Polska centralna - nie tylko Warszawa i Łódź

Na dłuższy czy krótszy wypoczynek w Polsce wybieramy zwykle utarte szlaki, zapewniające niezmiennie masę rozrywek i wiele, czasami dość oklepanych, atrakcji turystycznych. Okazuje się, że Polska Centralna, w niedalekiej odległości od Warszawy czy Łodzi, zapewnia całkiem sporo rozrywek. Nieodkrytych i ciekawych. Sprawdź, gdzie warto pojechać

Odkrywanie Polski centralnej zacznijmy od stolicy. Ale w żadnym razie od Warszawy, a od Płocka. Zapewne wiele osób właśnie teraz dowiaduje się, że Płock to jedno z najstarszych miast związanych z początkami państwa polskiego, a w latach 1079-1138 faktyczna stolica Królestwa Polskiego. Rezydował tu najpierw Władysław I Herman, a później Bolesław III Krzywousty. Ich groby znajdziemy w kaplicy Królewskiej Bazyliki Katedralnej. Na Wzgórzu Tumskim stoi pomnik Bolesława Krzywoustego. Wiele tu miejsc pamiętających dawne czasy. Warto je odkryć, a potem zajrzeć do multimedialnego Muzeum Mazowieckiego czy do Muzeum Żydów Mazowieckich.
Marta Legieć
Zobacz też: Pomysł na weekend w centrum Polski.

Stare, zardzewiałe, pokryte rdzą i mchem, a zarazem piękne i urzekające. Z posesji, na której stoją, nie wyjeżdżały od ponad trzydziestu lat. Opuszczona kolekcja samochodów w Grodzisku Mazowieckim robi wrażenie. W czasach świetności w zbiorach mogło znajdować się nawet 300 samochodów i 200 motocykli. Dziś dostrzec można jeszcze porsche 911, pontiaca fiero, mercedesa W123 coupe. Są stare bugatti i mercedesy, trabanty, wartburgi, moskwicze. Jeśli wierzyć znawcom, była to jedna z największych i najdroższych prywatnych kolekcji samochodów w Polsce i na świecie. Podobno nie wszystkie auta znalazły się tu legalnie.

W ostatnich latach na jedną z głównych atrakcji turystycznych woj. łódzkiego wyrasta Uniejów, słynący z gorących źródeł. Największy w Polsce kompleks termalno-basenowy rozłożył się u podnóży XIV-wiecznego zamku, otoczony parkiem z XIX wieku, w którym działa hotel ze stylizowanymi apartamentami średniowiecznymi. Wody, z których się tu korzysta, zalegają na głębokości 2 km i osiągają temperaturę 68-70 st. C. Można tu podreperować zdrowie albo po prostu dobrze się zrelaksować. W Uniejowie są też zabytki - XIV-wieczna gotycka kolegiata Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i prawosławna cerkiew.

Właśnie tu znajdziemy największą "dziurę" na naszym kontynencie. Ma ona ponad 12 km długości, 3 szerokości i 200 m głębokości. Mogłaby zmieścić 5 tys. boisk do piłki nożnej. Kopalnia Węgla Brunatnego Bełchatów jest największą i najnowocześniejszą kopalnią odkrywkową w Polsce i jedną z największych w Europie. Jest również największą w Europie elektrownią wytwarzającą prąd w procesie spalania węgla brunatnego oraz drugą na świecie największą elektrownią węglową. Kto nie wierzy, może sprawdzić. Po kompleksie są organizowane wycieczki z przewodnikiem.

Zwiedzając centralną Polskę warto wpaść do Nieborowa, który kryje przepiękny barokowy pałac, jedną z zaledwie kilku kompletnie zachowanych tego typu rezydencji w Polsce. Wygląda, jakby przed chwilą wyszli stąd Radziwiłłowie, dawni właściciele tego miejsca. Pałac występował w _ "Akademii pana Kleksa" _ czy _ "Panu Samochodziku" _. Okazałe wnętrza i ogrody co roku podziwia ponad 100 tysięcy turystów. *Rezydencję uznaje się za jedno z najcenniejszych miejsc na mapie Polski. *

Miłośnicy średniowiecza powinni zajrzeć do Łęczycy, słynącej z zamku wzniesionego w XIV w. przez Kazimierza Wielkiego. Budowla była rezydencją królewską, a potem siedzibą starostów. Wiele przeszła. Po bitwie pod Grunwaldem więziono w zamku krzyżackich jeńców. Po II wojnie światowej zamek częściowo odbudowano. Znalazło tu miejsce Muzeum Regionalne. Warownia znana jest też jako główna siedziba diabła Boruty. To on, według legendy, strzeże skarbów, które w lochach wieży zamkowej ukryli książęta łęczyccy.

Kiedy w 1924 roku w Bełchowie powstała Huta Szkła, ręcznie wyrabiano tu szkło apteczne, słoje i kolorowe butelki do piwa, wina i wódki oraz balony do wina. Po II wojnie światowej zakład upaństwowiono, z czasem go rozbudowując. Huta działała do 1992 roku. Za materiał do produkcji szkła służył piasek z rozległych pól z Pustyni Nieborowskiej. Dziś już pustynia została pokonana przez przyrodę i całkowicie zarosła. Po samej hucie pozostały jedynie zrujnowane budynki. Opuszczone, zarastają trawą i krzakami, ale nie brak im uroku.

Tylko w Łowiczu zobaczymy tak wyjątkowy rynek - jeden z trzech, zachowanych w pierwotnej formie, trójkątnych rynków w Europie. Pozostałe są w Bonn i Paryżu. Uwagę zwracają zabytkowe kamienice oraz tablice pamiątkowe poświadczające, że na swój dom Łowicz wybierali artyści, pisarze i politycy. Gościem Łowicza był nawet Napoleon Bonaparte. Pięknie prezentuje się także ratusz z 1828 r. Jest tu wiele zabytkowych świątyń, z najstarszą - kościołem Świętego Ducha zbudowanym już w 1404 r. W kryptach bazyliki katedralnej Wniebowzięcia NMP i św. Mikołaja, nazywanej Mazowieckim Wawelem pochowano 12 arcybiskupów gnieźnieńskich (prymasów Polski).
Marta Legieć