Zgorzelec i Görlitz, czyli dwa w jednym

Nad Nysą Łużycką w Zgorzelcu spacerują zakochane niemieckie pary. Świeżo poślubieni w Polsce, na tle kamienic w Görlitz, pozują do pamiątkowych fotek. To jedno miasto czy dwa? Trafiając do Zgorzelca, a zaraz potem do Görlitz, trudno nie zadać sobie tego pytania, szczególnie że Polacy i Niemcy żyją tu w zgodnej symbiozie, a ich miasta zaczęły rozkwitać turystycznie. Dowiedz się więcej o tutejszych atrakcjach na kolejnych slajdach!

Nastrojowy Zgo­rze­lec i Görlitz *łączy wspólna historia. Nazwę niemal tysiącletniego miasta utworzono najprawdopodobniej od czasownika "goreti", czyli gorzeć, palić, płonąć. Słowiańską miejscowość po raz pierwszy wymieniono w dokumencie z 1071 r. jako _ villa Gorelic _. Miała dużo szczęścia - krzyżujące się w tym miejscu najważniejsze szlaki średniowiecznej Europy: *Via Regia (Droga Królewska) oraz trakt z Pragi do portów bałtyckich, pozwalały na rozwój na wielką skalę. Później, na przestrzeni lat, miasto przechodziło z rąk do rąk. Odczuło, czym jest szczyt potęgi, ale też upadek. Jednym z największych doświadczeń stał się jego podział. Po II wojnie światowej zostały ustalone nowe granice Polski na Odrze i Nysie Łużyckiej. Latem 1945 r. w Poczdamie zadecydowano o przyłączeniu wschodniej części do Polski. Samodzielne miasto po prawobrzeżnej stronie otrzymało nazwę Zgorzelec.

Po zjednoczeniu Niemiec wiele wysiłku, ale też pieniędzy, zainwestowano w rewitalizację Görlitz. To dlatego szczyci się największą liczbą odrestaurowanych zabytków (ponad 3500) w całych Niemczech. Dla turystów jest nie tylko najdalej wysuniętym miastem na wschód, ale dla wielu także najpiękniejszym w Niemczech. Nad samą Nysą na wzniesieniu stoi mo­nu­men­tal­ny go­tyc­ki ko­ściół. W centrum ważnym punktem jest charakterystyczna wysoka na 60 metrów wieża Ratusza, na poziomie ulicy zwracająca uwagę schodami Wendela Roskopfa z poł. XVI w. i posągiem Temidy bez opaski na oczach. Po drugiej stronie Untermarkt widać renesansowy gmach dawnego browaru Schönhof zbudowany w 1526 r. (obecnie Muzeum Śląskie), pośrodku odnowiony budynek giełdy Alte Börse z 1706 r. Dookoła piękne kupieckie kamienice i fontanny. Wiele przyjemności daje spacer po eleganckim, drobnym bruku i po ogrodach międzymurza Nikolaizwinger. Wszystko wygląda jak mały architektoniczny cud.

Urodzie Görlitz powoli stara się dorównać Zgorzelec. Wizytówką miasta jest odnowione Przedmieście Nyskie, ulubione miejsce niemieckich turystów. Przyciąga urodziwymi kamienicami i dobrym restauracjami. Jest tu też Muzeum Łużyckie poświęcone historii Górnych Łużyc, na których terenie leży Zgorzelec. Im dalej odkrywamy miasto tym bardziej widzimy kamienice, których nie oszczędzał czas. W poszukiwaniu śladów historii warto dokładnie obejrzeć istniejący od początków miasta młyn przy ulicy Wrocławskiej. Atrakcją Placu Pocztowego jest słup dystansowy poczty polsko-saskiej. Postawiono go w tym miejscu w 1725 r. Poza tym godnymi uwagi są: Amfiteatr, Zagroda Kołodzieja, kościół p.w. św. Bonifacego, kościół p.w. św. Jana Chrzciciela, cerkiew prawosławna, czy barokowy pałacyk przy ul. Francuskiej.

W Görlitz wszystko poukładane jest jak w pudełeczku. Zaułki, domy z gotyku, renesansu i baroku wyglądają jak gotowa scenografia filmowa. Za komuny kręcili tu filmy (głównie historyczne i baśniowe) reżyserzy ze wschodnich Niemiec, ZSRR i Czechosłowacji. W sumie tuż za polską granicą nakręcono zdjęcia do ok. 70 filmów, dzięki czemu miasto żartobliwie bywa nazywane "Görliwood". Z produkcji, o których było głośno w mediach, w 2006 roku na ulicach miasta kręcono "Karol Wojtyła - tajemnice papieża". Kameralne Görlitz *nad Nysą Łużycką odkrył sam Quentin Tarantino. W jego "Bękartach wojny" zagrał między innymi Dolny Rynek (Untermarkt), idealnie udając miasto z lat 40. ubiegłego wieku. *Görlitz ma szczęście do filmowców, a mieszkańcy Görlitz i Zgorzelca mają szczęście do gwiazd. Po ulicach miast przechadzała się też Kate Winslet grająca w kręconym tu filmie "Lektor", czy Jackie Chan, który występował w "W 80 dni dookoła świata". Po ulicach miast spacerowali też Edward Norton, Adrian Brody, Owen Wilson,
Ralph Fiennes. Hollywood zawitało tu po raz kolejny przy okazji kręcenia filmu Wesa Andersona pt. "The Grand Budapest Hotel".

Trudno nie zauważyć silosa zbożowego przy Piwnicy Staromiejskiej, z malunkiem przypominającym graffiti. To kultowe miejsce, w którym można zjeść śniadanie lub obiad. Właśnie w tym miejscu w 2006 roku obiad z okazji 42. urodzin jadł sam Nicolas Cage. Media donosiły, że zamówił ruskie pierogi i schabowego z kapustą. Aktor nie kręcił tu filmu. Przyjechał, by odszukać ślady łużyckiego filozofa i mistyka Jakuba Böhmego z przełomu XVI i XVII w., którego dom rodzinnych stoi przy Daszyńskiego 12.
ml