizancjum oraz średniowieczna cytadela. Miejsce to doceniane było m.in. ze względu na przepiękną, mierzącą 1,85 km ulicę kolumnową z II w., bizantyjskie kościoły, liczne mozaiki oraz górującą nad współczesnym miastem Qalaat al-Madiq fortecę z XII w.

W 2012 r. na terenie zajętego przez rebeliantów Qalaat al-Madiq przez 17 dni trwały ciężkie walki z ostrzałem artyleryjskim ze strony Armii Syryjskiej. Regularnie grabione i ostrzeliwane było stanowisko archeologiczne, które obecnie na zdjęciach satelitarnych wygląda niemalże jak powierzchnia księżyca. Za pomocą wierteł usunięte zostały bezcenne mozaiki, zdemontowano głowice kilku kolumn oraz splądrowano muzeum. Pozyskane w ten sposób zabytki zostały prawdopodobnie sprzedane kolekcjonerom w celu pozyskania środków na zakup broni. Na filmach, jakie pojawiły się w internecie, widać jak po liczącej tysiące lat drodze poruszają się czołgi - do chwili obecnej nie wiadomo jak wielkiego dokonały zniszczenia. Nadal nie oceniono także skali zniszczeń w średniowiecznej cytadeli.

6 / 7

Bezcenne skarby Syrii - Hims

Położony w mieście Hims meczet Chalida ibn al-Walida z 9 kopułami i 2 minaretami, ceniony ze względu na architekturę z okresu Imperium Osmańskiego, był symbolem antyrządowej syryjskiej rewolucji. Stanowił także skład amunicji rebeliantów. Został ostrzelany przez wojska syryjskie w lipcu 2013 r., co spowodowało uszkodzenie grobowca Chalida ibn al-Walida, któremu świątynia była dedykowana, a także poważne zniszczenia i pożar wnętrz. We wrześniu większość zabudowań Starego Miasta, które jako jedyna część miasta była wciąż w rękach rebeliantów, została zrównana z ziemią przez artylerię i bombowce sił rządowych.

7 / 7

Bezcenne zabytki Autonomii Palestyńskiej - Meczet Al-Omari w Dżabaliji

Podczas bombardowań w lipcu i sierpniu 2014 r., siły izraelskie zniszczyły całkowicie 10, a częściowo 80 meczetów i 2 kościoły w mieście Dżabalija, położonym w północnej części Strefy Gazy. Pośród zrujnowanych obiektów jest historyczny Meczet al-Omari. Historycy uważają, że lokacja świątyni pochodzi z 647 r. Wiek najstarszych zachowanych elementów - portyku i minaretu - określa się na min. 500 lat. Położona w centrum miasta budowla nazywana była przez mieszkańców Wielkim Meczetem. Podczas ataku zabity został pełniący w nim służbę muezin.

udm/if