Londyn w skrócie. Flaga, waluta, numer kierunkowy

Union Jack

Flaga Wielkiej Brytanii, czyli Union Jack, powstała z połączenia na jednym płótnie krzyży św. Jerzego, św. Andrzeja oraz św. Patryka, patronów, odpowiednio, Anglii, Szkocji i Irlandii.
Krzyż św. Jerzego (czerwony na białym tle) został symbolem królestwa Anglii w 1277 r., podczas wojny między Anglikami a Walijczykami. Drugi krzyż – św. Andrzeja (ukośny biały na niebieskim tle) – był najpierw flagą Szkocji. Zmieniło się to w 1603 r. po śmierci Elżbiety I, gdy Jakub VI, władca Szkocji, został koronowany na króla Anglii. Jako znak połączenia dwóch narodów suweren dołożył do krzyża św. Jerzego krzyż św. Andrzeja. W 1801 r., gdy do Zjednoczonego Królestwa przyłączona została Irlandia, do flagi dodany został jej symbol – krzyż św. Patryka (ukośny czerwony na białym tle). W ten oto sposób Union Jack uzyskał swój ostateczny kształt.

Waluta

1. Jednostka monetarna: funt szterling, po angielsku pound (£, GBP). Dzieli się on na 100 pensów. W użyciu są banknoty 5-, 10-, 20- i 50-funtowe oraz monety 1-, 2-, 5-, 10-, 20- i 50-pensowe, a także 1- i 2- funtowe.

1. Kursy walut: 10 GBP = 57, 20 PLN (100 GBP = 572 PLN)/1 PLN = 17 pensów, 10 GBP = 14,7 € (100 = 147 €)/1 € = 68 pensów. Jeśli chodzi o banknoty, to warto wiedzieć, że zdarza się, że można otrzymać jako resztę (change) stare 5- i 10-funtowe nominały, które zostały już wycofane z obiegu. Najczęściej można je dostać w małych kioskach (newsagents) albo kawiarenkach (cafe, deli), których właściciele, chcąc się pozbyć tych banknotów, wydają je nieświadomym turystom. Po czym je poznać? Otóż są one nieco większe i nie mają błyszczącej linii po prawej stronie znajdującej się na odwrocie banknotu, gdzie znajduje się postać historyczna. Jeśli znajdziemy się w posiadaniu takiego banknotu, nie należy jednak rozpaczać.

Większość banków wymieni stary banknot na nowy, chociaż instytucje te mają prawo odmówić wymiany lub przyjęcia tychże banknotów. Możemy również spotkać bardzo kolorowe, o oryginalnych wzorach i rysunkach, banknoty wydrukowane przez banki szkocki oraz Północnej Irlandii. Są one powszechnie uznawane, chociaż możemy spotkać się z niechętną akceptacją tych banknotów, zwłaszcza w małych sklepikach i barach. Każdy banknot, na którym jest napisane pound sterling, jest prawnym środkiem płatniczym w Wielkiej Brytanii. Wzory obecnych banknotów można obejrzeć na stronie internetowej Banku Anglii: http:// www.bankofengland.co.uk/banknotes/cur-rent/index.htm Dobrze też wiedzieć, że w niektórych dużych sklepach w centrum Londynu, jak Harrods, lub sieciach sklepów, jak Marks & Spencer czy Zara, akceptowane są euro oraz dolary amerykańskie. Oczywiście niemalże wszędzie, nawet w kioskach z gazetami, można płacić kartą debetową lub kredytową.

Szacunkowe budżety

1. Skromnie: 50 GBP na dzień (nocleg w schronisku młodzieżowym, posiłek to kanapka albo jakieś danie z baru szybkiej obsługi (fast food), drink wieczorem, metro, różne wydatki).
2. Przeciętnie: 100 GBP na dzień (nocleg w tanim hotelu, dwa posiłki w niedrogiej restauracji, drink wieczorem, różne wydatki).
3. Bez ograniczeń: od 200 GBP na dzień (nocleg w przyjemnym hotelu, dwa posiłki w dobrych restauracjach, koktajl wieczorem, metro, możliwy przejazd taksówką lub wstęp do dyskoteki, różne wydatki).

Napiwki

Kelnerzy i barmani (przede wszystkim w koktajlbarach) oczekują zazwyczaj napiwku w wysokości 10-15% wartości rachunku. Jednak coraz częściej zdarza się, że opłata za obsługę jest do niego doliczana (wtedy na rachunku znajdziemy pozycję: discretionary service charge). Jest ona dobrowolna, ale odmowa zapłaty będzie raczej źle widziana. Możemy ewentualnie nie zostawić napiwku, gdy nie jesteśmy zbyt zadowoleni z obsługi. Podobnie postępujemy w pubach, gdy zamawiamy piwo przy barze. W słynnych londyńskich czarnych taksówkach (black cabs) przyjęło się zostawiać napiwek w wysokości ok. 10%, podczas gdy w prywatnych taksówkach (minicabs) takie zachowanie jest rzadkością. Bagażowi oczekują zazwyczaj napiwku w wysokości 1-2 GBP

Londyn w skrócie

1. Miasto: Londyn (stolica Wielkiej Brytanii).

1. Powierzchnia: 1578 km2 [Centralny Londyn (Inner London): 321 km2 i Wielki Londyn (Greater London) 1584 km2] – dla porównania powierzchnia Warszawy to 516 km2, a jej centralnej dzielnicy – Śródmieścia – 15,6 km2.

1. Język oficjalny: angielski.

1. Burmistrz: Ken Livingstone (Partia Pracy).

1. *Ludność: *7,2 mln mieszkańców (ponad 12 mln, jeśli bierze się pod uwagę również Wielki Londyn). Większość ludności to biali Anglosasi, ale ponad jedna czwarta mieszkańców angielskiej stolicy należy do mniejszości etnicznych. W Europie nie ma drugiego miasta, które mogłoby się pochwalić tak dużą liczbą ludności kolorowej.

1. Gęstość zaludnienia: średnio 4573 osoby na km2, ale pomiędzy poszczególnymi dzielnicami istnieją ogromne różnice. Najgęściej zaludnione są Kensington i Chelsea z 13 300 osobami na km2.

1. PKB Londynu: 279,3 mld € (40% to za-sługa sektora finansowego), dla porównania PKB Polski to 240,2 mld €.

1. *PKB na mieszkańca: *34 126 €, dla porównania PKB na mieszkańca w Polsce to 6294 €.

1. Średnia roczna płaca brutto: pracownicy fizyczni: 31 500 € mężczyźni, 28 500 € kobiety, pracownicy umysłowi: 63 000 € mężczyźni i 47 400 € kobiety.

1. Poziom bezrobocia: 4,7% (Wielka Brytania), 6,6% (Londyn).

1. Przeciętna długość życia: 75,7 lat mężczyźni i 80,6 lat kobiety.

Miary i wagi

W Wielkiej Brytanii stosuje się zarówno system metryczny, jak i angielski układ jednostek miar. Dlatego z pewnością usłyszymy tu o calach (inches), stopach (feet), jardach (yards), milach (miles) czy też o funtach (pounds).

Często w lokalnych sklepach (groceries, corner shops) można zobaczyć, że np. jabłka kosztują 2.10 lb. Lb jest to skrót dla określenia wagi, pochodzący od nazwy starorzymskiej miary wagi (libra), która mniej więcej odpowiadała 1 funtowi. Częściej jednak zobaczymy miary w obu systemach: tradycyjnym i międzynarodowym. Wielka Brytania, jako państwo członkowskie Unii Europejskiej, musiała dostosować się do standardów unijnych, chociaż międzynarodowy system znany jest w Wielkiej Brytanii od 1864 r., kiedy to uchwalono prawo wprowadzające ten system. Nie był on jednak obowiązkowy i tak, dla przeciętnego Anglika, pomimo uchwalonych ustaw, pozostało do dziś. Jeśli chodzi o miarę pojemności, to najbardziej znane są pint lub half pint, gdyż tak właśnie jest serwowane piwo. Mniej znaną miarą pojemności są też uncje (fluid ounces, skrót: oz). Brytyjski system miar i wag jest bardzo skomplikowany i jeśli ktoś chciałby go zgłębić, to można to zrobić na angielskich stronach internetowych: www.simetric.co.uk oraz
www.metric.org.uk lub na stronie w języku polskim: www.gbritain.net.

1. 1 cal (inch) = 2,54 cm
2. *1 stopa (foot) *= 0,3048 m
3. *1 jard (yard) *= 0,9144 m
4. *1 mila (mile) *= 1,6093 km
5. *1 funt (pound) *= 0,4535 kg
6. *1 pint (pint) *= 0,5682 l

Telefon i internet

1. Numer kierunkowy do Wielkiej Brytanii: 44.
2. Jak dzwonić z Polski do Londynu: 00 + numer kierunkowy kraju + numer kierunkowy miasta bez zera + 8 cyfr numeru miejscowego. Np. 00 + 44 + 20 + 78394342.
3. Jak dzwonić z Londynu do Polski: 00 + numer kierunkowy kraju + numer kierunkowy miasta bez zera + 7 cyfr numeru miejscowego. Np. 00 + 48 + 71 + 7899102.
4. Jak dzwonić z Londynu do Londynu: numer kierunkowy miasta z zerem (020) + 8 cyfr numeru miejscowego, np. 020 + 78394342. Jeśli jednak dzwonimy z numeru domowego na domowy w Londynie, to nie trzeba wykręcać numeru kierunkowego miasta (020). Wszystkie wyżej wymienione numery są serwisowane przez brytyjską firmę telekomunikacyjną British Telecom, znaną jako BT. Istnieje jednak wiele numerów obsługiwanych przez prywatne firmy, a numery zaczynają się od cyfr: 0845, 0870, 0844, 08500. Inne obowiązują też taryfy za rozmowę. Warto wiedzieć, że numer zaczynający się od cyfr 0800, to numer bezpłatny. W mieście jest wiele budek telefonicznych, z których można dzwonić za granicę, płacąc monetami, kartą kredytową lub za pomocą międzynarodowej karty telefonicznej (international phone card). Jednak często lepiej telefonować z centrów telefonicznych (call centers). Kafejki internetowe są porozrzucane po całym Londynie. Za godzinę korzystania z internetu zapłacimy mniej więcej funta. Zazwyczaj w tych kawiarenkach można również drukować, skopiować dokumenty lub wysłać faks. Wiele z nich jest wyposażonych w skaner i jeśli nie wiemy, jak się nim posługiwać, to często można liczyć na pomoc pracowników kawiarenki.

Strefa czasowa

Różnica w czasie wynosi godzinę – gdy w Londynie jest 8.00, w Warszawie wybija 9.00. Warto też pamiętać, że chociaż używa się określeń czasu według 24-godzin-nego zegara (np. w rozkładach jazdy), to jednak częściej spotkamy się z określeniami czasu według 12-godzinnego schematu z dodaniem określeń AM (skrót od łacińskiego ante meridiem = przed południem), którego używa się od 24.00 do 12.00. Od godziny 12.00 do 24.00 mamy określenie PM (post meridiem = po południu). Dwunasta w południe to 12 noon, a północ to 12 midnight.

Klimat

W Londynie panuje umiarkowany klimat morski. Jesień bywa zazwyczaj łagodna i może być deszczowa. Także zimy przeważnie są łagodne, ale wiosną może być czasem dość chłodno. Lato jest ciepłe (temperatury w okolicach 20°C), ale zdarzają się upały (nawet 30°C), którym zawsze towarzyszą burze. Dobra rada: zwiedzając miasto, pamiętajmy, żeby nigdy nie rozstawać się z parasolem. Ulewy bowiem bardzo trudno przewidzieć, a zdarzają się one często, niezależnie od pory roku... Na szczęście pięć minut później może już świecić słońce. Warto wiedzieć, że temperatury podaje się w Wielkiej Brytanii według skali Fahrenheita. W zwyczaju jest jednakże podawanie również w stopniach Celsjusza, nie trzeba więc martwić się o przeliczanie. Dla lubiących liczyć podajemy wzór, jak przeliczać stopnie Fahrenheita na stopnie Celsjusza: C=xF-32*5/9.