Magiczne miejsce w polskich górach. Nazywane jest miastem cudów
Malownicze Bardo – położone w Górach Bardzkich nad Nysą Kłodzką i liczące zaledwie ok. 2,5 tys. mieszkańców – to jedna z najstarszych miejscowości na Dolnym Śląsku. Pierwsze ślady obecności człowieka w tych okolicach sięgają aż 10 tys. lat wstecz. Bardo nie bez powodu bywa też nazywane miastem cudów. Czemu zawdzięcza ten tajemniczy tytuł?
Bardo jest oddalone o ok. 10 km od Kłodzka oraz ok. 70 km od Wrocławia. Najłatwiej dojechać tam samochodem lub pociągiem. Od dawien dawna przebiegała tędy droga handlowa łącząca Czechy z Polską i będąca jedną z odnóg szlaku bursztynowego. Nazwa miejscowości wywodzi się zaś od prasłowiańskiego wyrazu bŕ̥do, oznaczającego wzgórze.
Ze względu na piękną lokalizację miasteczko zyskało też tytuł: "Złote Wrota do Kotliny Kłodzkiej". Bliskość natury, kilka zabytków i figurka Matki Bożej Bardzkiej związana z ciekawymi historiami sprawiają, że Bardo przyciąga pielgrzymów oraz turystów preferujących wypoczynek z dala od zanieczyszczonych i hałaśliwych metropolii.
Miasteczko cudów odwiedzane przez pielgrzymów
Zanim zaczniemy zwiedzanie miasteczka cudów, warto wyjaśnić, skąd wzięło się to nieprzypadkowe określenie. Odnosi się ono do wielu uzdrowień i łask dokonanych przypuszczalnie dzięki tutejszej figurce Matki Boskiej nazywanej cudowną.
Zgodnie z lokalną tradycją najsłynniejsze objawienie sięga do 1400 r., kiedy to mieszkańcy spotkali Matkę Bożą siedzącą na kamieniu na Górze Kalwarii i płaczącą nad nieszczęściami, jakie miały wkrótce dotknąć okolicy. Rzeczywiście, niedługo po tym odbyły się najazdy husytów i wojna przeciwko czeskiemu królowi Jerzemu z Podiebradów. Po objawieniu pozostał ślad – katolicy wierzą, że odbita na symbolicznym kamieniu stopa należy do Matki Boskiej.
Niecodziennych historii było jednak znacznie więcej. Kolejna nawiązuje do pożaru z 1525 r., który trawił miasto. Początkowo ogień zaczął zbierać krwawe żniwa w domostwach, a później przeniósł się do tzw. kościoła czeskiego, w którym przechowywano wspomnianą wcześniej figurkę Maryi.
Gdy jeden z zakonników chwycił za nią, chcąc ją uratować i wynieść ze świątyni, nagle spadł na niego płonący strop i nieszczęśnik spłonął żywcem. Następnego dnia znaleziono jego zwłoki. Całe ciało było zwęglone, z wyjątkiem prawej ręki, w której znajdowała się nieuszkodzona figurka Matki Bożej. Od tej pory stała się ona jeszcze bardziej popularna i stanowi skarb dla wierzących mieszkańców oraz przybywających z daleka pielgrzymów.
Zwiedzanie miasteczka cudów
Zwiedzanie można rozpocząć od Bardzkiej Góry, nazywanej też Kalwarią (593 m n.p.m.). Wzniesienie góruje nad miasteczkiem i zachęca do małej wspinaczki.
Na miejscu można zobaczyć m.in. kapliczkę ze źródełkiem Maryi, gdzie w XVII w. doszło ponoć do kolejnego cudu. Młody Czech, po przemyciu oczu wodą, odzyskał wzrok. Wiele osób i dziś przybywa tutaj, wierząc, że zostaną uzdrowione. Pielgrzymi powinni także przejść się po szlaku ze stacjami Drogi Krzyżowej.
Warto również zobaczyć, znajdujący się poniżej szczytu, Obryw Skalny z przepięknym, naturalnym tarasem oferującym widoki na góry, rzekę i miasto oraz z pobliskimi ruinami średniowiecznego zamku.
Z Obrywem Skalnym także wiąże się niecodzienna historia. W 1598 r. po wielu deszczowych dniach Nysa Kłodzka podmyła podnóże Bardzkiej Góry. Duża część zbocza wtedy runęła, grodząc koryto rzeki. Miasto znalazło się w wielkim niebezpieczeństwie – zaczęło tonąć. Według popularnej legendy zakonnik Mateusz wraz z miejscowymi dziećmi udali się do kościoła, by pomodlić się o ocalenie przed figurką Maryi. Modlitwy zostały wysłuchane. Zdarzył się kolejny cud – Nysa Kłodzka utorowała sobie nową drogę, a Bardo przetrwało do dziś.
Klimatyczna starówka w mieście Bardo
Bardo słynie z cudów, ale religijne opowieści nie są jedynym powodem, dla którego warto odwiedzić to niewielkie miasto. Co zatem jeszcze w nim zobaczyć?
Na pewno most z figurą św. Jana Nepomucena. Przed wiekami, przez drewnianą wówczas konstrukcję, przechodziło mnóstwo kupców, wojowników, władców, pielgrzymów i podróżników. Co ciekawe, w 1997 r. współczesny, kamienny most przetrwał wielką powódź, podczas której fala kulminacyjna mierzyła 11 m, a rzeka przelewała się górą mostu, zrywając niektóre z kamiennych płyt. Można stąd podziwiać urokliwy nurt Nysy Kłodzkiej.
Nie powinno się też pominąć Bazyliki Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. To właśnie w głównym ołtarzu tej świątyni umieszczono Cudowną Figurkę Matki Bożej. Warto zobaczyć bogato urządzone wnętrze kościoła. Na szczególną uwagę – poza słynną figurą – zasługują m.in. rzeźbiona ambona, drugie co do wielkości organy na Dolnym Śląsku oraz obrazy Michaela Willmanna uznawanego za prekursora malarstwa barokowego na Śląsku.
Czytaj także: Polka w Australii. "Trafiłam do Sydney w porywie serca"
Niedaleko sanktuarium maryjnego wzniesiono pocysterski klasztor ojców redemptorystów, w którym można zwiedzić Muzeum Sztuki Sakralnej. Co ciekawe, w 1807 r., podczas natarcia na twierdzę kłodzką, w klasztorze stacjonowały wojska napoleońskie z Hieronimem Bonaparte (bratem Napoleona) na czele.
Do nietypowych atrakcji należy z pewnością ruchoma szopka panoramiczna upamiętniająca 700 lat pielgrzymowania do Barda (1270-1970). W miejscu gdzie dawniej funkcjonowała przykościelna krypta grzebalna dla zakonników, obecnie można oglądać ruszające się, kolorowe postacie biblijne. Szopka i jej historia zainspirowały polską noblistkę Olgę Tokarczuk do napisania opowiadania "Bardo. Szopka".
Zwiedzając dolnośląskie miasteczko i jego okolice, nie można również zapomnieć o zobaczeniu: licznych zajazdów i gospód, punktów widokowych o wymownych nazwach – Piękny Widok i Miejsce Hrabiowskie, a także dobrze zachowanych śladów grodziska z X-XIII w.
Bardo dla aktywnych turystów
Choć w miasteczku Bardo jest wiele ciekawych miejsc przede wszystkim dla pielgrzymów, to nie tylko oni mogą je odwiedzić. Znajdą się również atrakcje dla miłośników aktywnego wypoczynku na świeżym powietrzu.
Oprócz wędrówki po Górach Bardzkich (pasmo górskie w Sudetach), można przejść się dwiema miejskimi trasami turystycznymi - Wzgórze Różańcowe i Kalwaria.
Ponadto warto także skorzystać z licznych ścieżek rowerowych wiodących przez malownicze tereny lub udać się na spływ Przełomem Bardzkim. Szczegółowe opisy wszystkich dostępnych szlaków można znaleźć na stronie internetowej miasta bardo.pl.