Wyścig o przeżycie

Życie wszystkich stworzeń - od mikroskopijnego planktonu po malijskie słonie - jest całkowicie zależne od możliwości przemieszczania się. Na tym polega natura migracji: wędruj lub giń. Program „Wielkie migracje” opowiada historię kilku najbardziej wytrwałych wędrowców w królestwie zwierząt. W dokumentalnej formie ukazuje również, jak ich przetrwanie i istnienie gatunku zależy od wrodzonej zdolności przemieszczania się.

W tym odcinku serialu „Wielkie migracje” podążymy śladem afrykańskich zebr, pacyficznego podgatunku morsa u wybrzeży Alaski, majestatycznych rekinów wielorybich, północnoamerykańskich widłorogów i mieszkańców piętra korony lasu na Borneo, w ich wyścigu z czasem, który toczą, by zdobywać pokarm i wychowywać młode. Niezależnie od miejsca, w jakim żyją, przeżycie zwierząt zależy od precyzyjnej synchronizacji i dostępu do ograniczonych zasobów pokarmu.

Zebra

Każdej wiosny w Botswanie setki zebr opuszczają największą śródlądową deltę na świecie, podejmując mozolną, blisko 250-kilometrową wędrówkę do piekieł – pustyni pokrytej solą i piaskiem – by zdobyć cenne minerały, potrzebne dla ich organizmów. Prążki, które pokrywają ciała zebr, pomagają im chronić się przed drapieżnikami. Gdy zwierzęta znajdują się blisko siebie, prążki zacierając zarys sylwetki, utrudniając drapieżcy wybór pojedynczego osobnika. Na filmie autorstwa stałych współpracowników National Geographic, Derecka i Beverly Joubert, widzimy jak rodzina zebr gromadzi się w stado i podejmuje tę niebezpieczną wyprawę, która może pociągnąć za sobą wiele ofiar wśród młodych matek. Gdy jedna z samic umiera, pozostawiając młode źrebię, niespodziewanie zajmuje się nim ogier – przewodnik haremu. Drepcząc wokół źrebięcia, skłania je do dalszej wędrówki. Czy jest rozdarty między synem a odchodzącymi klaczami? A może wytłumaczenie jest jeszcze bardziej zdumiewające? Czy to możliwe, by ogier próbował zastąpić w
mózgu źrebięcia wzór prążków matki własnym wzorem? Wprawdzie naukowcy uważają, że to mało prawdopodobne, to jednak warto zobaczyć tę niezwykłą scenę.

Morsy na Pacyfiku

Pacyficzny podgatunek morsa ma obecnie mniej lodu do odpoczynku w miesiącach letnich. To prawdopodobnie skutek zmian klimatu. Podejmując swą podróż u wybrzeży Alaski, zwierzęta – których ciała nie są przystosowane do pływania na długich dystansach – w swej wędrówce do Rosji i z powrotem wykorzystują lodowe kry jako miejsca do wypoczynku i rozmnażania. Jednak w ostatnich latach pływające kry są mniej liczne, mniejsze i nie wystarczą dla utrzymania populacji morsów, które zmuszone są walczyć o niedostateczną ilość miejsca na takich „tratwach ratunkowych”. Do samców, które zwykle spędzają lato na plażach północno-wschodniej Rosji, dołączają zmęczone samice wraz ze swym potomstwem. Ważące blisko dwie tony samce ścierają się masywnymi ciałami i ostrymi kłami, walcząc o miejsce, w którym mogą spędzić krótkie arktyczne lato.

Zobacz również galerię:

Korony drzew w deszczowych lasach Borneo

Na Borneo pojedyncze wonne drzewo figowe rozbrzmiewa kakofonią głosów stworzeń latających, huśtających się i szybujących w wysokich koronach drzew pięknego deszczowego lasu. Każdy okaz – a to jedyne owocujące drzewo figowe w promieniu kilku kilometrów – rodzi 40.000 fig nie częściej niż co dwa lata. Jego pożywne owoce są dostępne jedynie przez kilka tygodni, zatem orangutany, langury czerwone, makaki i gibbony borneańskie przybywają z całej dżungli, by zjeść jak najwięcej, zanim figi zaczną gnić i opadać na ziemię.

Rekin wielorybi i mikroskopijny plankton

Mierzący około 12 metrów i ważący blisko 20 ton tajemniczy rekin wielorybi jest największą rybą mórz. Co może się wydać zabawne, jego przetrwanie zależy od stworzeń, które zalicza się do najmniejszych. Rekiny wielorybie odżywiają się planktonem. Gromadzą się także w miejscach tarła, by pożywiać się rybią ikrą. Gdy księżyc w pełni wschodzi nad Wielką Rafą Barierową, odbywające tarło ryby z gatunków Lutjanus cyanopterus i Lutjanus jocu, wydzielając ikrę i mlecz, serwują gigantycznym rekinom wielorybim imponujący bankiet. Rekinów nie interesują same ryby, a tylko ich ikra i mlecz. To uczta, na którą rekiny wielorybie przybywają z miejsc odległych o setki kilometrów, aby zjawić się dokładnie we właściwym czasie.

Widłoróg z Ameryki Północnej

W pionierskich latach amerykańskiego dzikiego zachodu widłorogów było w bród. Zwierzęta wędrowały swobodnie, dumnie i bez przeszkód. Jedno niewielkie, liczące około 200 osobników stado, wyrusza z początkiem wiosny z południowego Wyoming na północ, przenosząc się w niżej położone miejsca wraz z cofającą się granicą śniegów. Dla tych zwierząt była to zawsze trudna wędrówka, lecz obecnie działalność człowieka zmieniła dawny szlak widłorogów w prawdziwy tor przeszkód. Płoty, ogrodzenia, rzeki wezbrane na skutek szybszego topnienia śniegów i inne przeszkody, tworząc bariery i wąskie gardła, powodują groźne straty w i tak nielicznym stadzie. W poszukiwaniu pożywienia i schronienia, jakie zapewnia im ich wiosenny i letni dom - Park Narodowy Grand Teton - widłorogi muszą zmagać się zarówno ze skutkami działalności człowieka, jak i wpływem zmieniających się pór roku na środowisko ich życia.

Zobacz również galerię:

Źródło: National Geographic Channel