Przemęcki Park Krajobrazowy

Wiatraki, buchające parą lokomotywy, trójkątny pałac oraz spacerujące strusie to tylko niektóre z turystycznych atrakcji Przemęckiego Parku Krajobrazowego, położonego pośród pięknych jezior i lasów.

Wieś gminna 17 km na zachód od Śmigla. Prawdopodobnie siedziba kasztelanii, istniała tu już na przełomie wieków X i XI. W 1311 r. osada otrzymała prawa miejskie, jednak w 1797 r. utraciła je. W 1409 r. Władysław Jagiełło nadał Przemęt zakonowi cystersów z Kaszczoru (skasowany w 1805 r.). W niewielkim Przemęcie znajdują się trzy kościoły: świętych Piotra i Pawła, pw. św. Andrzeja oraz pw. św. Jana Chrzciciela. Najokazalszy jest wzniesiony w latach 1651–1725 dawny kościół klasztorny (dziś parafialny) pw. św. Jana Chrzciciela. Budowę według własnych planów rozpoczął Jerzy Catenazzi, a po 1691 r. kontynuował zapewne Jan Catenazzi. Strzeliste dwie wieże z XVII w., o wysokości 65 m, przykryte barokowymi hełmami dominują nad całą okolicą. Po pożarze w 1742 r. kościół został odbudowany z obniżonymi dachami i nieco zmienionymi szczytami. W 1792 r. zerwany został hełm z południowej wieży. Zamontowano go ponownie w latach 80. XX w., stąd inny kolor blachy miedzianej hełmów. Barokowy wystrój wnętrza kościoła pochodzi
głównie z końca XVII w., sklepienia zdobią polichromie, a boczne ściany nawy głównej, prezbiterium i transeptu pokrywają niezwykle bogate sztukaterie. Warto zwrócić uwagę na ołtarze z cennymi obrazami, ambonę i wykonane z dębu bagiennego rzeźbione stalle, tron opacki, konfesjonały i ławki (XVII i XVIII w.).

Obok kościoła wznoszą się zabudowania klasztoru (początek XVII w., przebudowany w XVIII i XIX w.). W sąsiedztwie znajdują się dawny przemęcki rynek i kościół filialny św. Andrzeja z XIX w. (jego początki sięgają jeszcze połowy XV w.). Dzisiaj jest kościołem cmentarnym, podobnie jak późnorenesansowy kościół Świętych Piotra i Pawła, wznoszący się w centrum współczesnego Przemętu.

Niewielka wieś w powiecie wągrowieckim. W pobliżu kościoła znajduje się głaz narzutowy nazwany imieniem św. Wojciecha – drugi pod względem wielkości w Wielkopolsce: mocno spłaszczony i wydłużony, o długości 7,5 m, szerokości 4,7 m i obwodzie 20,5 m. Według tradycji z głazu tego wygłaszał kazania do okolicznej ludności sam św. Wojciech. Wgłębienia na jego powierzchni mają być odbiciem śladów stóp patrona Polski. Już w 1840 r. znalazł się pod ochroną. W 1997 r. w czasie uroczystości związanych z 1000-leciem męczeńskiej śmierci św. Wojciecha wygłaszał tutaj homilię prymas Józef Glemp.

Wieś pod Wągrowcem. Przy drodze w stronę Gniezna na niewielkim wzniesieniu pośród sosnowego zagajnika wznosi się nagrobek w formie piramidy. Zbudowany z kamiennych ciosów na wysokość prawie 8 m, jest grobowcem rotmistrza Franciszka Łakińskiego. Ten zmarły w 1845 r. mieszkaniec Wągrowca, oficer wojsk napoleońskich, cały swój majątek zapisał w testamencie na cele społeczne. Na sąsiednim pagórku stoi kolumna, która według miejscowej tradycji wskazuje miejsce, gdzie pogrzebano konia rotmistrza.

Seria: Miasta dla ciekawych Tytuł: Poznań Autor: Dariusz Jędrzejewski