Kasprowy Wierch - Święta Góra Polaków

Osobną kwestią pozostaje jednak ocena stylu i politycznych de facto powodów wyeliminowania z przetargu prywatyzacyjnego słowackiego konsorcjum Tatry Mountain Resorts. Co na ten temat ma do powiedzenia Jacek Kowalski, reprezentujący TatraSkiLobby?

Powinni się nad tym zastanowić zwłaszcza narciarze i Podhalanie (choć nie tylko). Niewykluczone, że w związku z wieszczonym przez wielu naukowców efektem globalnego ocieplenia, czasu do jazdy na nartach mamy w Tatrach niewiele: jakieś kilkadziesiąt lat. Żyjące w tym czasie 3-4 pokolenia mogą albo tu jeszcze pojeździć i żyć dostatnio, albo też stać się, wraz z przyrodą, żywą częścią skansenu „Polskie Tatry i Podhale” - zarządzanego przez kustoszy, ale wyludnionego z młodzieży i narciarzy. Ci ostatni będą zmuszeni jechać w Alpy i Pireneje, jeszcze mocniej niż dzisiaj wspomagając gospodarki rozwiniętych krajów UE.

Już teraz widać wyraźnie, że z Tatr najpierw – wraz z owcami – wypędzono kulturę pasterską, a ostatnio – wraz z narciarzami – kulturę narciarską razem z „klimatami apres ski”. Tymczasem to z obu tych kultur przez lata żyło dostatnio nie tylko Zakopane, ale i całe Podhale ze Spiszem i Orawą włącznie.

Przede wszystkim dość przeciętną wysokością bezwzględną 1987 m n.p.m. Poza tym trudnymi i zmiennymi warunkami atmosferycznymi, powodującymi konieczność dośnieżania tras i dającymi tylko 80 dni narciarskich ze 150 dni w sezonie zimowym oraz trudną dostępnością - dla narciarzy zjazdowych wręcz nieracjonalną. Wyciągi krzesełkowe w dwu Kotłach wywożą obecnie 3100 osób/godz. By jeździć na Kasprowym najpierw trzeba nań wyjechać koleją linową wywożącą 360 osób/godzinę, czyli 2880 osób/dzień. Załóżmy, że narciarz podczas ośmiogodzinnego dnia narciarskiego na stoku spędza pięć i pół godziny. Okazuje się zatem, że dzisiaj kolej linowa wywozi dziennie z Kuźnic na Kasprowy 2880 narciarzy, czyli tylko 17 proc. czekających na nich wolnych miejsc na krzesełkach w obu kotłach. Te irracjonalne proporcje łagodzą o 1-2 proc. zapaleńcy (głównie młodzież) wychodzący pieszo z nartami na plecach z Kuźnic do dolnej stacji „nad Polakiem”. Po modernizacji tej kolejki do dolnej stacji poniżej „Polaka” będzie to około 3 proc. Efektem
jest kompletne niewykorzystywanie możliwości wyciągów w obu kotłach. Nim krzesełka się zapełnią jest już południe, a w Kuźnicach narciarze czekają dalej w upokarzającej „kolejce do kolejki”. Po każdym sezonie ubywa chętnych.

Trwająca od lat wojna o Kasprowy dotyczy 0,3 proc. powierzchni Tatrzańskiego Parku Narodowego! Są to tereny potrzebne dla lokalizacji kolejek i tras, znajdujące się na obszarze 3 proc. powierzchni polskich Tatr, przyznanej narciarzom 80 lat temu. Tymczasem fabryczna zdolność wywozu kolei linowej wynosi 420 osób/godzinę = 3360 os/dzień. Co więcej na etapie koncepcji zakładano, że sięgnie ona 920 osób/godzinę. Jednak już na w fazie projektu, a więc i zamówienia publicznego zostało to pod naciskiem „zielonych” obniżone do obecnego poziomu 360 osób/godzinę. W efekcie uciekły nam wtedy duże publiczne pieniądze. Nie jedyne zresztą stracone środki w tej dwunastoletniej walce Polskich Kolei Linowych z Tatrzańskim Parkiem Narodowym o pozwolenie na modernizację instalacji narciarskich na Kasprowym.

Tak czy tak jest jasne, że ta kolej nie wystarczy do narciarskiej obsługi Kasprowego i do wykorzystania zdolności wywozowych istniejących wyciągów krzesełkowych. Na dodatek za chwilę zmodernizowany wyciąg w Kotle Goryczkowym uzyska przepustowość co najmniej taką jak ten w Gąsienicowym czyli 2400 osób/godzinę. Wprawdzie na świecie kolejki o tak małej zdolności wywozowej buduje się już najwyżej do punktów widokowych, a nie na potrzeby narciarskie, ale na Kasprowym inwestycja ta dodatkowo pogłębi absurdalne proporcje między możliwościami kolejki linowej i krzesełek.

Kasprowy Wierch ma ponad osiemset-metrową różnicę poziomów dla zjazdów narciarskich, nie występującą nigdzie indziej w Polsce, pięciokrotnie większą niż w podtatrzańskich stacjach narciarskich i w większości krajowych ośrodków. Dodatkowo może poszczycić się romantyczną historią zdobycia dostępu do niego przez polskich narciarzy. Kolej linowa zrodziła się przecież z wielkiej miłości Heleny, córki prezydenta Mościckiego do Aleksandra Bobkowskiego, wiceministra kolei, którzy z silnym poparciem rozmaitych środowisk społecznych II RP dali odpór egoizmowi Ligi Ochrony Przyrody, zaspokajając ówczesne potrzeby narciarzy trasami FIS I, FIS II i nartostradą z Gąsienicowej. Nie bez znaczenia były ambicje i entuzjazm Polaków w 20 lat po uzyskaniu wolności. Nasuwa się porównanie z dzisiejszą sytuacją – tyle że gdzie te ambicje u warszawiaków i ten entuzjazm u zakopiańczyków? Nie mówiąc już o zdumiewającym stosunku polityków (i to wszystkich kolejnych orientacji) do sprawy udostępnienia Tatr narciarzom - tak ważnej dla
rzeszy polskich miłośników białego szaleństwa, chcących aktywnie odpoczywać we własnym kraju.

Szczytowi nie można także odmówić alpejskiego charakteru, dającego narciarzom zjazdowym niezapomniane przeżycia na długich, mierzących ponad 3 km niełatwych trasach, mogących uzyskać akceptację FIS do rozgrywania zawodów slalomu giganta, a nawet biegu zjazdowego juniorów, w Pucharze Świata. Atutem jest również sprawnie zarządzana przez PKL, bezawaryjnie działająca przez 77 lat kolej linowa.

Wspólnie czynniki te działają jak magnes marketingowy ściągając narciarzy – najlepszych gości – nie tylko na Kasprowy Wierch i do Zakopanego, ale na całe Podhale, bo również do kilkunastu podtatrzańskich stacji narciarskich. Początkujący uczą się tam jeździć, bardziej zaawansowani korzystają z tych ośrodków na co dzień, a najlepsi w pozostałe 70 dni, kiedy to nie ma narciarskiej pogody na Kasprowym Wierchu.

Aby uzmysłowić sobie jego rolę, wystarczy wyobrazić sobie, czym i jakie byłyby dzisiaj: Zakopane, dawna – przez 60 lat! – Zimowa Stolica Polski, rodzime narciarstwo zjazdowe i poziom życia ludności Podhala, Spiszu i Orawy – bez dostępu narciarzy do Tatr, który umożliwiła kolej linowa na Kasprowy Wierch.

Chyba niewiele, bo duża część roboty została już wykonana. Otóż rezultatem obywatelskiej właśnie pracy w ciągu ostatnich lat są dwa uzupełniające się projekty:
– koncepcja urbanistyczna architekta Stanisława Karpiela wraz z zespołem (Jan Modrzewski, Andrzej Bachleda-Curuś i Edward Budny) Resort Narciarski Kurortu Tatrzańskiego - Rejon Kasprowego Wierchu, która winna zostać kanwą urbanistyczną dla lokalizacji infrastruktury narciarskiej w Planie Ochrony Parku
– plan inżynierski rzeczoznawcy budowlanego Jacka Kowalskiego - Wniosek do Planu Ochrony Parku, będący programem inwestycyjnym budowy nowych i rozbudowy istniejących kolejek krzesełkowych wraz z trasami w ciągu najbliższych 20 lat.

Tekst: Jacek Kowalski

_ Jacek Kowalski reprezentuje TatraSkiLobby, stowarzyszenie propagujące „udostępnienie Tatr narciarzom w sposób pozwalający zachować przyrodę dla następnych pokoleń” oraz „wspierające narciarzy i parki narodowe w Tatrach Polskich i Tatrach Słowackich”. Blog.siuhajek.pl _

Źródło: SKI Magazyn

Polecamy w wydaniu internetowym SKI Magazyn

[

]( http://www.skimagazyn.pl )

IF/PW/UDM

Zimowe stolice Europy