Wyróżnienia dla wybitnych polskich naukowców i podróżników

Czytelnicy magazynów National Geographic Polska i National Geographic TRAVELER wybierają wybitnych naukowców i podróżników, którzy dokonali niezwykłego wyczynu, odkrycia lub przyczyniają się do ochrony środowiska naturalnego. Podczas uroczystej gali, 3 grudnia w hotelu Hilton w Warszawie, redakcja magazynów nagrodziła laureatów plebiscytu. W tym roku odbyła się druga edycja TRAVELERÓW.

- Nagrody TRAVELERY stanowią kontynuację tradycji Towarzystwa National Geographic, które od prawie 120 lat działa, wcielając w życie misję upowszechniania wiedzy na temat świata. My również pragniemy nagradzać polskich uczonych i eksploratorów, którzy swoją wieloletnią pracą, zaangażowaniem i determinacją przyczyniają się do poszerzania granic naszego świata - mówi Martyna Wojciechowska, redaktor naczelna magazynów National Geographic Polska i National Geographic TRAVELER.

Laureaci nagród TRAVELERY 2007:

* GRAND PRIX - Elżbieta Dzikowska , za popularyzowanie podróży i działalność edukacyjną;
* NAUKOWE ODKRYCIE ROKU - Prof. Andrzej Górski, Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN we Wrocławiu - za nowatorską terapię bakteriofagami;
* WYPRAWA ROKU - Jerzy Błaszczyk, INFOVIDE-MATRIX DIVING EXPLORATION 2007, za ustanowienie nowego rekordu Polski w nurkowanie głębinowym, 231 m.;
* SPOŁECZNA INICJATYWA ROKU - Dr Tadeusz Mizera, KOMITET OCHRONY ORŁÓW, za czynną ochronę ptaków drapieżnych w Polsce;
* PODRÓŻ ŻYCIA - Robert Maciąg - za 5 miesięczną rowerową podróż przez Chiny, Wietnam, Kambodżę i Laos.
* BILET NA PRZYSZŁOŚĆ - Mgr inż. Jakub Pająk - 10.000 zł na realizację projektu „SOLNE SZLAKI SAHARY”.

Członkami kapituły oceniającej tegoroczne nominacje byli Marek Kamiński, Piotr Pustelnik, prof. Michał Kleiber, Piotr Kościelniak, Agnieszka Franus oraz Martyna Wojciechowska.

Konkurs przebiega dwuetapowo:

1. Czytelnicy magazynów National Geographic Polska i National Geographic TRAVELER zgłaszają kandydatury do poszczególnych kategorii, następnie członkowie jury wybierają po 4 nominacje w każdej kategorii.
2. W drugim etapie czytelnicy oddają głosy na wybrane nominacje, wysyłając sms-y. Największa liczba oddanych głosów oraz ocena członków jury decyduje o przyznaniu wyróżnienia. Wyjątek stanowią laureaci kategorii Podróż Życia i Bilet na Przyszłość, których wybiera wyłącznie jury.

Partnerzy nagród TRAVELERY 2007:

Sponsor główny: MultiBank
Sponsor kategorii PODRÓŻ ŻYCIA: Alpinus
Sponsor kategorii INICJATYWA SPOŁECZNA ROKU: Canon
Sponsorzy nagród rzeczowych: TUI, Lufthansa, Montblanc, Dunhill
Patroni medialni: Radio Zet, Rzeczpospolita, TVP 2

Laureaci nagród TRAVELERÓW 2006:

GRAND PRIX - Zofia Kielan-Jaworowska (wyprawa na pustynię Gobi i odkrycia paleontologiczne na światową skalę);
WYPRAWA ROKU - Załoga Jachtu „STARY” (pokonanie Przejścia Północno-Zachodniego);
ODKRYCIE ROKU - Łukasz Osowski i Michał Kaszczuk (opracowanie syntezatora mowy IVONA, umożliwiającego osobom niewidzącym korzystanie z komputera);
WYCZYN ROKU - Jakub Postrzygacz (samotna wyprawa rowerem przez australijskie pustynie);
INICJATYWA ROKU - Adam Wajrak (akcja zbierania podpisów w sprawie ocalenia zagrożonej budową autostrady Doliny Rospudy); BILET NA PRZYSZŁOŚĆ (10 000 zł) - Wojciech Lewandowski (projekt „Wyżej niż kondory 70 lat później, czyli śladami polskich wypraw andyjskich).

Informacji udziela:
Magdalena Swoboda, Specjalista PR ds. projektów specjalnych.
Wydawnictwo Gruner + Jahr Polska
Tel. (22) 607 02 00 20 wew. 652,
kom. 692 444 289,
email: swoboda.m@gjpoland.com.pl

GRAND PRIX Elżbieta Dzikowska

Podróżniczka, sinolog i historyk sztuki. Autorka wielu książek, programów telewizyjnych, audycji radiowych i wystaw sztuki współczesnej. Swoje zdjęcia prezentowała m.in. na wystawach „Świat na korze”, „Świat na wodzie” i „Odniesienia”. Jest wiceprezesem polskiego oddziału The Explorers Club.

Niewiele osób wie, że „Groch i kapusta” to nie tylko tytuł popularnej serii przewodników po Polsce autorstwa Elżbiety Dzikowskiej, ale także popisowe danie, którym podejmuje ona gości w swoim pełnym podróżniczych trofeów domu pod Warszawą. Jej globtroterska przygoda rozpoczęła się równo pół wieku temu, kiedy to wyruszyła w swoją pierwszą podróż do Chin.

Przez ponad dwadzieścia lat Elżbieta Dzikowska wraz z mężem Tonym Halikiem przybliżała telewidzom przyrodę i kulturę ludzi zamieszkujących odległe zakątki globu. Ciekawość świata, podróżnicza pasja oraz gawędziarski dar przekazywania wrażeń z dalekich wojaży zaowocowały niezwykłym dorobkiem, który docenili nasi Czytelnicy. Liczba głosów oddanych na Elżbietę Dzikowską była rekordowa!

– Nie dziwi mnie to zupełnie – mówi Martyna Wojciechowska, redaktor naczelna National Geographic Polska.
– „Pieprz i wanilia” to chyba jedna z najbardziej znanych wszystkim Polakom telewizyjnych serii podróżniczych. Gdyby nie ten program prawdopodobnie nie pracowałabym w National Geographic. To właśnie filmy dokumentalne Elżbiety Dzikowskiej oraz Tony’ego Halika rozbudziły moją wyobraźnię i dzięki nim zamarzyły mi się dalekie lądy.

W ostatnich latach Elżbieta Dzikowska zajęła się popularyzacją Polski, realizując autorskie krajoznawcze programy telewizyjne z cyklu „Groch i kapusta” oraz pisząc cykl książek „Groch i kapusta, czyli podróżuj po Polsce!” Osobiście odwiedziła wszystkie opisywane miejsca i sama wykonała fotografie ilustrujące książkę.
– Starałam się przypomnieć te znane, ale też odkrywać zapomniane, czasem nawet sekretne, do których dotrzeć jest trudno, ale na to zasługują – mówiła. Zdaniem Dzikowskiej Polska to kraj pełen ciekawych zakątków, interesujących zabytków, pięknych pomników przyrody. Zwolenniczka czynnego wypoczynku, zachęca rodaków do weekendowych eskapad. Przewodnik Dzikowskiej został wyróżniony „Bursztynowym Motylem”, nagrodą im. Arkadego Fiedlera, jako najlepsza publikacja podróżnicza 2005 roku.

powrót do strony głównej

SPOŁECZNA INICJATYWA ROKU KOMITET OCHRONY ORŁÓW Dr Tadeusz Mizera

Komitet Ochrony Orłów to jedna z najstarszych polskich organizacji działających na rzecz ochrony środowiska. Organizacja skupia ok. 500 członków. Wszyscy pracują społecznie.

– Przez 23 lata działalności komitetu udało nam się utworzyć tyle stref ochronnych wokół gniazd ptaków drapieżnych, że ich obszar przekracza powierzchnię wszystkich parków narodowych razem wziętych. Te działania nie byłyby możliwe, gdyby nie ogromna pomoc leśników – mówi dr Tadeusz Mizera, wiceprezes Komitetu.

– O przyrodzie można opowiadać na wiele sposób, ale to, jak ciekawie i z pasją dr Mizera mówi o orłach, da się porównać jedynie do sensacyjnej powieści – zauważa Agnieszka Franus, zastępca redaktor naczelnej National Geographic Polska.

Najważniejszym sukcesem KOO było przygotowanie propozycji zmian do obowiązującego w Polsce prawa o ochronie gatunkowej zwierząt. Przepisy weszły w życie w 1984 roku i w nieco zmienionej formie obowiązują do dziś. Zdołano wprowadzić wówczas zapis o ochronie strefowej 10 gatunków ptaków, co zrewolucjonizowało system ochrony ptaków drapieżnych w naszym kraju. Szacunkowa liczebność ptaków drapieżnych w Polsce wynosi ok. 5 500 par.

KOO przyczynił się do objęcia ochroną strefową blisko 50 proc. z nich. Chroni wszystkie znane miejsca rozrodu skrajnie zagrożonych gatunków krajowych ptaków drapieżnych: bielika (95 proc. populacji), orlika grubodziobego (95 proc.), orła przedniego (90 proc.), rybołowa (70 proc.). Wybudował ponad 200 sztucznych gniazd dla rybołowa, bielika, orlika grubodziobego, orła przedniego i puchacza (jedno takie gniazdo waży nawet tonę!) oraz objął stałym monitoringiem wszystkie znane stanowiska lęgowe.

powrót do strony głównej

NAUKOWE ODKRYCIE ROKU UNIKALNA EKSPERYMENTALNA TERAPIA WIRUSAMI BAKTERYJNYMI Prof. dr hab. med. Andrzej Górski

Od blisko dwóch lat przy instytucie działa kierowany przez prof. dr. hab. med. Andrzeja Górskiego ośrodek terapii fagowej. Leczone są w nim osoby chore na zakażenia bakteryjne, w przypadku których zawiodły antybiotyki. Jest to jedyna placówka na świecie prowadząca tego typu terapię. O jej działalności piszą najpoważniejsze periodyki naukowe, m.in. Nature Medicine i Scence, oraz prasa międzynarodowa, w tym Die Welt, Dagens Nyheter.

Leczenie fagami może okazać się skuteczne w niedających się wyeliminować antybiotykami poważnych zakażeniach gronkowcem złocistym i innymi patogenami. Często jest terapią „ostatniej szansy”, która wielu chorym przynosi poprawę i ulgę, a nawet całkowity powrót do zdrowia.

Zespół prof. Górskiego prowadzi również oryginalne, nowatorskie badania nad oddziaływaniem fagów na układ odpornościowy, ich możliwym działaniem przeciwzapalnym, a nawet przeciwnowotworowym. Profesor Andrzej Górski jest wiceprezesem Polskiej Akademii Nauk. Poza tym jest członkiem korespondentem PAN i PAU, członkiem Grand Jury, The Descartes Prize for Research przy Komisji Europejskiej, doktorem honoris causa AM we Wrocławiu; autorem ponad 300 prac naukowych.

powrót do strony głównej

WYPRAWA ROKU INFOVIDE-MATRIX DIVING EXPLORATION 2007 Jerzy Błaszczyk

Zastrzyk adrenaliny oraz znalezienie się w miejscu, do którego nikt nigdy nie dotarł, nawet światło… – to powód, dla którego Jerzy Błaszczyk realizuje nietypowe projekty nurkowe.
W zeszłym roku był nominowany do Travelerów w kategorii Wyczyn Roku za nurkowanie na głębokość 201 m w egipskim Dahab. W czerwcu tego roku poprawił swój życiowy wynik, osiągając głębokość 231 m! Tym samym został rekordzistą Polski w nurkowaniu głębinowym i uplasował się w pierwszej dwudziestce wykonanych na świecie nurkowań (wg listy rekordów Nuno Gomesa).

Absolwent Wydziału Matematyki i Informatyki UW przygodę z głębinami rozpoczął w 1999 r. Po raz pierwszy zanurkował na indonezyjskiej rafie, ale „demon głębin” opętał go dwa lata później, gdy znalazł się pod słynnym Archem w Morzu Czerwonym i tak zaczął schodzić pod wodę coraz głębiej.

W 2004 r. zdobył certyfikat instruktora nurkowania i od tej pory realizuje własne, nietypowe projekt eksploracji głębin. Teraz zaraża swoją pasją innych. Podczas obrad jury Piotr Pustelnik przyznał: – Nurkowałem raz w życiu i takiej traumy nie miałem nigdy w górach. Tym bardziej więc cenię i podziwiam tych, którzy czują się w głębinach jak ryby w wodzie. Jurek ma sportowego ducha, odwagę i śmiałość. Czyli to, co liczy się także we wspinaczce. Jest mi przez to bliski.

powrót do strony głównej

BILET NA PRZYSZŁOŚĆ SOLNE SZLAKI SAHARY Jakub Pająk

Dla Tuaregów zamieszkujących Saharę sól od zawsze stanowiła cenione bogactwo i najważniejszy produkt wymiany handlowej. Wymiana „białego złota” na inne dobra, trwała od momentu pojawienia się wielbłądów na pustyni (100 - 300 r. n.e.). Obecnie część transportu soli na południe od Sahary odbywa się tak jak przed wiekami, czyli karawanami. Liczą one nawet do kilkuset dromaderów i pokonują ponad 1500 km.

Projekt ma na celu opisanie zjawiska handlu solą, począwszy od jej eksploatacji, przygotowania do transportu i zawierania transakcji handlowych, a skończywszy na funkcjonowaniu transportu karawanowego w XXI wieku.

Autor projektu odbył kilka ekspedycji badawczych w różne części Sahary. Zakłada przyłączenie się do karawan transportujących sól oraz terenowe badania geologiczne w okolicy złóż. Jakub Pająk jest doktorantem geoturystyki na wydziale Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH w Krakowie.

powrót do strony głównej

PODRÓŻ ŻYCIA 5-MIESIĘCZNA ROWEROWA PODRÓŻ PRZEZ CHINY, WIETNAM, KAMBODŻĘ I LAOS. Robert Maciąg

Robert Maciąg rozpoczął swoją samotną wyprawę w lutym 2007 roku. Przez kolejnych 5 miesięcy pokonał rozległe tereny Chin, górzyste obszary Wietnamu, piaszczysto-błotniste drogi Kambodży i dżunglę Laosu.

Podróżnik, dysponując dziennym budżetem w wysokości zaledwie 25 zł. pokonał 7 tysięcy kilometrów. Jego dietę stanowiły ryż, makaron, ale także gotowane węże i koniki polne. W czasie podróży zrobił prawie 2000 zdjęć, poznał tereny dalekie od turystycznych centrów, przekonał się, czym jest życzliwość Chińczyków. Jak sam opisuje: „5 miesięcy minęło pod kołami niezauważone. 7000 kilometrów samotności zostawiło swoje ślady na duszy i w sercu”.

powrót do strony głównej