Upadek dynastii Tang i wyginięcie Majów. Prawdziwe przyczyny

_ Upadek dynastii Tang, jednej z najważniejszych w historii Chin, oraz klasycznej cywilizacji Majów mógł wynikać ze zmian klimatycznych w Azji - piszą naukowcy w czwartkowym wydaniu pisma \"Nature\". _

Autorzy artykułu, którzy pracowali pod kierownictwem Geralda Hauga z Centrum Badań Ziemi w Poczdamie, twierdzą, że upadek tych dwóch wielkich kultur zbiegł się w czasie ze zmianami w cyklu klimatycznym w latach 700-990, polegającymi m.in. na zmianach w wianiu monsunów.

Zmiany klimatyczne wywołały susze spowodowane naruszeniem cyklu deszczowego, co doprowadziło do drastycznego spadku plonów i niemal powszechnego zubożenia społeczeństwa. Może to - zdaniem naukowców - tłumaczyć głębokie napięcia społeczne, które doprowadziły do upadku obu kultur.

Naukowcy wysunęli takie konkluzje na podstawie analizy osadów w jeziorze Huguang Maar na południowym wschodzie Chin. Ich właściwości magnetyczne oraz stężenie tytanu - jak tłumaczą - pozwalają oszacować siłę monsunów w Azji Wschodniej. Wiatry te zimą wieją w stronę morza (monsun suchy), a latem w stronę lądu (monsun wilgotny).

Haug oraz jego chińscy i amerykańscy koledzy doszli do wniosku, że w ciągu ostatnich 16 000 lat trzy razy wiały bardzo silne monsuny zimowe, co powodowało susze w Chinach. Jeden z tych okresów zbiega się z upadkiem dynastii Tang (618-907 r. ne.).

Naukowcy uważają, że zmiany w opadach deszczy tropikalnych mogły mieć charakter globalny, co tłumaczyłoby m.in. upadek klasycznej cywilizacji Majów (250-900) na terenie obecnego Meksyku i Gwatemali.

PAP/AFP