Religia
Szamanizm królował pośród Buriatów aż do pojawienia się lamaizmu (XVIII w.). Religie te istniały obok siebie do czasów komunizmu. Wtedy zwalczający się wcześniej lamowie i szamani wspólnie powędrowali na zesłanie, zburzono większość świątyń, zakazano kultu.
[
Dziś ze szczątków, które się zachowały, Buriaci starają się zrekonstruować dawne wierzenia. Religie jednak przez wieki współistnienia wywarły na siebie znaczny wpływ. Buddyści przejęli szamańskie miejsca święte i bóstwa, szamani wykorzystywali elementy medycyny tybetańskiej. W okresie przedrewolucyjnym wykształciła się nawet religia zwana burchanizmem, będąca połączeniem obu tych wyznań. Buriaci mieszkający na zachodnim brzegu Bajkału są w przeważającej części szamanistami, a ze wschodu i południa – buddystami. ]( \"http://bezdroza.pl\" )Szamanizm Lamaizm Prawosławie
Staroobrzędowcy
[
Bajkał. Morze Syberii Prezentowane materiały pochodzą z przewodnika turystycznego po Bajkale opublikowanego nakładem wydawnictwa Bezdroża. ]( \"http://bezdroza.pl\" )
[
Szamanizm Szamanizm to archaiczny zespół wierzeń wykształcony wśród ludów Syberii. Od wieków dominował także w Buriacji. Według szamanizmu wszechświat dzieli się na trzy światy: Niebo, Ziemię i Świat Podziemny. Osobą, która może kontaktować się z duchami i przenikać inne światy, jest szaman – pełni funkcję wróżbiarza, kapłana, a przede wszystkim uzdrowiciela. Ważny element szamanizmu to kult przodków. Duchy i ich wyobrażenia zwane były ongonami. Miały kształt ludzkich lub zwierzęcych figurek, a mieszkające w
nich duchy opiekowały się rodziną i pomagały domownikom. Mitologia szamańska uczyniła świętymi pewne miejsca w Buriacji. Najważniejsze z nich to wyspa Olchon. Buriaci wierzyli, że jest siedzibą władcy dusz grzesznych i złych, Bedgazi. Ważny był też półwysep Święty Nos. Samo jezioro Bajkał miało również swojego ducha-gospodarza, który zsyłał sztormy lub dawał powodzenie w połowach. Góry Sajany to odpowiednik raju. Wiele z tych miejsc do dziś otaczanych jest czcią. Wciąż składa się tam ofiary – monety, słodycze lub chociaż papierosy. Duchy domagają się też od żywych pobryzgania, czyli strząśnięcia na ziemię paru kropel wódki albo mleka. Niestety, oryginalne stroje i akcesoria szamańskie zobaczyć można już tylko w muzeum. Ciekawą kolekcję posiada skansen w Talcy k. Listwianki i Muzeum Krajoznawcze w Irkucku. Nie znaczy to jednak, że brak dzisiaj szamanów. Przeciwnie, wyraźnie widać powrót do tradycji. W 1990 r. na wyspie Olchon odbyły się pierwsze od wielu lat obrzędy. W 1996 r. w Ułan Ude zorganizowano
sympozjum na temat szamanizmu w centralnej Azji, a rok później odprawiono obrzęd przyzywania ducha Bajkału Abaj-hatana. Rok później szamanizm zarejestrowano jako oficjalną konfesję w tym regionie. Działa kilka stowarzyszeń szamanów, które łącznie zrzeszają ok. 50 członków. Społeczne zapotrzebowanie na „usługi” szamanów jest coraz większe, a religia przeżywa wielkie odrodzenie. Równolegle powstaje tzw. szamanizm miejski, który ma więcej wspólnego z ruchem New Age niż z tradycją Buriatów. ]( \"http://bezdroza.pl\" )Powrót do strony głównej
[
Lamaizm Lamaizm, czyli buddyzm tybetański, jest wyznaniem większości Buriatów. Buddyzm dotarł do Tybetu w VII w. Stamtąd rozprzestrzenił się na tereny Mongolii, gdzie od XVI stulecia stał się religią państwową. Do Buriatów lamaizm dotarł przez Mongolię w XVIII w. Źródła wspominają, iż na początku poprzedniego stulecia część mieszkańców irkuckiej guberni była jeszcze szamanistami. Tuż przed wybuchem rewolucji październikowej w okolicach Bajkału było prawie 50 dacanów (świątyń) i duganów (szkół przyklasztornych) i przeszło 16 tys. lamów. Kilka lat później nie było już ani jednej świątyni. Podczas swej wędrówki przez Tybet, Mongolię i Buriację buddyzm uległ znacznym zmianom. Przejął wiele elementów miejscowych wierzeń i praktyk, zaadaptował niektóre bóstwa i przywłaszczył sobie szamańskie miejsca święte. Lamaizm ma w zasadzie te same
założenia dogmatyczne, co pierwotny buddyzm. Celem człowieka jest uwolnienie się z kręgu wcieleń, sansary. W przeciwieństwie do pierwotnych założeń buddyzmu lamaizm nie zna zakazów dotyczących pożywienia. W okresie komunizmu większość dacanów i domów modlitw zburzono. Dziś religia się odradza. Pojęcia „świadomość narodowa” i „buddyzm” zespoliły się bardzo mocno. Wielu Buriatów podkreśla swoją przynależność etniczną przez częste odwiedzanie dacanów, skrupulatne obchodzenie świąt i obrządków, noszenie buddyjskich symboli. Powstają nowe dacany. Lamowie starają się pozyskać dla swojej religii również rosyjską młodzież. W Instytucie Buddyjskim w Iwołdze studiuje już kilkunastu Rosjan. Największy i najważniejszy klasztor znajduje się w Iwołgińsku, kilkadziesiąt kilometrów od Ułan Ude. Tutaj ma swoja siedzibę Chambo Lama, zwierzchnik wszystkich buddystów w Rosji (zob. rozdz. IV, s. 143). ]( \"http://bezdroza.pl\" )Powrót do strony głównej
[
Prawosławie Prawosławie jest religią dominującą wśród rosyjskiej części ludności, a tym samym gromadzi największą liczbę wiernych. Zaczęło przenikać na te tereny po przyłączeniu Syberii do Rosji (XVI–XVII w.). Centrum prawosławia znajdowało się wtedy w największym mieście regionu – Irkucku. Tamtejszy klasztor Zakamieński był największym i najważniejszym klasztorem żeńskim. Od 1994 r. wznowił działalność. W XVIII i XIX w. prowadzono szczególnie intensywną, choć mało skuteczną działalność misyjną wśród ludności tubylczej. Spora liczba Buriatów i Ewenków przyjmowała chrzest ze względu na podarunki, jakie Cerkiew rozdawała nowo ochrzczonym, ale nie miało to wielkiego wpływu na życie codzienne ludzi. Dziś, w dobie odrodzenia Cerkwi, zamienione na magazyny, zrujnowane świątynie na powrót stają się domami modlitwy. Wiernych stale przybywa. Rząd
rosyjski promuje prawosławie, które ma wypełnić duchową pustkę narodu. ]( \"http://bezdroza.pl\" )Powrót do strony głównej
[
Staroobrzędowcy W okolicach jeziora Bajkał istnieją również skupiska staroobrzędowców (starowierców). Jest to odłam prawosławia, który oderwał się od Cerkwi w XVII w., nie uznając reform liturgicznych ówczesnego patriarchy Nikona. Część z nich dokonała samospalenia, inni prześladowani przez władzę uciekali do syberyjskiej tajgi. W 1735 i 1764 r. car zesłał staroobrzędowców za Bajkał. Tu miejscowi ludzie nazwali ich siemiejskimi („rodzinnymi”), gdyż w przeciwieństwie do innych zesłańców przybywali całymi rodzinami. Religia ta dzieli się na kilka nurtów, z których najważniejsze to nurt popowców i bezpopowców. Popowcy posiadają hierarchię kościelną, podczas gdy drudzy nie mają jej wcale. Na terenie Przybajkala najwięcej jest bezpopowców. W pobliżu Ułan Ude można odwiedzić wioski starowierców, np. Bolszoj Kunaliej, Saratowka. ](
\"http://bezdroza.pl\" )Powrót do strony głównej _ Źródło: Bezdroża _