Jak przenoszono w Polsce słynne budowle?
Przenieśmy cały pałac, aby lepiej zagospodarować przestrzeń miejską. Brzmi abstrakcyjnie? Jednak takie sytuacje miały miejsce w Polsce! W 1970 r. w Warszawie zdecydowano się na bardzo niecodzienną operację. W centrum stolicy postanowiono obrócić ogromny zabytkowy budynek niemal o 90 stopni, aby domknąć tak zwaną oś saską. 30 marca mija 46 rocznica tego wydarzenia. Co ciekawe, nie jest to odosobniony przypadek. Istnieje jeszcze kilka budowli w naszym kraju, które z różnych względów przemieszczono w inne miejsca. Sprawdź, gdzie się znajdują!
Pałac Lubomirskich w Warszawie
Przenieśmy cały pałac, aby lepiej zagospodarować przestrzeń miejską. Brzmi abstrakcyjnie? Jednak takie sytuacje miały miejsce w Polsce! W 1970 r. w Warszawie zdecydowano się na bardzo niecodzienną operację. W centrum stolicy postanowiono obrócić ogromny zabytkowy budynek niemal o 90 stopni, aby domknąć tak zwaną Oś Saską. 30 marca mija 46 rocznica tego wydarzenia. Co ciekawe, nie jest to odosobniony przypadek. Istnieje jeszcze kilka budowli w naszym kraju, które z różnych względów przemieszczono w inne miejsca. Sprawdź, gdzie się znajdują!
słk / wg
Zobacz także: *
*Warszawa - dawne budynki stolicy w parku miniatur
Pałac Lubomirskich w Warszawie
W 1666 r., w miejscu, gdzie dzisiaj znajduje się Grób Nieznanego Żołnierza, powstał Pałac Saski. Budowa rezydencji królewskiej dla Augusta II Sasa była częścią tworzonej długimi latami koncepcji tzw. _ Osi Saskiej _. W 1713 r. chaotycznie rozmieszczone budowle o niewielkiej wartości architektonicznej wokół pałacu zostały zrównane z ziemią, aby uzyskać plac przypominający pięcioboczny wachlarz. Pojawił się jednak istotny problem. Na przebiegu osi znajdował się pałac, wówczas Radziwiłłów, który wzniesiono pod kątem do niej. Monarcha wykupił go i postanowił rozebrać, jednak zabrakło na ten cel pieniędzy. Budynek w późniejszych latach niejednokrotnie zmieniał właściciela. W XVIII w. pałac został przejęty m.in. przez rodzinę Lubomirskich, należał do generała Izydora Krasińskiego czy do Miasta Warszawy. Ostatecznie w trakcie wojny uległ poważnemu zniszczeniu. Natomiast Pałac Saski zrównano z ziemią. Po 1948 r. dawny zabytek należący do rodziny Lubomirskich odbudowano, aby w końcu zasłonić go
wielkimi blokami będącymi częścią osiedla "Za Żelazną Bramą".
Pałac Lubomirskich w Warszawie
Przetarg na budowę tego kompleksu mieszkalnego rozpisano w latach 60. XX w. Między pałacem a ul. Marszałkowską miały zostać wzniesione dwa wysokościowce, które zasłoniłyby pałac. Dla marszałka Mariana Spychalskiego, ministra obrony narodowej (z wykształcenia architekta), taki plan był nie do zaakceptowania. Wnioskował on o rozsunięcie bloków i jednocześnie zasugerował obrócenie pałacu. W międzyczasie pojawił się pomysł budowy Teatru Domu Wojska Polskiego, który miał zamknąć oś według pierwotnych założeń. Planowano go wznieść po obróceniu Pałacu Lubomirskich. Jego fasada miała znaleźć się równolegle do przebiegu osi. Z tego pomysłu jednak zrezygnowano.
Jak obracano pałac Lubomirskich?
Trzykondygnacyjny i, co ważne, podpiwniczony pałac miał wymiary 16 x 65 m i masę ok. 8 tys. ton. Grunt na trasie przesunięcia oraz w nowym miejscu posadowienia budynku był bardzo słaby i niejednorodny. Gmach przesunięto przez obrót wokół osi przyjętej wewnątrz budynku. Do podparcia zastosowano stalową konstrukcję, a przesunięcie wykonano na wałkach, po torach ułożonych na ławach żelbetowych. Operacja przebiegała przy użyciu dziesięciu dźwigników hydraulicznych. Szesnaście torowisk wykonano w kształcie odcinków łuku kołowego o różnych promieniach. Ułożone były one w odstępach od ok. 3 do ok. 6 m, w zależności od rozmieszczenia poprzecznych ścian w budynku i występujących obciążeń. Przesunięcie Pałacu Lubomirskich o 78 stopni trwało od 30 marca aż do 18 maja 1970 r. W trakcie przedsięwzięcia nie doszło do żadnych komplikacji, nie stwierdzono również żadnego uszkodzenia obiektu.
Rogatki Grochowskie, Warszawa
Pałac Lubomirskich nie był jedynym obiektem, który zmienił swoje położenie. W okolicach ulic Zamoyskiego (koło fabryki Wedla), Lubelskiej i Grochowskiej w Warszawie znajdują się tzw. Rogatki Grochowskie. Do 1889 r. obie budowle wyznaczały granice Warszawy i do dzisiaj stoją w znakomitym stanie. W 1961 r. północny budynek przesunięto o około 10,5 metra, celem poszerzenia ulicy Grochowskiej. Było to pierwsze przesunięcie nieruchomego zabytku w Warszawie. Natomiast południową rogatkę przesunięto o 8,7 metrów 18 czerwca 2001 r., po 4 latach przygotowań i rozbiórce dwóch kamienic. Oryginalna lokalizacja rogatki południowej zaznaczona jest klinkierem na jezdni oraz chodniku.
Zobacz także: *
*Warszawa - dawne budynki stolicy w parku miniatur
Przesunięcie świątyni - kościół Narodzenia NMP w Warszawie
1 grudnia 1962 r., podczas przebudowy warszawskiej Trasy W-Z, poszerzano dzisiejszą Aleję Solidarności. Przeszkodą w realizacji celu był kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Nie zgodzono się na wyburzeniu budynku z dwóch względów: zbyt wysokie koszty i znaczenie obiektu. Zdecydowano się więc go przesunąć. W dokładnie 227 minut na wielkich walcach, z prędkością 9 metrów na godzinę, przemieszczono budowlę aż o 21 metrów.
Zobacz także: *
*Warszawa - dawne budynki stolicy w parku miniatur
Willa Grüneberga, Szczecin
Nie tylko w Warszawie dokonywano zmiany lokalizacji budynków. W październiku 2014 r. w Szczecinie aż o 44,8 metra przesunięto zabytkową willę Grüneberga. Jej umiejscowienie przeszkadzało w budowie trasy Szczecińskiego Szybkiego Tramwaju. Po zabezpieczeniu obiektu i wykonaniu specjalnego stropu, willa została w ciągu jednej doby przeniesiona o dokładnie 44,82 metra, z prędkością ok. 3 m na godzinę.
słk / wg
Zobacz także: *
*Warszawa - dawne budynki stolicy w parku miniatur
