Dokumenty wyjazdowe. O tym musisz pamiętać przed urlopem
Przed wyjazdem na urlop należy sprawdzić nie tylko, czy działa zamek w walizce i czy krem przeciwsłoneczny nie stracił daty ważności. Najważniejsze są dokumenty wyjazdowe. Paszport lub dowód osobisty, a może coś jeszcze? Sprawdzamy, co koniecznie należy zabrać ze sobą, jeśli wybieramy się na urlop za granicę.
Dowód osobisty jest potrzebny, jeśli podróżujemy do krajów należących do strefy Schengen. Oprócz nich "na dowód" wjedziemy także do takich wakacyjnych państw jak: Albania, Bułgaria, Chorwacja, Czarnogóra, Cypr, a od 19 kwietnia br. także do Turcji.
Dowód osobisty
Należy pamiętać, że dokument musi być ważny w momencie wjazdu, pobytu i wyjazdu z danego państwa. W wielu krajach wymaga się, aby ważność dowodu osobistego była jeszcze dłuższa, np. minimum trzy miesiące do przodu, licząc od daty planowanego powrotu (np. z Albanii). Szczegóły dotyczące wymaganej minimalnej ważności dokumentów podróży w poszczególnych państwach można znaleźć na stronach internetowych ambasad oraz rządowym portalu gov.pl.
Co ważne, obowiązek posiadania dowodu osobistego przy przekraczaniu granicy tych państwa dotyczy nie tylko dorosłych, ale też najmłodszych turystów, jeśli nie mają paszpartu. Rodzic lub inny opiekun prawny może złożyć przez internet lub w urzędzie (dzieci lub podopieczni od 5. roku życia muszą być obecni) wniosek o wyrobienie dowodu dla dziecka, które nie ukończyło 12. roku życia. W przypadku starszych dzieci oraz pełnoletnich osób wniosek można złożyć tylko na miejscu, ponieważ zostaną pobrane odciski palców.
Zdjęcie do dowodu powinno być aktualne i musi przedstawiać całą głowę bez nakrycia oraz górną część barków. Twarz musi zajmować ok. 70-80 proc. fotografii.
Wyrobienie dowodu osobistego jest bezpłatne. Dokument jest zwykle gotowy do odebrania w ciągu 30 dni kalendarzowych od złożenia wniosku. Jego aktualny status można sprawdzić na moj.gov.pl w zakładce usługi.
Paszport
Do wjechania na teren wielu krajów nie zawsze wystarczy sam dowód osobisty, dlatego warto, a często po prostu trzeba mieć ważny paszport. Jest on konieczny przy wjeździe m.in. do Wielkiej Brytanii, Tunezji, Egiptu czy Zjednoczonych Emiratów Arabskich.
– Polacy najczęściej wyjeżdżają do krajów strefy Schengen, a to oznacza, że podróżują na podstawie dowodu osobistego, który wiele osób ma zawsze przy sobie. To sprawia, że kiedy wybieramy się np. do Egiptu, Tunezji czy do dalekich krajów, zapominamy, że do przekroczenia granicy potrzebny będzie paszport. I to odpowiednio długo ważny. Zanim więc zarezerwujemy wyjazd, sprawdźmy, czy dysponujemy odpowiednio długo ważnymi dokumentami - mówi Marzena German z Wakacje.pl.
Paszport zwykle powinien być ważny przez co najmniej 3-6 miesięcy od planowanej daty opuszczenia kraju urlopu. Wymagane okresy ważności paszportu różnią się jednak w zależności od państwa. Np. w Wielkiej Brytanii nie są ściśle określone, w Tunezji wystarczą 3 miesiące od planowanej daty wyjazdu z tego kraju, w Egipcie - 6 miesięcy od planowanej daty powrotu, a w ZEA 6 miesięcy od daty wjazdu na ich teren).
Wyrobienie paszportu jest płatne. Standardowy koszt to 140 zł. Uczniowie, studenci, emeryci, renciści i inne uprawnione osoby mogą skorzystać z 50 proc. zniżki. Należy pamiętać o zabraniu dowodu opłaty, który trzeba pokazać przy oddawaniu wypełnionego wniosku.
Można go złożyć w dowolnym punkcie paszportowym w Polsce. Na miejscu zostają pobrane odciski palców. Paszport będzie gotowy do odebrania zwykle w ciągu 30 dni od złożenia wniosku. Jego ważność wynosi 10 lat od wydania w przypadku osób powyżej 13. roku życia lub 5 lat dla młodszych turystów.
Paszport przyda się nie tylko dorosłym, ale także dzieciom podróżującym poza kraje UE. Szczegółowe zasady składania wniosku przez ich rodziców lub innych opiekunów prawnych zależą od wieku podopiecznych, dlatego najlepiej sprawdzić je na stronie gov.pl. Tam też można dowiedzieć się, które kraje wymagają nie tylko posiadania paszportu, ale również wiz ze ściśle określonym terminem ważności oraz szczepień przeciwko różnym chorobom.
Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego
Wyjeżdżając za granicę, warto też z wyprzedzeniem pomyśleć o wykupieniu ubezpieczenia i/lub zabraniu z sobą bezpłatnej Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego honorowanej w krajach UE i EFTA (Liechtenstein, Islandia, Norwegia, Szwajcaria).
Przysługuje ona osobom zgłoszonym do ubezpieczenia zdrowotnego w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia lub nieubezpieczonym, ale mającym prawo do korzystania z opieki medycznej w Polsce na podstawie obowiązujących przepisów krajowych.
Co ważne, EKUZ dotyczy tylko prawa do skorzystania z podstawowej opieki medycznej w przypadku nieprzewidzianych problemów zdrowotnych. Na urlopie często chcemy korzystać z aktywności zwiększających ryzyko urazów. Niekiedy podróżujemy do kraju, który nie uznaje Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego. Warto wtedy wcześniej wykupić odpowiednie ubezpieczenie.
Karta EKUZ ważna jest trzy lata, więc nie trzeba jej odnawiać przed każdymi wakacjami.
Rejestracja pobytu poza Polską w systemie "Odyseusz"
Oprócz zabrania z sobą przed zagranicznym wyjazdem odpowiednich dokumentów, można też rozważyć możliwość zarejestrowania pobytu poza naszym krajem w systemie "Odyseusz". Na czym on polega?
System "Odyseusz" usprawnia przekazywanie niezbędnych informacji przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych oraz udzielanie pomocy poprzez właściwe placówki dyplomatyczno-konsularne w przypadku nadzwyczajnych sytuacji w danym kraju. Dzięki niemu można także szybciej otrzymać powiadomienia o różnych zagrożeniach w miejscu urlopu.
Zgłoszenie pobytu za granicą jest dobrowolne i bezpłatne. Można tego dokonać, wypełniając online prosty formularz, bez konieczności zakładania specjalnego konta: odyseusz.msz.gov.pl/Home/RegisterTravel.
Dokumenty covidowe
Coraz więcej krajów łagodzi lub całkiem znosi restrykcje covidowe i nie wymaga już okazywania certyfikatów szczepień czy negatywnych wyników testów w kierunku koronawirusa. Te regulacje mogą się jednak stale zmieniać, dlatego przed wyjazdem trzeba sprawdzić aktualne zasady wjazdu do danego kraju.
Najlepiej zrobić to na stronie gov.pl. Po wpisany nazwy państwa w wyszukiwarce, uzyskamy niezbędne informacje.